Lao động ngộp thở vì nắng nóng

Tiền điện hết một góc tiền lương 

Anh Đinh Văn Toàn (thuê trọ tại thôn Bầu, xã Kim Chung, huyện Đông Anh, Hà Nội), công nhân may tại khu công nghiệp (KCN) Bắc Thăng Long cho biết, nhà nghèo, công việc chủ yếu làm nông nghiệp không đủ ăn nên hai vợ chồng anh phải rời quê lên Hà Nội tìm việc.

Dù thời tiết nắng nóng nhưng nhiều công nhân lao động vẫn phải núp trong những căn phòng trọ chật hẹp, nóng bức. Ảnh: Tạ Nguyệt

Anh Toàn tâm sự: “Hai vợ chồng tôi mỗi tháng làm được chừng 9 triệu đồng, trừ tiền thuê nhà, tiền ăn uống sinh hoạt cũng gần hết. Khổ nhất là vợ đang nghỉ sinh, thu nhập của tôi chỉ được 5 triệu đồng, không biết lấy gì mà sống”.

Hiện vợ chồng anh Toàn đang thuê một căn phòng cấp 4, vệ sinh chung với giá 500.000 đồng/tháng và giá điện là 3.000 đồng/1 số điện. Theo anh Toàn, mặc dù đây đã là loại phòng rẻ nhất nhưng hàng tháng vợ chồng anh vẫn phải trả chi phí từ 800 đến 1,3 triệu đồng cho tiền nhà và điện. Đặc biệt, vào mùa nắng nóng, chi phí này còn phát sinh tăng cao hơn.

“Trời nắng nóng, phòng mái tôn, nhiệt độ trong phòng có lúc lên đến 35-37 độ C, không bật điều hòa, đến người lớn cũng không chịu nổi chứ đừng nói con nhỏ. Nhưng bật điều hòa thì chúng tôi đến nhịn ăn để trả tiền điện. Như tháng vừa rồi, tiền điện hết 1,3 triệu đồng” – anh Toàn nói.

Theo anh Toàn, vợ chồng anh cũng như nhiều công nhân KCN khác khi thuê phòng trọ đa phần không nghĩ đến việc sinh sống lâu dài, nên không làm hợp đồng thuê nhà, mọi giao dịch với chủ nhà trọ chỉ là thỏa thuận miệng, nếu ở cảm thấy an ninh không tốt thì 2-3 tháng lại chuyển đi nơi khác.

Chị Vũ Thị Thu (công nhân Công ty Daiwa Plastics (KCN Bắc Thăng Long, Hà Nội) chia sẻ, mức giá 3.000 đồng/1 số  điện đang khiến nhiều công nhân đang thuê trọ như chị phải tìm chỗ chuyển đi nơi khác. “Đi làm cả ngày về mệt muốn nghỉ ngơi, nhưng phòng chật, nhà mái tôn rất nóng, có muốn bật điều hòa chút để  ngủ ngon, nghĩ lại tiếc tiền điện” – chị Thu nói.

Khó quản lý giá điện riêng cho công nhân

Điều 10, Thông tư số 16/2014/TT-BCT, ngày 29/5/2014 của Bộ Công Thương nêu rõ, các trường hợp cho sinh viên và người lao động thuê nhà (bên thuê nhà không phải là một hộ gia đình), có hợp đồng thuê nhà từ 12 tháng trở lên và có đăng ký tạm trú thì chủ nhà trực tiếp ký hợp đồng mua bán điện hoặc đại diện bên thuê nhà ký hợp đồng mua bán điện (có cam kết thanh toán tiền điện của chủ nhà).

Tuy nhiên, rất nhiều công nhân hiện nay chỉ có thể mua điện theo “giá thỏa thuận miệng” với chủ nhà (thường đổ đồng một giá cao - PV) mà không có hợp đồng mua bán điện để được mua giá điện theo quy định ngành điện.

Thừa nhận những khó khăn trong việc tiếp cận giá điện của công nhân, ông Nguyễn Chiến Thắng – Chủ tịch UBND xã Kim Chung (huyện Đông Anh, Hà Nội) cho biết, hiện toàn xã có hơn 4.000 công nhân từ nơi khác đến thuê trọ. “Do địa bàn xã có số lượng công nhân đến thuê trọ quá lớn trong khi cơ sở vật chất, giao thông, đường điện… chưa đáp ứng được nhu cầu sử dụng, việc quá tải thường xuyên xảy ra. Người lao động thường xuyên thay đổi địa điểm thuê trọ, không cố định nên việc làm mỗi hộ thuê nhà một hợp đồng điện không dễ” – ông Thắng nói.

Theo ông Thắng, trong quá trình thực hiện quy định về giá bán điện cho người thuê nhà vẫn còn các trường hợp các chủ thuê trọ tự ý thu tiền điện cao hơn quy định. Vấn đề này đã có chế tài kiểm tra xử lý, nhưng việc ký kết hợp đồng thuê nhà thường không dùng hợp đồng cụ thể, mà chỉ thỏa thuận miệng giữa 2 bên trong đó có cả các chi phí như điện, nước… khiến công tác kiểm tra, xử lý việc vi phạm rất khó khăn. Công ty điện lực huyện đã có những hướng dẫn tách riêng song các chủ trọ thường tìm cách thu tăng tiền thuê trọ nên các cơ quan chức năng rất khó kiểm soát.

Để giải quyết thực trạng trên, ông Thắng cho biết, điện lực huyện Đông Anh đã phối hợp với các cơ quan chức năng, UBND các xã Kim Chung tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các trường hợp thu giá điện công nhân sai quy định. Khi kiểm tra phát hiện sẽ lập hồ sơ chuyển sang Sở Công Thương để xử phạt hành chính.

Mới đây, trong cuộc họp tại tổ của các Đại biểu Quốc hội, ông Ngọ Duy Hiểu – Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cũng đã chỉ ra thực tế đáng buồn về chất lượng sống của công nhân lao động. Theo ông Hiểu, những ngày qua, thời tiết khắc nghiệt, nhiệt độ ngoài trời lên đến trên 40 độ C, nhiều công nhân lao động và con cái họ phải sống trong những dãy nhà thuê trọ lợp fibro ximăng chật hẹp, nóng bức. Giá điện tăng cao, tiền lương của họ không đủ trả tiền điện, tiền nhà, tiền sinh hoạt, nuôi con cái đi học...