Khách chen nhau xoa tiền lên quả chuông ở đỉnh chùa Đồng (Yên Tử) để... lấy may. |
Năm 2011, lễ phát ấn đền Trần đã chứng kiến một cảnh tượng hỗn loạn chưa từng thấy khi biển hàng vạn người áo quần nhàu nát, mặt mũi bơ phờ phá hàng quán xông vào đền, ép nhau đến cong rào sắt, đánh bật hàng rào cảnh sát cơ động để “xin” bằng được một lá ấn.
Người ta thấy những nam thanh bò trên mái nhà, đu mình trên cây, giẫm đạp lên vai những nữ tú khác để “mua ấn”. Còn các nữ tú, người này ngất xỉu vì bị chen lấn, người khác cũng vén váy leo rào miệng không ngớt gào thét, cuối cùng cũng chỉ để giành bằng được một tờ giấy.
Khốc liệt. Kinh hoàng. Thảm hại…
Đêm đó, ở đền Trần, không còn là chuyện “xin ấn”, hay “mua ấn” nữa, mà là “cướp ấn”, “buôn ấn”, để thỏa cơn khát “cầu danh”. Không khó để nhận ra đằng sau cảnh hỗn loạn kinh hoàng kia, rằng một phong tục tốt đẹp bắt đầu từ thời các Vua Trần giờ đã bị con cháu dung tục hóa, cho và vì cơn khát “cầu danh”.
Năm nay, rằm tháng Giêng chưa tới, nhưng hai chữ “thảm hại” đã lặp lại nguyên si ở hầu hết các lễ hội. Đó là kính thưa các loại sư giả bủa vây đền Bà Chúa Kho. Nghiệp đoàn ăn xin nằm ngồi la liệt trước cửa đền ông Hoàng Bảy, Lào Cai. Tay, chân, đầu gối, thậm chí bụng, ngực các pho la hán chùa Bái Đính, Ninh Bình bóng nhãy thứ “nước trần” gọi tục là “mồ hôi” từ bàn tay du khách... Và “điểm nhấn” quen thuộc: Tiền lẻ, ngập tràn mọi chốn cửa thiêng.
Tiền lẻ xuất hiện ở hầu hết trong số 7.966 lễ hội. Trên ban thờ, gốc cây, gềnh đá, dưới suối, cặp trong… nách các vị la hán, và trên bàn tay đức Phật. Người ta nhét bằng được tiền lẻ nơi chốn linh thiêng, có lẽ không ngoài mục đích gì hơn là “xin bằng được, cầu bằng chết” bổng lộc, ân sủng của thần linh, của giời Phật. Nói mua bán bổng lộc, hay hối lộ thánh thần, vì thế, cũng chẳng có gì sai cả.
Còn nhớ, vào đêm khai ấn đền Trần xuân Nhâm Thìn khách hành hương đã “hối lộ” cuồng tìn đến mức thi nhau ném tiền lẻ rào rào vào kiệu, những mong có được lộc thánh.
Không biết thánh thần có nhận được “tiền lẻ” hay không, chỉ biết Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú, hồi đầu năm “tiết lộ” rằng một ngôi chùa nổi tiếng Hà Nội sau tết năm ngoái thu về 6 tỷ đồng tiền lẻ, nêm cứng vào thành bao tải, chất đầy trong kho và phải nhờ cả bộ máy Ngân hàng Agribank chi nhánh Hoài Đức (Hà Nội) kiểm, đếm suốt mấy tuần mới xong.
Báo Tuổi Trẻ, có lần trích báo cáo của Bộ VHTTDL nêu: “Nhiều nơi lập nhiều bàn thờ, đặt hòm công đức và đĩa để tiền giọt dầu khiến du khách đặt nhiều tiền lẻ lộn xộn ở mọi nơi mọi chỗ, đặc biệt là giắt tiền giọt dầu tùy tiện vào tay tượng Phật, thậm chí có nơi người nhà chùa còn dán cả tiền vào đĩa để mồi du khách đặt tiền”.
Hình như, thánh thần chỉ nhìn thấy hai chữ “vụ lợi”.
Đào Tuấn