Ra mắt vaccine thế hệ mới Yevac MS trị bệnh hô hấp mạn tính trên đàn gia cầm, dứt “nỗi đau dai dẳng” của ngưởi chăn nuôi

Bệnh gây thiệt hại từng ngày cho người nuôi gia cầm

Chia sẻ tại hội thảo chuyên đề "Kiểm soát Mycoplasma trong chăn nuôi gia cầm: Từ thách thức đến giải pháp bền vững diễn ra tại Hà Nội ngày 29/10, ông Đỗ Văn Lợi - Phó Giám đốc Công ty CP Thú y AMAVAC cho biết, Ngành chăn nuôi gia cầm tại Việt Nam nói riêng, khu vực Đông Nam Á nói chung, đang đứng trước những bước ngoặt quan trọng. Trong bối cảnh hội nhập, công nghệ sản xuất hiện đại, yêu cầu về an toàn thực phẩm và kiểm soát dịch bệnh ngày càng khắt khe, chúng ta vừa có cơ hội lớn, vừa đối diện những thách thức chưa từng có.

Dịch bệnh trên vật nuôi không còn là những đợt bùng phát đơn lẻ, dễ nhận diện và xử lý như trước đây. Giờ đây, các tác nhân gây bệnh đã thay đổi — phức tạp hơn, dai dẳng hơn. Nếu trước đây, người chăn nuôi chỉ quan tâm tới các bệnh gây chết hàng loạt, thì ngày nay, những bệnh âm ỉ, khó phát hiện, làm giảm năng suất và lợi nhuận mới thực sự là mối đe dọa nguy hiểm nhất.

Mycoplasma không phải là một “cái tên mới” đối với ngành chăn nuôi gia cầm, nhưng nó vẫn luôn là “nỗi đau dai dẳng” cho người chăn nuôi. Đây là bệnh hô hấp mãn tính, lây lan nhanh qua đường không khí, tiếp xúc trực tiếp và cả qua trứng. Bệnh làm giảm tăng trưởng, giảm sản lượng trứng, giảm hiệu quả sử dụng thức ăn, và khiến đàn gia cầm dễ mắc thêm các bệnh thứ phát khác.

Điều nguy hiểm là Mycoplasma thường không bùng phát ồ ạt, mà tồn tại âm thầm trong đàn, gây thiệt hại từng ngày. Nhiều trang trại không nhận ra mình đang mất hàng chục, hàng trăm triệu đồng mỗi năm vì năng suất giảm và chi phí điều trị tăng cao.

Ông Lợi cho biết, trong bối cảnh đó, việc kiểm soát Mycoplasma không thể chỉ là xử lý khi bệnh xảy ra, mà phải là một chiến lược phòng ngừa – giám sát – quản lý tổng thể: Sử dụng con giống sạch bệnh; Kiểm soát môi trường và mật độ nuôi; Tiêm phòng và áp dụng biện pháp sinh học phù hợp; Kết hợp chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời.

"Chúng ta không thể chạy sau dịch bệnh. Chúng ta cần đi trước, ngăn chặn ngay từ gốc. Và đó là lý do chủ đề “Giải pháp kiểm soát MS và MG trong chăn nuôi gia cầm bằng vaccine vô hoạt” có ý nghĩa chiến lược đối với mỗi người chăn nuôi gia cầm hiện nay", ông Lợi khẳng định.

Lãnh đạo Công ty AMAVAC cho hay: Với nhiều năm kinh nghiệm trong việc nhập khẩu và phân phối các sản phẩm thú y chất lượng cao cho gia súc và gia cầm, đặc biệt là các sản phẩm phòng bệnh cúm gia cầm – AMAVAC luôn tự hào là một trong những đơn vị tiên phong mang công nghệ vaccine tiên tiến đến với ngành chăn nuôi Việt Nam. Chúng tôi đã và đang hợp tác với nhiều thương hiệu uy tín hàng đầu thế giới, trong đó có Tập đoàn YEBIO – Trung Quốc.

YEBIO là một trong những công ty lớn và dẫn đầu trong ngành thú y tại Trung Quốc, nổi bật với dòng vaccine phòng bệnh Mycoplasma Yevac MS. Sản phẩm được nghiên cứu chuyên sâu, áp dụng công nghệ hiện đại, đã chứng minh hiệu quả tại nhiều quốc gia trước khi có mặt tại Việt Nam.

