Tàu ngầm hạt nhân Mỹ bị người dân Na Uy phản đối

Chuyến cập cảng đầu tiên của một tàu ngầm Hoa Kỳ chạy bằng lò phản ứng tại cảng Tønsvik ở Tromsø, Na Uy, đã vấp phải sự phản đối của người dân địa phương.

Tàu USS New Mexico dài 115 mét, đây là chiếc tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân lớp Virginia, đã cập cảng Tromsø vào trưa thứ Hai, ngày 10 tháng 5, để lấy thực phẩm.

Tàu ngầm hạt nhân cập bến một cầu tàu dân sự cách trung tâm thành phố Tromsø không xa. Một khu vực an ninh dài 500 mét đã được thiết lập xung quanh cảng Tønsvik, và Lực lượng vũ trang đã bố trí an ninh nghiêm ngặt cả trên bộ, trên biển và trên không. Ngoài ra, lệnh cấm bay trong khu vực cũng được đưa ra.

Đám đông mang biểu ngữ xuất hiện để phản đối các phương án dự phòng mà nhà chức trách công bố trước đó. Hơn nữa, sự xuất hiện của các tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân có khả năng sẽ khiến Tromsø, thị trấn lớn nhất ở miền bắc Na Uy, trở thành mục tiêu đánh bom, họ tuyên bố.

Ingrid Schanke, lãnh đạo của tổ chức Na Uy vì Hòa bình, nói với đài truyền hình quốc gia NRK: "Tôi sợ rằng Tromsø sẽ trở thành mục tiêu đánh bom nếu xảy ra chiến tranh. Kế hoạch dự phòng không giải quyết được vấn đề liệu có vũ khí hạt nhân trên tàu hay không".

Trước đó, có thông tin tiết lộ rằng chính quyền Tromsø không có chuyên môn hoặc thiết bị để xử lý một vụ tai nạn có thể xảy ra liên quan đến rò rỉ phóng xạ.

Người biểu tình Brage Skrede Kyllo nói với NRK: "Tôi đã xuất hiện để thể hiện sự phản đối trước những gì đang xảy ra ở đây, bởi vì nếu tai nạn xảy ra, hậu quả sẽ không thể tưởng tượng được. Chúng tôi rất lo ngại cho những người sống gần đó".

Người phát ngôn của trụ sở hoạt động của Lực lượng vũ trang, Elisabeth Eikeland, cho biết bà hiểu rằng một số người có thể nghi ngờ, nhưng đồng thời bà cũng bày tỏ tin tưởng rằng hoạt động sẽ diễn ra theo kế hoạch.

Bà cũng tham khảo Học thuyết Bratelli năm 1975 với điều kiện tiên quyết là các đồng minh, bao gồm Mỹ, không mang vũ khí hạt nhân đến Na Uy.

Đầu mùa xuân này, một bản phân tích dài 80 trang của Lực lượng vũ trang đã đánh giá một vụ tai nạn hạt nhân là một kịch bản khó có thể thành hiện thực. Tuy nhiên, nếu điều đó xảy ra thật, hậu quả được mô tả là "tử vong, tổn hại sức khỏe theo thời gian, hoặc tác hại phóng xạ đối với thiên nhiên và môi trường".

Bộ trưởng Quốc phòng Frank Bakke-Jensen nhấn mạnh rằng chính phủ sẽ không bao giờ chọn bến cảng ở Tromsø nếu họ có chút nghi ngờ về độ an toàn.

Tuy nhiên, phe đối lập cho rằng điều này là chưa đủ và nó sẽ kéo thêm Na Uy, một đồng minh quan trọng của Mỹ, vào cuộc đấu tranh siêu cường.

"Bộ trưởng Quốc phòng đã đánh giá thấp hậu quả của một vụ tai nạn có thể xảy ra liên quan đến các tàu ngầm hạt nhân này. Điều này sẽ làm tăng nguy cơ khiến Tromsø trở thành mục tiêu quân sự trong cuộc xung đột giữa Nga và Hoa Kỳ", lãnh đạo Reds Bjørnar Moxnes cho biết.

Trước đây, việc nâng cấp các cảng ở Tromsø để chứa các tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân đã gây ra sự phản đối của cả dân chúng lẫn các chính trị gia, cũng như phải nhận chỉ trích từ các tổ chức môi trường, từ cấp tổ chức cơ sở đến tổ chức Hòa bình Xanh.

Với 76.000 dân, Tromsø là khu vực đô thị lớn nhất ở phía bắc Na Uy và lớn thứ ba ở phía bắc của Vòng Bắc Cực, chỉ sau Murmansk và Norilsk, cả hai đều ở Nga.