Trần Anh Thái ( Nguyệt san Sự kiện và Nhân chứng)
Thứ hai, ngày 13/10/2025 14:33 GMT+7
Bình luận
0
Vào mùa xuân năm Ất Mùi, niên hiệu Vĩnh Thịnh thứ 11 (1715), Nguyễn Công Cơ được vua Lê giao làm Chánh sứ, dẫn đầu đoàn sứ bộ sang nhà Thanh tuế cống. Có thể nói, thời gian này, vua Lê Dụ Tông và chúa Trịnh Cương đặt trọn niềm tin vào tài năng ngoại giao của quan đại thần Nguyễn Công Cơ. Chính vì vậy, đến ngày khởi hành, nhà vua đích thân tiễn đoàn và ngự ban cho Nguyễn Công Cơ một bài thơ Đường luật. Bài thơ hiện còn được ghi ở nhà thờ Nguyễn Công Cơ tại Xuân Đỉnh (thuộc TP.Hà Nội ngày nay). Nội dung như sau (dịch nghĩa): Phất áo hương bay trượng nghĩa lành/ Chí xưa phiêu bạt thuở bình sinh/ Hai vai trọng trách sang trời Bắc/ Muôn dặm gian nan vó ngựa khinh/ Non sông gấm vóc nào đâu sánh/ Sương tuyết dạn dày nghĩa trung trinh/ Việc lớn nước nhà tròn sứ mệnh/ Đường trường rộn rã khúc ca nghênh.
Mồng 5 tháng Giêng năm Ất Mùi 1715, đoàn sứ bộ nước ta do Nguyễn Công Cơ dẫn đầu đặt chân lên địa giới của tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc). Theo “Sứ trình nhật lục”, Nguyễn Công Cơ ghi chép lại: Khi đoàn xe tạm dừng chân nghỉ ở phía trước một khu miếu cổ, đoàn định vào miếu thắp hương thì bị người canh miếu ngăn lại, không cho vào. Nguyên do là ngôi miếu này do hai anh em Phùng tướng quân, chức Tổng đốc (Đốc bộ) đại thần tỉnh Quảng Đông, Quảng Tây và Tuần phủ Chiết Giang xây dựng lên để thờ người thầy dạy của họ lúc nhỏ ở nước Việt. Hằng năm, vào mồng 6 tháng Giêng, người trông coi miếu chuẩn bị đầy đủ lễ tam sinh để kỷ niệm sinh nhật thầy. Người canh miếu cũng khuyên Nguyễn Công Cơ nên ở lại để dự tuần tiết này.
Đoàn sứ bộ đồng ý ở lại thêm một ngày nữa. Sáng hôm sau, khi đoàn sứ chuẩn bị lên đường đi tiếp thì bất ngờ nhận được thông báo có quan Tổng đốc đại thần tới thăm. Khác hẳn với vẻ oai phong lẫm liệt trong buổi làm lễ nhớ ơn thầy ngày hôm trước, vị đại thần bước xuống xe ngựa, từ xa đi bộ vào quán sứ. Sau lễ chào hỏi, trò chuyện thân tình, Nguyễn Công Cơ mới nhận ra hai vị đại thần xây ngôi miếu thờ thầy chính là hai người học trò cũ của mình năm xưa.
Hai người học trò này là con của thương khách từng có thời gian làm ăn buôn bán ở kinh đô nước Việt. Sau khi về nước, họ tiếp tục học lên cao rồi thi đỗ Tiến sĩ. Họ tâm niệm rằng, sự thành đạt ngày hôm nay một phần lớn do công lao dạy dỗ của người thầy ở phương Nam xa xôi nên đã dựng miếu thờ, vào ngày sinh của thầy hằng năm đều tiến hành lễ tế, cung kính thờ phụng để tỏ lòng biết ơn.
