Một trong những câu nói để đời của Gia Cát Lượng là: "Tạm cầu bảo toàn tính mạng thời loạn thế, không cầu hiển đạt nổi danh chư hầu". Trong thời loạn thế, chỉ cầu bảo toàn tính mạng, không mong cầu được nổi danh khắp các nước chư hầu, được hiển đạt hưởng vinh hoa phú quý.
"Hữu nan, tắc dĩ thân tiên chi; hữu công, tắc dĩ thân hậu chi", Gia Cát Lượng nói. Câu nói này có nghĩa khi gặp khó khăn hoạn nạn thì phải đi đầu, khi nói đến công lao thì hãy lùi về đằng sau. Đây được xem là đạo lý của người quân tử thời xưa.
"Cáo chi dĩ họa nan nhi quan kỳ dũng" là câu nói bất hủ của Gia Cát Lượng. Nghĩa của câu nói này là: đặt ra những tình huống nguy hiểm, khó khăn để xem sự dũng cảm của đối phương.
Nghĩa của câu nói "Dục tư kỳ lợi, tất lự kỳ hại, dục tư kỳ thành, tất lự kỳ bại" là: ham muốn suy nghĩ về cái lợi thì tất sẽ lo lắng về cái hại, ham muốn suy nghĩ về sự thành công thì tất sẽ lo lắng về thất bại.
Gia Cát Lượng nói: "Cúc cung tận tụy, đến chết mới thôi". Câu nói này có nghĩa: cần mẫn, vắt kiệt tâm can sức lực, cho đến tận khi chết mới thôi.
Câu nói: "Phòng gian dĩ chính, khứ xa dĩ kiệm" của Gia Cát Lượng có nghĩa dùng chính để phòng kẻ gian, dùng tiết kiệm để loại bỏ lãng phí.
"Thế lợi chi giao, nan dĩ kinh viễn", Gia Cát Lượng nói. Câu nói này có nghĩa con người mà dùng nịnh bợ để kết giao thì khó mà tiến được xa.
Câu nói: "Thân hiền thần, viễn tiểu nhân, thử tiên hán sở dĩ hưng long dã" có nghĩa: gần gũi với người có đức có tài, rời xa kẻ tiểu nhân, vì điều này mà Tiên Hán mới thịnh vượng.
"Vạn sự cụ bị, chích khiếm đông phong" là câu nói mang triết lý sâu xa của Gia Cát Lượng có nghĩa mọi sự đã sẵn sàng chỉ còn chờ thời cơ.
"Lâm chi dĩ lợi nhi quan kỳ liêm” - câu nói này của Gia Cát Lượng có nghĩa: Dùng lợi lộc, tiền bạc, công danh để đánh giá sự liêm chính của một người. Người liêm chính thì không đánh mất bản thân vì lợi lộc, tiền bạc hay công danh.