Phòng bệnh Mycoplasma hiệu quả bằng vaccine vô hoạt

Tại Việt Nam, vaccine MS dạng sống đã xuất hiện từ lâu, tuy nhiên hiệu quả kiểm soát bệnh chưa đáp ứng kỳ vọng. Nguyên nhân là: Vaccine sống có khả năng gây lưu hành chủng vaccine trong đàn, tạo ra nhiễu trong giám sát và xét nghiệm; Khả năng bảo hộ không ổn định, đặc biệt trong điều kiện trại có nhiều tác nhân gây bệnh phối hợp; Nguy cơ tái hoạt động và lây lan, gây khó khăn trong công tác kiểm soát bệnh ở quy mô lớn.

"Chính vì vậy, xu hướng dịch tễ hiện nay đòi hỏi một giải pháp vaccine an toàn – ổn định – không gây nhiễu giám sát. Và vaccine vô hoạt Yevac MS chính là câu trả lời tối ưu mà AMAVAC mong muốn giới thiệu đến quý khách hàng trong buổi hội thảo ngày hôm nay", ông Lợi nhấn mạnh.

PGS.TS. Nguyễn Văn Giáp, Học viện Nông nghiệp Việt Nam cho biết, Mycoplasma synoviae (MS) là một trong những tác nhân gây bệnh phổ biến nhất ảnh hưởng đến chăn nuôi gia cầm trên khắp thế giới, bao gồm cả gà thịt, gà đẻ trứng và gà giống. MS có thể lây truyền theo chiều dọc và chiều ngang. Bệnh có thể nhiễm ở mọi lứa tuổi.

Ở gà thịt, nhiễm MS có thể làm tăng tỷ lệ chết, chuyển hóa thức ăn và loại thải. Ở gà giống và gà thịt, gây giảm đẻ trứng và tăng chi phí điều trị, dẫn tới tổn thất kinh tế.

Vi khuẩn này có thể gây ra những thay đổi ở vỏ trứng bao gồm bề mặt vỏ trứng bị thay đổi, mỏng đi và tăng độ trong mờ ở các khu vực khác nhau, dẫn đến tỷ lệ nứt và vỡ vỏ trứng cao hơn

Tương tư như MS, Mycoplasma gallisepticum (MG) có thể lây truyền theo chiều dọc và chiều ngang. MG gây bệnh đường hô hấp mãn tính ở gia cầm, đặc biệt là khi đàn gia cầm bị căng thẳng hoặc có các tác nhân gây bệnh đường hô hấp khác. Đường lây truyền có thể là qua buồng trứng hoặc qua tiếp xúc trực tiếp với chim, dịch tiết, khí dung, bụi và lông trong không khí.

Gà ở độ tuổi từ 2-12 tuần tuổi và gà sắp đẻ dễ nhiễm bệnh MG hơn các lứa tuổi khác. MG có thể dẫn đến mất sản lượng đáng kể và giảm chất lượng các loại gia cầm lấy thịt, và mất sản lượng trứng.

Để phòng được MS và MG, PGS.TS. Nguyễn Văn Giáp cho rằng: Việc sử dụng vaccine là một trong những công cụ hữu hiệu và được chứng minh trên thực địa giúp giảm bài thải, giảm truyền dọc, bảo vệ phôi, chất lượng vỏ trứng trên gà đẻ.

Không tiêm vaccine khó kiểm soát được Mycoplasma

Đại diện kỹ thuật thuật hãng Yebio, ông Zhang Yu Long cho biết, để kiểm soát được MG, MS, chúng ta phải thực hiện đồng thời các giải pháp như nhập đàn thay thế từ các nguồn không bị nhiễm MS (nhập đàn giống sạch bệnh); áp dụng "cùng vào - cùng ra); lọc, loại các vật nuôi mang trùng; cải thiện công tác quản lý và dùng thuốc kết hợp với vaccine.

Cụ thể, do Mycoplasma có thể lây truyền qua trứng, việc duy trì đàn gia cầm không nhiễm MG/MS chỉ có thể thực hiện bằng cách nhập đàn thay thế từ các nguồn không nhiểm Mycoplasma. Khuyến cáo nên tiêm phòng cho gà bằng vaccine vô hoạt MG/MS lưu hành tại địa phương. Các kháng thể đặc hiệu với nồng độ cao có thể giúp làm giảm hiệu quả tỷ lệ mắc bệnh ở đời sau.

Bước tiếp theo là giám sát đàn giống theo định kỳ: Trong đó, người nuôi cần lấy mẫu từ khí quản, túi khí, phôi gà, dịch khớp, ống dẫn trứng hay buồng trứng, sau đó tiến hành phân lập hoặc xác định bằng kỹ thuật PCR hoặc giám sát huyến thanh học để phát hiện hiệu giá kháng thể bằng các phương pháp SPA, ELISA, HI trên các mẫu huyết thanh lấy lặp lại ở hai thời điểm để so sánh.