Sau giờ phút thầy trò gặp mặt đầy cảm động, Nguyễn Công Cơ ân cần hỏi thăm về người em và gia đình vị đại quan Trung Quốc thì được biết, người em cũng học thành tài và hiện đang giữ chức Tuần phủ Chiết Giang, tối hôm trước có đến miếu làm lễ cung kính thờ thầy, nhưng vì có việc triều đình gấp nên đã phụng mệnh vua, ra xe về ngay trong đêm.
Vị quan cũng trình bày với Nguyễn Công Cơ rằng: Họ đã đệ công hàm về sứ bộ lên kinh đô, đồng thời ra lệnh cho thợ mộc trong toàn tỉnh xây dựng gấp một ngôi nhà để tiếp đón thầy và xin thầy lưu lại thêm một thời gian. Đến hẹn, quan đại thần Đốc bộ cùng cha mình đến đón thầy. Nghi thức tiếp đón thật trang nghiêm, long trọng. Khi đến nơi, Nguyễn Công Cơ nhận thấy sự bài trí của ngôi nhà toát lên vẻ kính trọng.
Đặc biệt có tấm biển lớn treo trên ngạch cửa được đính hai chữ lớn “Kiến thiên” bằng vàng lá. Sau khi yên vị, quan Đốc bộ đưa phu nhân và con trưởng, con thứ, tất cả gồm 5 người, hướng lên thượng tọa cúi mình bái lạy thầy. Thủ tục đón tiếp xong xuôi, quan Đốc bộ dẫn Nguyễn Công Cơ đi dự tiệc ở bên trong tòa đường. Tiệc tan, quan Đốc bộ vái lạy thầy rồi cáo lui.
Sáng hôm sau, quan Tuần phủ Chiết Giang đến yết kiến thầy. Nguyễn Công Cơ rất vui mừng. Ông lưu lại nơi đây vài ngày, sau đó lên đường tới kinh đô. Cuộc đưa tiễn sứ bộ được các học trò chuẩn bị chu đáo...
Câu chuyện ghi lại trong “Sứ trình nhật lục” cho thấy việc gặp lại hai người học trò cũ, nay đã là quan đại thần của triều đình nhà Thanh, xảy ra ở khu vực tỉnh Quảng Đông, Quảng Tây (Trung Quốc). Chúng ta không biết gì thêm về lịch trình của đoàn sứ bộ qua nhiều địa phương Trung Quốc cụ thể như thế nào. Chỉ biết khi đến Yên Kinh, Nguyễn Công Cơ đã dùng lý lẽ sắc sảo đối đáp với vua quan nhà Thanh, lại được một số học trò cũ về nước làm quan mách bảo một số việc nên ông nắm khá chắc tình hình triều đình nhà Thanh lúc bấy giờ và tìm cách đấu tranh có tình có lý, buộc vua nhà Thanh phải chấp nhận bãi bỏ lệ cống ngà voi, sừng tê và hình nộm bằng vàng như trước đây; đồng thời đòi được nộp cống ở biên giới hai nước, giảm bớt công sức đường xa khó nhọc cho sứ thần nước ta như những năm trước phải mang đồ tuế cống về tận Yên Kinh cống nộp.
Như vậy, có thể khẳng định, chuyến đi sứ của Nguyễn Công Cơ thành công mỹ mãn. Xét về thời gian, đoàn đi sứ mất gần hai năm (từ tháng Giêng năm 1715 đến tháng Tám năm 1716), khoảng thời gian rất ngắn so với nhiều đoàn đi sứ trước đó. Trong quá trình đi không có chuyện gì cản trở hay gặp phiền phức như ta thường thấy với nhiều đoàn đi sứ trong lịch sử. Những đề đạt về miễn giảm lễ vật tuế cống, địa điểm giao nộp lễ vật đều được nhà Thanh chấp nhận đúng theo nguyện vọng của nước ta.
