Tập đoàn máy bay thương mại quốc doanh Trung Quốc, Comac, hiện đang chế tạo mẫu máy bay C919, một loại máy bay chở khách thân hẹp có sức chứa khoảng 170 người.
Một chiếc Comac C919 cất cánh từ sân bay quốc tế Pudong (Thượng Hải) trong chuyến bay đầu tiên vào ngày 28 tháng 12 năm 2018. (Nguồn: AP)
Công ty này cho biết họ đã nhận được hơn 800 đơn đặt hàng trên toàn thế giới và là mẫu máy bay sẽ cạnh tranh với Boeing 737 Max 8, cũng như Airbus 320neo. Có thể đây một phần của trò chơi đầy tham vọng mang tên Tập Cận Bình để hướng tới xây dựng ngành công nghiệp hàng không vũ trụ từ “hai bàn tay trắng” và phá vỡ thế độc quyền của các công ty phương Tây trong ngành công nghiệp hàng không.
Trung Quốc đã ra lệnh dừng sử dụng dòng máy bay Max 8 của Boeing chỉ trong vòng vài giờ sau vụ tai nạn của hãng hàng không Ethiopia. Chad Ohlandt, một kỹ sư cấp cao tại Rand Corp ở Washington, nhận định: “Những sự kiện như vậy đã tạo cơ hội cho Comac bước chân vào ngành công nghiệp hàng không hiện nay. Nếu họ có chiến lược thông minh, họ sẽ tiếp cận được 10 hãng hàng không trên thế giới hiện đang cân nhắc về việc mua máy bay thân hẹp.”
Comac đã thực hiện những chuyến bay thử nghiệm cho dòng C919 vào năm 2017 và nhận được 815 đơn đặt hàng từ 28 công ty hàng không, trong đó có cả Tập đoàn GE Capital Aviation Services. Comac chưa đưa ra thêm bất kỳ bình luận nào liên quan đến sự kiện này.
Tham vọng của Bắc Kinh đối với ngành công nghiệp hàng không chắc chắn không chỉ dừng lại ở C919. Comac hiện đang hợp tác với United Airplane Corp, hãng hàng không có trụ sở tại Moscow, để phát triển mẫu máy bay CR929 thân rộng có thể bay các tuyến đường dài như Bắc Kinh đến New York. Các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc đang phát triển một loạt các loại máy bay, bao gồm các mẫu máy bay thân rộng, máy bay phản lực, động cơ tuabin cánh quạt, phi cơ cá nhân, trực thăng và thậm chí là thuỷ phi cơ.
Sản xuất máy bay là chiến lược quốc gia của Trung Quốc (Nguồn: Bloomberg)
“Về mặt chiến lược, sản xuất máy bay là chiến lược quốc gia. Một khi bạn sở hữu ngành sản xuất máy bay đạt được quy mô về kinh tế, điều đó sẽ nâng giá trị của toàn bộ chuỗi công nghiệp”, Yu Zhanfu, một đối tác tại Roland Berger Strategy Consultants tại Bắc Kinh - tập trung vào lĩnh vực hàng không vũ trụ và quốc phòng, cho biết.
Comac cho biết thị trường hàng không Trung Quốc sẽ nhận 9.000 máy bay, trị giá 1,3 nghìn tỷ USD trong hai thập kỷ tới. Hai phần ba trong số đó sẽ là những chiếc máy bay một lối ra như Boeing 737 và C919.
Comac hiện đang xây dựng một trung tâm đào tạo kỹ sư bảo trì máy bay, tiếp viên hàng không và các nhân viên hàng không khác để vận hành mẫu máy bay C919 và CR929. “Họ đang thực hiện 4 tới 6 việc cùng một lúc”, Marc Szepan, một giảng viên kinh doanh quốc tế tại Oxford Saïd Business School, nói về kế hoạch tổng thể của Trung Quốc.
Tuy nhiên, tham vọng của Chủ tịch Tập vẫn còn rất nhiều khó khăn. Các dòng máy bay của Trung Quốc hiện vẫn chưa có hồ sơ theo dõi về tính an toàn như những hãng hàng không phương Tây. Ngoài ra cũng chưa được FAA cấp chứng nhận để có thể hoạt động tại châu Âu. Quan trọng hơn là, không có công ty Trung Quốc nào có thể thiết kế và sản xuất động cơ cho máy bay phản lực thương mại. Các động cơ của C919 vẫn được sản xuất bởi CFM International, một công ty liên doanh của General Electric và Safran.
Thị trường đang bùng nổ, các hãng hàng không phải đua nhau mua sắm thêm máy bay để đáp ứng nhu cầu hành khách