Đối với biện pháp lọc loại các cá thể nhiễm bệnh, người chăn nuôi cần lưu ý khi phát hiện gà có dấu hiệu lâm sàng như mào tái và tụt, đi lại khó khăn, chậm chạp, khớp và gà bàn chân sưng, lông xù, nhằm ngăn ngừa sự thải MS ra môi trường và lây nhiễm sang các cá thể khác.

Cũng theo đại diện hãng Yebio, khi sử dụng vaccine sống tiêm phòng ngừa cho gia cầm có ưu điểm ngăn ngừa các biểu hiện lâm sàng do Mycoplasma hoang dại gây ra và làm giảm sự cư trú của chủng hoang dại trong cơ thể; hạn chế sự lây lan của bệnh... Tuy nhiên khi đàn gà có nguy cơ nhiễm bệnh cao, vaccine sống không có khả năng làm giảm sự cư trú của chủng hoang dại. Ngoài ra, vaccine sống dễ bị ảnh hưởng bởi kháng sinh.

Khi sử dụng vaccine bất hoạt lại có ưu điểm vượt trội hơn khi tạo ra nồng độ kháng thể cao, giảm hiện tượng tụt sản lượng trứng và hạn chế sự lây lan của bệnh an toàn vì không có nguy cơ phát tán mầm bệnh, cung cấp kháng thể chống lại các chủng lưu hành phổ biến.

Ông Zhang Yu Long khuyến cáo người chăn nuôi gia cầm nên vừa sử dụng thuốc kết hợp với vaccine để kiểm soát hiệu quả bệnh Mycoplasma. Khi gà bị nhiễm MS, chúng ta cần dùng thuốc điều trị thường có hiệu quả ngay trong thời gian ngắn nhưng dễ dẫn đến tái phát sau này. Việc dùng vaccine bất hoạt cần có thời gian sản sinh kháng thể bảo hộ, hiệu quả bảo hộ, hiệu quả lâu dài và giảm thiểu tổn thất.

Cũng theo ông Zhang Yu Long, việc gây nhiễm MS nhân tạo, sau đó điều trị bằng thuốc ngay lập tức kết hợp với tiêm vaccine, cải thiện đáng kể khả năng bảo vệ, giai đoạn đầu dùng thuốc để giải quyết khẩn cấp, giai đoạn sau dùng vaccine để bảo hộ cho đàn.

Đại diện hãng Yebio cũng khuyến cáo việc điều trị bằng thuốc làm giảm tỷ lệ dương tính với MG/MS và làm chậm thời điểm khởi phát bệnh. Tuy nhiên, bà con cần phải dùng thuốc theo phác đồ: 1–5 ngày tuổi cần sử dụng tylvalosin, tiamulin hoặc doxycycline trong 5 ngày; Giai đoạn chuyển tiếp: tylvalosin, doxycycline hoặc kháng sinh khác 5 ngày. Trước khi đẻ: tylvalosin, doxycycline hặc kháng sinh khác trong 5 ngày. Sau khi bắt đầu đẻ (chỉ áp dụng cho gà giống): luân phiên sử dụng 2–3 loại kháng sinh hiệu quả mỗi 30–60 ngày.

Đối với việc lựa chọn vaccine, ông Zhang Yu Long cho rằng, hiện nay, vaccine bất hoạt Mycoplasma gia cầm của Yebio được coi là giải pháp hữu hiệu, vượt trội để kiểm soát Mycoplasma. Trong thời gian qua, vaccine Yevac MS được nông dân nuôi gia cầm tại các tỉnh, thành của Trung Quốc sử dụng để tiêm phòng rất hiệu quả.

Đơn cử như tại tỉnh Sơn Đông, người chăn nuôi gà làm vaccine mũi 1 lúc 75 ngày tuổi, tỷ lệ để đạt dinh 95%, trứng kém chất lượng giảm 2%. Gà con ở chuồng số 2 được tiêm vaccien MS mũi một lúc 25 ngày tuổi và tiêm nhắc lại sau 75 ngày kể từ khi về trại. Sau khi bắt đầu đẻ, trứng mềm và trứng di hình hiếm khi xuất hiện. Tỷ lệ đề cao điểm đạt 96%, tỷ lệ trứng kém là 0,5%. Tỷ lệ để đạt đỉnh ổn định, chất lượng vỏ trứng rất tốt.

Nếu chúng ta không tiêm vaccine sau khi đẻ bắt đầu có hiện tượng vỏ trứng kém chất lượng tỷ lệ để đạt 92% sau đó bắt đầu giảm dần, tỷ lệ trúng kém chất lượng khoảng 4%. Dù người dân đã sử dụng thuốc chống nấm, thuốc viêm ống dẫn trứng và dầu gan cá tuyết nhưng không thấy cải thiện.

×