Đây thực sự là công lao lớn của đoàn đi sứ do Nguyễn Công Cơ dẫn đầu. Cũng may mắn là ông có cơ duyên gặp lại một số học trò cũ nay đã là quan đại thần của triều đình nhà Thanh. Điều chắc chắn là họ đã giúp đỡ ông rất nhiều, để trên đường đi đoàn của ông luôn gặp thuận lợi. Mặt khác, họ là những người hơn ai hết hiểu rất rõ tình hình triều đình nhà Thanh nên đã “chỉ đường dẫn lối” cho thầy của mình có cách đề ra phương sách ngoại giao thích hợp. Hơn nữa, đoàn đi sứ lại gồm toàn những bậc từng đỗ đại khoa, thông minh tuấn kiệt như Nguyễn Công Cơ, Lê Anh Tuấn, Đinh Nho Hoàn, Nguyễn Mậu Áng... với khả năng giao tiếp, ứng phó thông minh, sắc sảo.
Do có những đóng góp lớn lao cho đất nước, Nguyễn Công Cơ được triều đình Lê-Trịnh khen thưởng rất hậu, các vị quần thần đối với ông cũng mang lòng nể trọng. Cũng năm đó, Nguyễn Công Cơ còn được giao giữ chức coi tuyển khoa thi Hoành từ. Và theo lệ thăng thưởng, ông tham gia xét hơn một nghìn viên quan làm việc được xứng chức... Ở công việc nào ông cũng hết lòng, tận tâm, tận lực hoàn thành nhiệm vụ. Thật xứng là bậc danh thần của một thời!
Đồng chí Huỳnh Ngọc Huệ là một chiến sĩ cộng sản kiên cường, người con ưu tú của quê hương Quảng Nam (nay là TP.Đà Nẵng). Nhà thơ Tố Hữu sinh ra và lớn lên ở Thừa Thiên-Huế (nay là TP.Huế). Mặc dù thời gian gắn bó, chia sẻ ngọt bùi cùng nhau ngắn ngủi nhưng đã để lại một tình bạn cảm động giữa hai con người cách mạng này...
Nhiều bậc phụ huynh cần thay đổi tư duy dạy con.
Chia sẻ
Cựu Đại diện cấp cao của EU về chính sách đối ngoại Federica Mogherini đã bị tạm giữ hôm nay thứ Ba 2/12, khi cảnh sát tiến hành các cuộc đột kích liên quan đến một nghi án gian lận liên quan đến chương trình đào tạo các nhà ngoại giao châu Âu.
Chia sẻ
Hà Nội yêu cầu người dân hạn chế tối đa các hoạt động ngoài trời, đeo khẩu trang khi ra đường trong những thời điểm chỉ số chất lượng không khí VN_AQI tăng cao. Các trường học được khuyến nghị ngừng tổ chức hoạt động ngoài trời và có thể tạm dừng việc học nếu ô nhiễm lên mức nghiêm trọng.
Chia sẻ
Khởi nghĩa khăn vàng là cuộc nổi dậy của nông dân ở Trung Quốc chống lại nhà Hán, kéo dài suốt 21 năm và gây ra những hậu quả sâu rộng, đánh dấu sự khởi đầu của thời kì Tam quốc.
Chia sẻ
Ban Quản lý toà nhà khu HH Linh Đàm (Hà Nội) vừa phát thông báo về việc tạm dừng và tiến tới ngừng hoàn toàn hoạt động tiếp nhận, trông giữ xe máy điện và xe đạp điện tại các tầng hầm.
Chia sẻ
Fashion Show “Hello Cosmo From Vietnam” trước Ngọ Môn Huế chiều 2/12 đưa khán giả vào bữa tiệc thời trang đầy sắc màu, với sự xuất hiện của 72 thí sinh Miss Cosmo 2025 đến từ khắp thế giới.
Chia sẻ
Sự biến Tĩnh Khang là một biến cố lớn trong lịch sử Trung Quốc xảy ra vào năm 1127, đánh dấu sự diệt vong của vương triều Bắc Tống dưới tay nhà Kim.
