"Không để tiêu chuẩn sản xuất ảnh hưởng đến nước mắm truyền thống"

Trong thời gian gần đây, một số tổ chức, hiệp hội đã có kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ về xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho nước mắm do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì soạn thảo.

Về vấn đề này, chiều nay (11.3), Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nghiên cứu kỹ các ý kiến của các tổ chức, hiệp hội về tiêu chuẩn cho nước mắm, tổ chức đối thoại tạo thống nhất, bảo đảm sức khỏe, quyền lợi của người tiêu dùng và không để ảnh hưởng tiêu cực tới sản xuất, kinh doanh nước mắm truyền thống.

Dự thảo về tiêu chuẩn nước mắm đang gây tranh cãi lớn.

Trước đó, Cục Chế biến và Phát triển Thị trường nông sản (Bộ NNPTNT) và Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (Bộ KHCN) đã công bố dự thảo Tiêu chuẩn Việt Nam quy phạm thực hành sản xuất nước mắm. Dự thảo liên quan đến nước mắm, một lần nữa lại gây ra "sóng gió".

Nhiều doanh nghiệp cho rằng, dự thảo có hơn 50 nội dung quy định không phù hợp với thực tế sản xuất nước mắm. Trong khi các doanh nghiệp sản xuất truyền thống đang bị cạnh tranh mạnh mẽ, hàng giả hàng nhái tràn lan thì dự thảo này nếu được thông qua lại càng làm doanh nghiệp kiệt quệ thêm.

Không ít doanh nghiệp cho rằng dự thảo có nhiều nội dung mang tính chất "bóp nghẹt" các cơ sở nước mắm truyền thống khi đưa ra những tiêu chuẩn bất hợp lý. Cụ thể là tiêu chuẩn kiểm soát các loại thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật trong khi nguyên liệu làm nước mắm là cá biển, không thể có thuốc thú y...

Chiều muộn ngày 8.3, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản phối hợp với Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng (Bộ KHCN) đã chủ trì buổi gặp gỡ báo chí để thông tin về tiêu chuẩn nước mắm, cũng như giải đáp các câu hỏi của các phóng viên báo, đài về vấn đề này.

TS. Đào Trọng Hiếu- Phó phòng Phát triển thị trường thủy sản của Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản cho biết từ năm 2017, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản đã được Bộ NNPTNT giao nhiệm vụ biên soạn Dự thảo TCVN “Quy phạm thực hành sản xuất nước mắm”. Qua 2 năm triển khai thực hiện, Cục đã hoàn thiện toàn bộ hồ sơ Dự thảo đảm bảo đầy đủ trình tự xây dựng TCVN.

“Để đảm bảo khách quan, trong quá trình soạn thảo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản đã tổ chức 5 hội nghị, hội thảo và gửi dự thảo xin ý kiến rộng rãi tới các cơ quan quản lý nhà nước, các chuyên gia của các Viện, Trường Đại học, các đơn vị kiểm nghiệm; đặc biệt là đông đủ các Hiệp hội, doanh nghiệp, như: Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam; Hiệp hội nước mắm Phú Quốc – Bà Hồ Kim Liên; Hội nước mắm Nha Trang – Bà Ngô Thị Kim Thọ; Hội Khoa học kỹ thuật An toàn thực phẩm; Hội Tiêu chuẩn và Chất lượng và đại diện Doanh nghiệp Chế biến nước mắm 584 Nha Trang, Doanh nghiệp Chín Tuy...”- ông Hiếu thông tin.

TS. Đào Trọng Hiếu cũng cho biết, trong quá trình soạn thảo dự thảo TCVN Quy phạm thực hành sản xuất nước mắm, Ban soạn thảo dựa trên căn cứ Tiêu chuẩn CODEX (CAC/RCP 52-2003), TCVN 7265:2015 và thực tế sản xuất nước mắm tại Việt Nam.

Trả lời câu hỏi của phóng viên báo Dân Việt "Vì sao trong thời điểm này, chúng ta phải ban hành tiêu chuẩn nước mắm và vì sao không xây dựng đồng bộ giữa tiêu chuẩn và quy chuẩn (QCVN) đối với nước mắm. Thêm nữa, trong dự thảo TCVN 12607:2019 có nêu hai khái niệm về nước mắm, đó là: “Nước mắm nguyên chất” và “Nước mắm”, liệu có lặp lại câu chuyện như QCVN về sữa dạng lỏng trước đây, dẫn tới nhập nhèm giữa “sữa tươi tiệt trùng” và “sữa tiệt trùng”?, TS. Đào Trọng Hiếu cho biết theo Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn thì Tiêu chuẩn đưa ra những khuyến nghị tự nguyện áp dụng, không bắt buộc. Còn quy chuẩn thì bắt buộc áp dụng.

"Thông điệp đưa ra tiêu chuẩn này xuất phát từ đòi hỏi yêu cầu từ thực tiễn chúng ta cần phải quan tâm kiểm soát bất kể quy mô sản xuất như thế nào cũng cần phải có những tiêu chuẩn, tiêu chí để đánh giá nâng cao nhận thức, uy tín cũng như chất lượng đặc biệt là an toàn vệ sinh thực phẩm. Đây là nhu cầu đòi hỏi chính đáng và xu thế tất yếu của người tiêu dùng, người ta bỏ tiền ra mua bất kỳ sản phẩm nào cũng cần biết sản phẩm đó xuất xứ ra sao", ông Hiếu cho hay.

Bổ sung ý kiến vào câu hỏi này, ông Nguyễn Hoàng Linh- Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng cho biết: “Mục đích của việc xây dựng TCVN đối với nước mắm nhằm đưa ra các khuyến nghị thực hành sản xuất tốt nước mắm, bảo đảm chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm của nước mắm, bảo vệ an toàn và sức khỏe cho người tiêu dùng”.

Theo ông Linh, mặc dù dự thảo tiêu chuẩn đã được cơ quan soạn thảo nghiên cứu khá công phu trong khoảng 9 năm (2008-2017) và gần 2 năm tổ chức xây dựng dự thảo (2017-2018), vẫn có nhiều quan điểm khác nhau về các khuyến nghị kỹ thuật trong dự thảo bởi không có bất kỳ tiêu chuẩn nào nhận được sự đồng thuận 100%, kể cả tiêu chuẩn quốc tế.