Thăm núi Túy Vân nhớ lại dấu xưa

Tư Dung đã thành Tư Hiền

Cửa Tư Hiền nằm giữa hai xã Vinh Hiền và Lộc Bình nơi thông phá Tam Giang, Cầu Hai với Biển Đông. Các bô lão vùng này kể rằng: Cửa biển này trước đây gọi là cửa Tử Dung. Sau này, Công chúa Huyền Trân con Vua Trần Nhân Tông (em Vua Trần Anh Tông) trước khi xuất giá sang Chiêm Thành ghé lên đây bái vọng tổ tiên.

Từ đó cửa có tên Tư Dung do lòng thương nhớ dung nhan của Huyền Trân Công Chúa mà thành. Về sau, cửa Tư Dung cạn dần, chiến thuyền từ biển đi vào không được nên hiểm hoạ ngoại bang đánh úp kinh thành Huế khó xảy ra, vì vậy triều Nguyễn đặt lại cái tên là Tư Hiền.


Từ xa, Túy Vân là một ngọn núi nhỏ gần cửa Tư Hiền, nổi lên bên sóng nước đầm phá Cầu Hai.

Vua Thiệu Trị liệt Tuý Vân vào thắng cảnh của đất thần kinh trong bài thơ "Vân Sơn thắng tích" và cho khắc bia đá dựng bên chùa đặt tên "Linh Thái, Túy Vân hệ nhị quốc gia chi thắng cảnh" (Linh Thái, Tuý Vân đều là thắng cảnh của quốc gia). Trên đỉnh Túy Vân, nổi lên có ngọn tháp 3 tầng là Điều Ngự. Đứng ở tầng 2 và 3, có thể nhìn thấy hết toàn cảnh của huyện Phú Lộc.

Giữa lưng chừng núi là chùa chính, dưới chân núi còn có ngôi chùa Lớn làm chỗ ở cho chư tăng, trước và sau chùa có nhiều cây lá sum suê. Đặc biệt, hai bên lối đi lên tháp Điều Ngự là hàng tam cấp dài bằng đá, hai bên có nhiều cây thông cổ thụ sừng sững với tiếng chim hót líu lo hoà quyện với tiếng ve kêu râm ran vào hạ của khu rừng gần như nguyên sinh với những ngôi miếu cổ rêu phong cổ kính.

Thăm lại dấu xưa

Giữa bốn bề lau lách, u tịch là tháp cổ Điều Ngự màu hồng 3 tầng sừng sững “trơ gan cùng tuế nguyệt” trên đỉnh núi cao. Trèo lên cầu thang gỗ khi lên tầng 3 (tầng trên cùng) với độ cao 12m này nhìn ra 3 phía (tháp chỉ trổ 3 cửa), tầm mắt chúng tôi được no căng, nhức mắt bởi bán kính nhìn rộng hơn 10km trong buổi trưa trời trong xanh thanh tịnh.

Xa xa, rặng Bạch Mã ẩn hiện trong màu lam sương khói nối đến điểm cuối cùng là bãi cát trắng phau của cửa biển Tư Hiền. Tức cảnh sinh tình, nhìn sóng nước trên đầm phá Cầu Hai mải miết xô bờ, cửa Tư Hiền đã chứng kiến bao lần xuất quân đời Trần, Lê chinh phạt Chiêm quốc. Cửa biển Tư Hiền đã bao lần đóng, mở cùng với nỗi thăng trầm của ngư dân do thiên tai lũ lụt.

Núi Tuý Vân có đỉnh cao 60m so với mặt nước đầm phá. Chùa Thánh Duyên trên núi Tuý Vân đã được Bộ VHTTDL công nhận là di sản văn hoá quốc gia.

Đặc biệt, tòa điện Đại Hùng mới được trùng tu, lộng lẫy và uy nghi. Bên trong có nhiều pháp khí rất quý như bộ tượng Tam Thế, tượng Thập Bát La Hán, tượng Thập Điện Diêm Vương, chuông đồng...

Hiện nay, trong khuôn viên chùa có một cái giếng cổ tên gọi Cam Lộ, đào từ thời Vua Minh Mạng, hiện vẫn còn nguyên vẹn tấm bia đá khắc 3 chữ Hán “Cam Lộ tỉnh”.

Dọc theo đường cái là những ngôi làng nông nghiệp hoang sơ, những đền đài miếu mạo cổ xưa. Chợ quê mua bán vào buổi chiều, với thuỷ hải sản phong phú từ đầm phá Cầu Hai nước lợ cho đến Biển Đông như các loại cá, ốc đá, ốc hương, hàu, sò nghêu…

Riêng tôm có 12 loài như tôm hùm, tôm sú, tôm rằn…, cua có 18 loài và nhiều loại thân mềm có giá trị như nuốc, rau câu… giá cả rất phải chăng. Bạn có thể thưởng thức món hải sản tươi rói vừa bắt lên bờ với các món như ghẹ luộc, cháo hàu bùi béo, thơm ngọt.