4 tuyến đường ở Thủ Thiêm do ai thẩm định?

Dự án 4 tuyến đường ở Thủ Thiêm nhìn từ hướng quận 1. Ảnh: TL

10 sở, ban, ngành tham gia thẩm định

Ngày 2/10/2011, UBND TP.HCM đã có quyết định số 5448/QĐ-UBND về việc “Thành lập Hội đồng Thẩm định dự án Đầu tư xây dựng 4 tuyến đường chính trong Khu đô thị mới (ĐTM) Thủ Thiêm theo hình thức hợp đồng BT".

Hội đồng thẩm định với 15 thành viên, có đầy đủ các sở, ban, ngành do ông Bùi Xuân Cường (khi đó là Phó Giám đốc Sở GTVT TP, nay là Trưởng Ban quản lý đường sắt đô thị TP) làm chủ tịch Hội động thẩm định; ông Lâm Nguyên Khôi (khi đó là Phó Giám đốc Sở KHĐT) làm Phó Chủ tịch.

Các ủy viên Hội đồng gồm 15 người, đáng chú ý có bà Phan Thị Thắng (khi đó là Phó Giám đốc Sở Tài Chính, nay giữ chức Giám đốc); có sự tham gia của đại diện Ban quản lý Đầu tư - Xây dựng Khu ĐTM Thủ Thiêm và UBND quận 2.

Quyết định yêu cầu Hội đồng tổ chức thẩm định dự án 4 tuyến đường chính tại Thủ Thiêm, trình UBND TP xem xét quyết định. Kết quả thẩm định phải kết luận đủ hay không đủ điều kiện phải thể hiện bằng văn bản.

Trong đó, giao Sở GTVT thẩm định phần đầu tư xây dựng hệ thống giao thông và chịu trách nhiệm tổng hợp chung kết quả thẩm định. Sở KHĐT thẩm định tính hiệu quả, bao gồm cả suất vốn đầu tư và phương án tài chính. Sở Tài chính thẩm định về phân tích tài chính của dự án, các chỉ tiêu tài chính và chi phí lãi vay. Ban quản lý Thủ Thiêm thực hiện thẩm định toàn bộ nội dung của dự án… Các sở, ngành khác thẩm định theo nhiệm vụ phân công.

Qua quá trình làm việc, đến ngày 28/10/2013, Hội đồng thẩm định đã có Báo cáo thẩm định dự án xây dựng 4 tuyến đường chính ở Thủ Thiêm gửi UBND TP.HCM. Trong đó, Hội đồng thẩm định xác định giá trị tổng mức đầu tư của 4 tuyến đường là 12.182.175.203,094 tỷ đồng. Đáng chú ý, trong hơn 12 nghìn tỷ đồng, vốn chủ sở hữu chỉ có khoảng 1.028 tỷ đồng và chi phí lãi vay phát sinh là 2.111 tỷ đồng. 

“Giá trị tổng mức đầu tư này chưa xét tới các vấn đề như có thể tách chi phí phần đường dây điện, viễn thông cho dự án khác hoặc đầu tư phân kỳ… Công tác giải phóng mặt bằng đã được thực hiện trong dự án riêng…”, báo cáo thẩm định có nêu.

Từ đó, báo cáo kết luận “Công tác thẩm định đã được hoàn tất với các nội dung nêu trên, các vấn đề về giải pháp kỹ thuật đã được giải quyết… Kết quả thẩm tra cho thấy, hồ sơ dự án đầu tư được lập đáp ứng các yêu cầu theo các quy định hiện hành, đủ điều kiện để xem xét thẩm định trước khi phê duyệt. Kính trình UBND TP xem xét, quyết định”.

Ngoài ra, ngày 17/4/2012, UBND TP.HCM có Quyết định số 2028/QĐ-UBND thành lập Tổ công tác thực hiện dự án 4 con đường nói trên với 10 thành viên, có nhiệm vụ đàm phán với công ty thực hiện dự án, theo dõi, đôn đốc thực hiện dự án.

4 tuyến đường 8.200 tỷ đồng

Ngày 1/12/2014, Giám đốc Sở Tài chính TP.HCM ký kết hợp đồng BT xây 4 tuyến đường này. Nhưng trước đó một năm, tháng 11/2013, nhà đầu tư đã ký tắt hợp đồng BT với TP.HCM và dự án đã được khởi công từ đầu năm 2014 để kịp tiến độ hoàn thành vào năm 2017. Bản hợp đồng tắt này được ông Tất Thành Cang (Giám đốc Sở GTVT, Uỷ viên UBND TP.HCM) đại diện UBND thành phố ký kết và được đóng dấu "mật".

Hợp đồng này thể hiện, dự án 4 tuyến đường "xương sườn" của Khu đô thị Thủ Thiêm gồm: Đại lộ vòng cung (tuyến R1 dài 3,4 km); Đường ven hồ trung tâm (tuyến R2 dài 3km); Đường ven sông Sài Gòn (tuyến R3 dài 3km); Đường vùng châu thổ, đường châu thổ, đường ven sông - khu dân cư (tuyến R4 dài 2,5km). Ngoài ra còn có 10 cây cầu trong đó có 2 cầu cạn.

4 tuyến đường có tổng chiều dài gần 12km, chiều rộng từ 11,6-55m với tổng vốn đầu tư hơn 8.265 tỷ đồng.

Hợp đồng ký tắt giao cho công ty này xây dựng 4 tuyến đường ở Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Đổi lại, công ty này được giao 79ha (trong đó có 44ha đất kinh doanh khai thác) trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm (phường Thủ Thiêm và phường An Lợi Đông) để phát triển các dự án bất động sản. Giá giao đất tại thời điểm đó (năm 2013) chỉ được tính bình quân 26,7 triệu đồng/m².

Ông Tất Thành Cang đã ký tắt dự án 4 con đường ở Thủ Thiêm. Ảnh: TL

Ngày 26/6,  Kết luận của Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra hàng loạt sai phạm về công tác quản lý Nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai đối với Khu đô thị mới Thủ Thiêm, TP.HCM. Trong đó, đặc biệt nhắc đến sai phạm tại 4 tuyến đường chính ở Thủ Thiêm

Theo kết luận, "Việc UBND TP ký Hợp đồng BT với nhà đầu tư, trong đó, xác định giá trị quyền sử dụng đất các khu đất đối ứng để thanh toán Hợp đồng BT là 12.490.687 triệu đồng khi chưa có chứng thư thẩm định giá, chưa có quyết định phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất của UBND TP là không đúng quy định của Luật Giá năm 2012 và Luật Đất đai năm 2013. Điều này đã đẫn đến chênh lệch giảm tiền sử dụng đất 3.901 tỷ đồng so với giá trị đã được UBND thành phố thẩm định, phê duyệt trước đó, nguy cơ thiệt hại ngân sách Nhà nước.

“Trách nhiệm để xảy ra các khuyết điểm, vi phạm trong việc phê duyệt Tổng mức đầu tư, chỉ định nhà đầu tư các dự án BT, ký kết hợp đồng và giao đất thanh toán đối ứng các hợp đồng BT, giảm tiền sử dụng đất thiếu căn cứ như nêu trên thuộc lãnh đạo UBND TP và lãnh đạo các sở, ngành tham mưu như: Giao thông - Vận tải, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Ban Quản lý Khu đô thị mới Thủ Thiêm”, kết luận của Thanh tra Chính phủ khẳng định.