Sẽ gỡ khó để nông dân tiếp cận vốn

Có thể nói năm 2015 là năm NHNN ban hành nhiều chính sách đột phá trong lĩnh vực cho vay nông nghiệp, nông thôn để người nông dân có cơ hội tiếp cận được với đồng vốn. Ông có thể cho  biết một số đánh giá về hiệu quả của những chính sách này?

Ngư dân Quảng Ngãi được vay vốn đóng tàu cá. I.T

- Phát triển nông nghiệp, nâng cao đời sống của cư dân nông thôn được Đảng và Nhà nước hết sức quan tâm. NHNN xác định nông nghiệp, nông thôn, nông dân là lĩnh vực được ngân hàng ưu tiên vốn phát triển. Trong năm 2015, NHNN đã kịp thời tham mưu cho Chính phủ ban hành nhiều chính sách để hỗ trợ người dân tiếp cận nguồn vốn ngân hàng như: Nghị định số 55 về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn (thay thế Nghị định số 41).

Trong năm 2015, NHNN đã tích cực triển khai chính sách tín dụng tại Nghị định 67 và phối hợp các bộ ngành trình Chính phủ ban hành Nghị định số 89 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 67 để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai chính sách hỗ trợ ngư dân đóng mới, nâng cấp tàu phục vụ khai thác hải sản xa bờ.

Nắm bắt được khó khăn của người trồng cà phê trong việc tái canh các vườn cà phê già cỗi, NHNN đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành có liên quan xây dựng chính sách cho vay tái canh cây cà phê trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào tháng 3.2015. Trong giai đoạn 2014-2020, Nhà nước sẽ dành khoảng 12.000 – 15.000 tỷ đồng để cho vay hỗ trợ người nông dân, doanh nghiệp thực hiện tái canh cà phê tại các tỉnh Tây Nguyên theo quy hoạch đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt.

Ngoài ra, NHNN tiếp tục triển khai các chính sách tín dụng hỗ trợ các sản phẩm nông nghiệp có thế mạnh của nước ta như lúa gạo, chăn nuôi, thủy sản. Bên cạnh đó chương trình cho vay thí điểm phục vụ phát triển các mô hình liên kết, ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp đã bước đầu tạo thành các mô hình mẫu trong sản xuất nông nghiệp theo chuỗi liên kết, ứng dụng công nghệ cao tại các địa phương, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế địa phương và thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp.

Tuy nhiên trên thực tế việc đầu tư tín dụng cho nông nghiệp, nông thôn còn khó khăn, những lý do nào làm cho người nông dân khó có thể tiếp cận được vốn ưu đãi như vậy, thưa ông? 

- Trong những năm qua, hệ thống ngân hàng luôn xác định đầu tư phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn là lĩnh vực ưu tiên. Tuy nhiên, việc đầu tư tín dụng đối với lĩnh vực này vẫn tồn tại một số khó khăn do khả năng hấp thụ vốn còn hạn chế.

Trước hết là các khó khăn nội tại, làm giảm hiệu quả của sản xuất nông nghiệp, là nguyên nhân chủ yếu, hạn chế dòng vốn đầu tư vào nông nghiệp nông thôn, trong đó có vốn tín dụng ngân hàng.

Sản xuất nông nghiệp luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro do thiên tai, dịch bệnh đã ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, người dân và tới kết quả đầu tư của ngành ngân hàng, tuy nhiên trên thị trường lại đang thiếu các công cụ bảo hiểm để phòng chống và hạn chế rủi ro này.

Trong bối cảnh Việt Nam đã là thành viên WTO, tham gia các hiệp định thương mại quốc tế và khu vực thì sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam đã mang tính cạnh tranh toàn cầu, nhưng vẫn dựa trên tổ chức sản xuất nhỏ, manh mún vì vậy hiệu quả kinh tế không cao.

Việc quy hoạch và công tác quản lý quy hoạch phát triển sản phẩm nông nghiệp nước ta còn hạn chế dẫn đến tình trạng “được mùa mất giá, được giá mất mùa” vẫn thường xuyên xảy ra, ảnh hưởng đến thu nhập và đời sống của người nông dân, từ đó cũng khiến các doanh nghiệp, người dân và tổ chức tín dụng thận trọng trong việc đầu tư vốn cho lĩnh vực này.

Năng lực sản xuất kinh doanh, kiến thức thị trường của người nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp còn hạn chế.

Ông có thể cho biết đâu là những nỗ lực của ngành ngân hàng trong việc triển khai các nghị định nhằm đưa vốn vào phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, thủy sản?

- Việc triển khai chính sách hỗ trợ người dân đóng mới, nâng cấp tàu phục vụ khai thác hải sản xa bờ theo Nghị định 67 trong thời gian đầu đã phát sinh một số khó khăn, vướng mắc mang tính kỹ thuật, như vấn đề phê duyệt danh sách các chủ tàu đủ điều kiện, về mẫu tàu, xác định giá trị con tàu, sử dụng máy tàu... Bên cạnh đó, các cơ sở đóng tàu vỏ thép còn ít, cơ sở hạ tầng nghề cá ở các địa phương chưa phù hợp với tàu vỏ thép công suất lớn, giá trị đầu tư con tàu vỏ thép quá lớn so với tàu vỏ gỗ cũng là các nguyên nhân ảnh hưởng đến việc đầu tư vốn của các ngân hàng.

Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định số 89 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 67 để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong triển khai Nghị định 67. Thời gian gần đây việc cho vay các chủ tàu đã được đẩy nhanh, các ngân hàng và khách hàng đã ký hợp đồng tín dụng để đóng mới, nâng cấp từ 75 tàu vào giữa tháng 6.2015 đã tăng lên 271 tàu vào cuối tháng 11.2015.

Bên cạnh việc ban hành các thông tư hướng dẫn, NHNN cũng đã chỉ đạo các ngân hàng thương mại tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, đảm bảo người dân, doanh nghiệp nắm bắt được các chủ trương, chính sách của Chính phủ; đồng thời yêu cầu các ngân hàng phải tiếp tục đơn giản hóa thủ tục, quy trình vay vốn, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận vốn tín dụng theo Nghị định 55 và Nghị định 67 của Chính phủ.

Trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai các chính sách của Chính phủ, giúp người dân tiếp cận nguồn vốn tín dụng một cách thuận lợi nhất.

Xin cảm ơn ông!