Sản xuất rau sạch ở Lĩnh Nam: Kiểm soát theo chuỗi khép kín từ sản xuất đến tiêu thụ

Rau an toàn theo chuẩn VietGAP

Tại phường Lĩnh Nam, thời gian qua HTX Dịch vụ nông nghiệp Lĩnh Nam đóng vai trò quan trọng làm thay đổi nhận thức của người dân Lĩnh Nam về việc trồng rau an toàn.

Năm 2009, HTX hướng dẫn bà con thay đổi tư duy, sản xuất rau theo hướng an toàn, đảm bảo chất lượng. Mới đầu, chỉ có 60 hộ tham gia sản xuất trên diện tích 2,5ha. Sau 10 năm, đến nay số hộ tham gia sản xuất rau sạch theo tiêu chuẩn VietGAP đã lên đến hơn 200 hộ, với tổng diện tích 80ha. HTX tập trung sản xuất các chủng loại rau như nhóm rau cải (cải xanh, cải ngồng, cải chíp…

Chị Vũ Thị Toan (tổ 29, Lĩnh Nam) cho hay, gia đình luôn chấp hành nghiêm ngặt quy trình sản xuất rau an toàn. Đất sau khi thu hoạch được thu dọn tàn dư, cuốc xới và để ải, vãi vôi bột tiêu diệt côn trùng, bào tử nấm có hại… Sử dụng nguồn nước sạch do HTX bơm, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật ngoài danh mục cho phép và phân bón hóa học, các chất kích thích tăng trưởng. Đặc biệt, rau được trồng trong nhà lưới.

Còn bà Vũ Thị Như (tổ 27, Lĩnh Nam) chia sẻ: "Nhà tôi trồng rau không chỉ để bán mà còn để ăn nên luôn tuân thủ quy trình sản xuất an toàn, không làm ẩu…".

Ông Lê Hồng Minh - Chủ nhiệm HTX Dịch vụ nông nghiệp Lĩnh Nam cho biết, để đạt chứng nhận VietGAP, trước đó HTX đã tuân thủ nghiêm quy trình sản xuất rau an toàn. HTX tập trung đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng như hệ thống tưới tiêu hiện đại cung cấp đủ nước sạch để sản xuất; hệ thống lưới che; các thiết bị nhà xưởng đáp ứng cho quá trình sơ chế và bảo đảm an toàn thực phẩm.

Nông dân ở đây được tập huấn, hướng dẫn về quy trình sản xuất rau an toàn và theo tiêu chuẩn VietGAP; từ khâu làm đất, chọn giống, chăm sóc, sử dụng phân bón, bảo vệ thực vật… đến thu hoạch bảo đảm an toàn. Vì vậy, nông dân Lĩnh Nam đã thành thạo kỹ năng sản xuất rau an toàn theo đúng quy chuẩn VietGAP. Tất cả các quy trình sản xuất, sơ chế, đóng gói sản phẩm đều được sự hướng dẫn, giám sát của cán bộ Chi cục Bảo vệ thực vật Hà Nội và Trạm Bảo vệ thực vật quận Hoàng Mai. Mỗi ngày, HTX cung cấp ra thị trường 8 - 10 tấn rau an toàn đã sơ chế.

Rau an toàn Lĩnh Nam được phân phối đến các cơ quan, siêu thị, cụm dân cư và một số điểm bán lẻ. 100% sản phẩm đem ra thị trường đều được bao gói, đóng thùng theo quy cách, có dán tem nhãn truy xuất nguồn gốc kèm theo "lý lịch" rau.

Mở rộng kênh cung ứng hàng hóa theo chuỗi

Ông Lê Hồng Minh cũng thông tin thêm: Sản xuất nông nghiệp nói chung và rau quả nói riêng phụ thuộc rất lớn vào thời tiết và mùa vụ. Nếu thời tiết thuận lợi và đúng vụ thì được mùa, nhưng đi kèm với đó là mất giá do sản lượng tăng cao so với nhu cầu của thị trường. Ngược lại, sản xuất không đúng thời vụ, và thời tiết không thuận lợi thì sản lượng giảm, dẫn đến tăng giá cục bộ. Việc tăng hay giảm đều không do nhà sản xuất quyết định mà do thị trường.

Để khắc phục điều này, năm 2004, khi TP.Hà Nội phát động chương trình sản xuất rau an toàn, HTX Lĩnh Nam đã đi đầu thực hiện thí điểm 2,5ha. Khi HTX được cơ quan nhà nước công bố đạt tiêu chuẩn rau an toàn, đã có một số trường học đặt mua với giá ổn định.

Sau đó, hàng năm HTX mở rộng dần diện tích rau an toàn, đến năm 2009 HTX có 61ha được công nhận rau an toàn. Năm 2010, HTX tiếp tục thực hiện nâng chất lượng vùng rau lên đạt tiêu chuẩn VietGAP, đến nay đã có 15ha đạt tiêu chuẩn này. Sau khi vùng trồng được mở rộng và chất lượng rau được công bố đạt chuẩn, HTX Lĩnh Nam đã được nhiều chuỗi cung ứng thu mua như: Trường học, bệnh viện, một số chuỗi cửa hàng rau an toàn, các siêu thị Co.opmart, Big C và một số siêu thị khác, nhà chung cư...

Đến nay, mỗi ngày có khoảng 30% sản lượng rau (tương đương với 2,5 tấn) của HTX Lĩnh Nam được cung ứng theo chuỗi hàng hóa. Giá bán rau ổn định, khi giá thị trường rẻ thì nhà phân phối vẫn thu mua của HTX với mức giá đã ký kết bao tiêu sản phẩm, các xã viên không bị giảm thu nhập. Ngược lại, khi giá thị trường đắt lên, HTX vẫn bán với giá đã ký trước đó, do vậy người tiêu dùng không bị mua với giá quá cao.