Chia sẻ
Mỹ và Nga gần đây đều đe dọa nối lại các vụ thử hạt nhân, làm dấy lên quan ngại toàn cầu và đe dọa phá vỡ chuẩn mực quốc tế vốn đã hình thành suốt nhiều thập niên qua, các chuyên gia cho biết.
Chia sẻ
Sáng 7/12, Đoàn Thể thao Việt Nam sẽ chính thức lên đường sang Thái Lan tham dự SEA Games 33, dưới sự dẫn dắt của Trưởng đoàn Nguyễn Hồng Minh – Phó Cục trưởng Cục Thể dục Thể thao Việt Nam. Dự kiến sẽ có khoảng 200 thành viên đại diện cho Việt Nam tham gia Lễ khai mạc được tổ chức tại Bangkok vào ngày 9/12.
Chia sẻ
Nguyễn Đình Bắc tiết lộ, anh đã nói với HLV Polking rằng, đây là kỳ SEA Games đầu tiên của mình, người hâm mộ rất chờ đợi giải đấu này. Ngay sau đó, HLV Polking đã đồng ý để Nguyễn Đình Bắc lên tập trung U22 Việt Nam sớm hơn dự kiến.
Chia sẻ
Nguyễn Tân là 1 trong 3 thủ môn của U22 Việt Nam tham dự môn bóng đá nam SEA Games 33 bên cạnh Trần Trung Kiên và Cao Văn Bình.
Chia sẻ
Các binh sĩ Ukraine chiến đấu ở chiến trường miền Đông cho biết họ hoài nghi bản thỏa thuận hòa bình đang được đàm phán có thể ngăn Nga tấn công Ukraine lần nữa.
Chia sẻ
Chỉ sau 6 ngày công chiếu tại Trung Quốc, "Zootopia 2" đã phá 60 kỷ lục, một mình càn quét phòng vé, chiếm 90% tổng doanh thu điện ảnh.
Chia sẻ
Bộ GDĐT vừa công bố dự thảo Thông tư ban hành quy định về tiêu chuẩn, quy trình chuyển thể và tổ chức thẩm định sách giáo khoa (SGK) điện tử biên soạn theo chương trình giáo dục phổ thông để lấy ý kiến góp ý rộng rãi.
Chia sẻ
Andriy Yermak - nhân vật quyền lực thứ hai tại Ukraine – đã bị “hạ bệ” chỉ vài giờ sau khi Cục Chống tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU) khám xét nhà riêng và điều tra vai trò của ông trong bê bối tham nhũng năng lượng trị giá 100 triệu USD. Diễn biến này được cho là giúp mở đường cho Ukraine có thể tiến tới một thỏa thuận hòa bình để chấm dứt chiến tranh.
Chia sẻ
Tiền đạo U17 Việt Nam lập kỷ lục ghi bàn đáng kinh ngạc; M.U đón tin vui từ Matheus Cunha; LV U22 Thái Lan quyết tâm giành HCV; Lineker ký hợp đồng béo bở; Boateng chỉ ra điểm mạnh của Ronaldo và Messi.
Chia sẻ
Nghệ sĩ nhân dân Thu Hà bước sang tuổi mới và gần về hưu nhưng vẫn giữ được nhan sắc xinh đẹp rực rỡ. Mới đây, chị khoe ảnh đi du lịch Nhật Bản và diện trang phục Kimono.
Chia sẻ
Bốn tháng sau chuyển đổi mô hình, nhiều địa phương gặp khó khăn về nhân sự, phân bổ vốn và triển khai chính sách giảm nghèo. Tuy vậy, chuyên gia cho rằng sáp nhập cũng mở ra cơ chế chia sẻ nguồn lực và thiết kế chính sách phù hợp từng địa phương.
Chia sẻ
Ít ai ngờ giữa thềm biển Đông Bắc lại tồn tại một vùng chè độc đáo đến vậy. Trà Đường Hoa, kết tinh giữa khí núi và hơi biển, đang mở ra cơ hội phát triển kinh tế mới cho người dân địa phương. Câu chuyện chuyển đổi mô hình sản xuất sạch, gắn với OCOP và du lịch, đã đưa Đường Hoa trở thành điểm sáng của chương trình giảm nghèo bền vững.
