Mục tiêu giảm ùn tắc
Mục tiêu của dự án này là góp phần giảm ùn tắc giao thông ở khu vực trung tâm thành phố, thúc đẩy người dân sử dụng vận tải hành khách công cộng, giảm ô nhiễm môi trường và bổ sung nguồn ngân sách để bảo trì đường bộ và phát triển giao thông công cộng của thành phố.
Trên cơ sở đó, Sở GTVT báo cáo UBND thành phố xem xét chấp thuận chủ trương nghiên cứu đề xuất dự án thu phí xe ôtô lưu thông vào trung tâm thành phố. Dự án có tổng mức đầu tư dự kiến 250 tỷ đồng và chi từ ngân sách thành phố, thời gian dự kiến triển khai từ năm 2019 – 2021 với chủ đầu tư là Trung tâm Quản lý đường hầm sông Sài Gòn.
Hiện tượng ùn tắc giao thông xảy ra thường xuyên tại nhiều tuyến đường nội đô TP.Hồ Chí Minh. Ảnh: Hồ Văn
Vành đai thu phí bao gồm các tuyến đường: Ở phía Bắc là đường Hoàng Sa dọc theo bờ kênh Thị Nghè, Nhiêu Lộc; đến đường Nguyễn Phúc Nguyên giao với Cách Mạng Tháng 8; đường Ba Tháng Hai; đường Lê Hồng Phong; đường Lý Thái Tổ; đường Nguyễn Văn Cừ; đường Võ Văn Kiệt; đường Tôn Đức Thắng. |
Theo đề án, địa điểm đặt cổng thu phí thuộc khu vực trung tâm thành phố gồm quận 1, 3 và giáp ranh với quận 5, 10. Vành đai thu phí bao gồm các tuyến đường: Ở phía Bắc là đường Hoàng Sa dọc theo bờ kênh Thị Nghè, Nhiêu Lộc; đến đường Nguyễn Phúc Nguyên giao với Cách Mạng Tháng 8; đường Ba Tháng Hai; đường Lê Hồng Phong; đường Lý Thái Tổ; đường Nguyễn Văn Cừ; đường Võ Văn Kiệt; đường Tôn Đức Thắng.
Theo Sở GTVT, dự án triển khai hệ thống thu phí trên một vành đai khép kín khu vực trung tâm thành phố và một số trục giao thông chính bên ngoài đang thường xuyên ùn tắc giao thông, bao gồm một hệ thống 34 cổng thu phí đa làn không dừng và một trung tâm điều hành có nhiệm vụ kết nối với các cổng thu phí, xử lý thông tin và điều hành quản lý các hoạt động thu phí của hệ thống.
Ông Trần Quang Lâm- Giám đốc Sở GTVT TP.HCM, đề án thu phí ôtô vào nội thành cơ bản dựa trên kết quả nghiên cứu của Công ty Tiên Phong. Tuy nhiên, cái khác là hình thức đầu tư công và thuê doanh nghiệp vận hành.
Ông Ngô Hải Đường-Trưởng phòng Quản lý khai thác hạ tầng giao thông đường bộ (thuộc Sở GTVT thành phố), đây là thời điểm phù hợp để Sở đề xuất dự án này. Đồng thời, ông Đường cho biết, giải pháp đã được giải quyết khi công nghệ thu phí nhận dạng qua tần số vô tuyến (RFID) đã phổ biến, các trạm BOT trên toàn quốc đều áp dụng để thu phí không dừng. Ông Đường cũng cho hay, liên quan đến pháp lý, thông qua Nghị quyết 54 của Quốc hội cho phép TP.HCM ban hành một số loại phí, đây cũng là cơ sở cho việc lập và triển khai dự án thu phí. Cùng với đó, chế tài xử lý các phương tiện không nộp phí cũng sẽ được giải quyết khi Bộ GTVT đang soạn dự thảo điều chỉnh luật và nghị định liên quan. Góp ý cho dự thảo này, Sở cũng đã kiến nghị bổ sung quy định phạt nguội đối với các phương tiện không nộp phí.
Bài toán không dễ giải?
Trong đề xuất của Sở GTVT TP.HCM có đề cập việc thu phí là góp phần giảm ùn tắc, thúc đẩy người dân sử dụng giao thông công cộng…, tuy nhiên, nhiều chuyên gia và người dân lo ngại, tình trạng giao thông công cộng của TP.HCM hiện không đủ đáp ứng nhu cầu trong trường hợp lập vành đai thu phí.
Nhà ở ngoại thành nhưng hàng ngày vẫn phải lái xe vào trung tâm để làm việc, anh Trần Hoàng Nam (TP. HCM) cho biết, nếu thành phố lập chốt thu phí vào nội đô, cuộc sống, công việc của anh sẽ bị ảnh hưởng: “Dù có phải trả phí thì hàng ngày vẫn phải vào nội đô để làm việc, tôi không thể ngày nào cũng đi taxi trong khi các phương tiện công cộng hiện còn nhiều bất tiện. Việc xe qua trạm thu phí để vào nội đô nếu làm không tốt sẽ gây ùn tắc ở cửa ngõ mỗi ngày” – anh Nam lo ngại.
Trong khi đó, anh Nguyễn Văn Tài, một lái xe taxi tại quận 1 cho biết, mới đầu, khi nghe tới đề án anh đã mừng thầm vì nghĩ, nếu hạn chế ôtô lưu thông vào trung tâm thì anh em taxi sẽ có cơ hội tăng nguồn khách. Tuy nhiên, nghĩ lại, anh thấy khó khả quan. “Mỗi cuốc xe vào trung tâm chỉ được khoảng 100.000 đồng, nếu phải trả tiền phí nữa thì mức tiền thu được chắc chẳng được là bao. Nếu tăng giá với khách thì tôi e họ sẽ chọn bỏ phí qua trạm để tự đi xe vào chứ không đi taxi”- anh Tài nói.
Ông Võ Kim Cương - nguyên Phó kiến trúc sư trưởng TP.HCM lo ngại, việc xây trạm thu phí ôtô vào trung tâm sẽ làm cản trở thêm giao thông, mất diện tích đường và khó giải được bài toán giảm ùn tắc. “Thành phố phải tính toán sao cho hợp lý, tránh để người dân lưu thông được vài chục km lại gặp trạm thu phí thì phản cảm lắm”- ông Cương nói.
Nói về vấn đề này, ông Ngô Hải Đường cho biết thêm: Sẽ có nhiều giải pháp đi cùng đề án, để hạn chế xe vào trung tâm thì phải phát triển chương trình vận tải hành khách công cộng. Ví dụ như phát triển thêm xe buýt hay mini buýt. Cả những chính sách khác như xe đạp công cộng, phát triển và cải tạo vỉa hè, lòng đường thông thoáng cho người đi bộ, triển khai mở rộng thêm các phố đi bộ, đẩy nhanh tuyến metro số một và metro vệ tinh…
“Song song đó thì phát triển các bãi đậu xe xung quanh khu vực vành đai hạn chế xe vào, mở rộng thu phí đậu xe theo giờ và đậu xe trên các tuyến đường nội ô. Đề án là một trong những giải pháp tổng thể với nhiều giải pháp khác nhằm hạn chế ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường cho thành phố”- ông Đường cho biết thêm.
Ông Lê Văn Thành - chuyên gia nghiên cứu phát triển đô thị (Viện Nghiên cứu kinh tế TP.HCM): GS - TS Nguyễn Minh Hòa - Chuyên gia về đô thị học: Hồ Văn (ghi) |