Chia sẻ
Ngày 2/12, TP.HCM phát động Cuộc thi Thiết kế linh vật (VIFA EXPO) năm 2025 nhằm tôn vinh ngành thủ công mỹ nghệ Việt Nam. Cuộc thi kéo dài đến ngày 10/2/2026.
Chia sẻ
Năm 2025, kinh tế tỉnh Đồng Nai bứt phá mạnh mẽ, GRDP vượt mục tiêu Chính phủ giao, tiếp tục khẳng định vai trò đầu tàu kinh tế của vùng Đông Nam Bộ và cả nước.
Chia sẻ
Trước việc chất lượng không khí Hà Nội đang bị ô nhiễm rất cao, chỉ số AQI từ đỏ đến tím, chuyên gia môi trường đã lên tiếng cảnh báo người dân nên hạn chế tối đa việc ra ngoài, tạm dừng các hoạt động ngoài trời và chuyển sang sinh hoạt trong nhà.
Chia sẻ
Tử vi ngày mai cho rằng, cuối năm, 4 con giáp gặt hái được thành quả xứng đáng cho những nỗ lực của mình, có cơ hội thăng tiến và mức lương tăng đáng kể.
Chia sẻ
Cá lòng tong do 'tạo hóa' sinh ra, thuộc một chủng loại thừa, không có giá trị khả dụng trong đời sống xã hội lẫn đời sống con người. Quả thật, dân gian vô cùng chính xác khi gọi tên chúng là… cá lòng tong, bởi khi nghe cái tên đã biết nó không có giá trị gì.
Chia sẻ
Chiều ngày 2/12, tại Sa Pa (Lào Cai), Đoàn đại biểu của Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu và Đoàn đại biểu của Bộ đội Biên phòng khu vực Mông Tự (Trung Quốc) tổ chức hội đàm công tác nghiệp vụ lần thứ 16.
Chia sẻ
Những năm gần đây, xã Bản Lầu, tỉnh Lào Cai xác định chuyển đổi số không chỉ là xu hướng tất yếu, mà còn là cơ hội quan trọng để bứt phá, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, tạo nền tảng vững chắc cho xây dựng nông thôn mới theo hướng thông minh, hiện đại và bền vững.
Chia sẻ
Theo báo cáo mới của UNDP, AI có thể làm gia tăng bất bình đẳng toàn cầu, nhưng Việt Nam Việt Nam đang có vị thế tốt để tận dụng AI cho tăng trưởng bền vững và bao trùm.
Chia sẻ
Trước ý kiến Giáo sư Nguyễn Anh Trí đề nghị miễn viện phí sớm cho bệnh nhân thận mạn thay vì chờ đến năm 2030, nhiều người lên tiếng ủng hộ.
Chia sẻ
Từ ngày ba xã Xá Nhè, Mường Đun và Phình Sáng hợp nhất thành xã Sáng Nhè (tỉnh Điện Biên), vùng đất nơi lưng chừng núi này bỗng sôi động hẳn lên. Bà con vẫn đi nương, vẫn quen leo dốc từ sáng sớm, nhưng câu chuyện trên nương không còn xoay quanh cây ngô, cây sắn như trước nữa. Những mô hình trồng mắc ca, cà phê, sa nhân… bắt đầu phủ thêm màu xanh mới lên các triền đồi.
Chia sẻ
Cựu VĐV điền kinh Nguyễn Thị Huyền (SN 1993, tỉnh Ninh Bình), người từng giành đến 13 HCV SEA Games đã có những chia sẻ độc quyền với PV Dân Việt về cuộc sống hiện tại và những ký ức đẹp trong sự nghiệp lẫy lừng của mình, ngay trước thềm khai mạc SEA Games 33.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
