Tổng Bí thư Tô Lâm vừa ký ban hành Quy định 296 của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng. Trong đó, có nhiều nội dung quan trọng, đặc biệt là về cơ cấu tổ chức của Ủy ban Kiểm tra các cấp và thẩm quyền xử lý kỷ luật trong Đảng.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương có từ 23–25 ủy viên

Theo Quy định 296, Ủy ban Kiểm tra Trung ương có từ 23–25 ủy viên, trong đó 2–3 ủy viên kiêm nhiệm, và không quá 1/3 số ủy viên là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương gồm Chủ nhiệm và các Phó Chủ nhiệm; số lượng Phó Chủ nhiệm do Bộ Chính trị quyết định.

Đối với Ủy ban kiểm tra tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương có từ 11 - 13 ủy viên. Riêng Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Hà Nội, Thành ủy TP Hồ Chí Minh có từ 13 - 15 ủy viên chuyên trách (do cấp ủy quyết định).

Cơ cấu lãnh đạo gồm Chủ nhiệm là Ủy viên Ban Thường vụ tỉnh ủy/thành ủy; từ 3–4 Phó Chủ nhiệm, trong đó Phó Chủ nhiệm Thường trực là cấp ủy viên. Hai thành phố lớn Hà Nội và TP.HCM được phép có tối đa 5 Phó Chủ nhiệm.

Với các Đảng ủy cấp bộ, ngành, đoàn thể, Quy định cũng nêu rõ số lượng thành viên trong Ủy ban Kiểm tra.

Cụ thể, Đảng ủy các cơ quan Trung ương, Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương từ 9–11 ủy viên; Đảng ủy Chính phủ từ 11–13 ủy viên, gồm cả ủy viên chuyên trách và kiêm nhiệm; Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra các đơn vị này là Phó Bí thư hoặc Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy kiêm nhiệm.

Quy định 296 cũng nêu cụ thể về số lượng các ủy viên của Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy các cơ quan Đảng Trung ương; Đảng ủy Chính phủ; Đảng ủy Quốc hội; Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương; Ủy ban Kiểm tra Quân ủy Trung ương; Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Công an Trung ương.

Đặc biệt, Quy định lần đầu tiên quy định cụ thể về Ủy ban Kiểm tra đảng ủy cấp xã, phường. Theo đó, các đơn vị này có từ 3–7 ủy viên chuyên trách, do cấp ủy quyết định. Phó Bí thư hoặc Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy làm Chủ nhiệm. Mỗi ủy ban cấp xã có từ 1–2 Phó Chủ nhiệm, trong đó có ít nhất 1 người là cấp ủy viên.

Ban Chấp hành Trung ương Đảng là cấp quyết định kỷ luật cuối cùng

Một nội dung quan trọng khác của Quy định 296 là xác định rõ thẩm quyền ra quyết định kỷ luật trong Đảng.

Theo đó, Ban Chấp hành Trung ương Đảng là cấp có thẩm quyền quyết định cuối cùng về kỷ luật, bao gồm cả đối với Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư.

Trong trường hợp kỷ luật nặng như cách chức, khai trừ đối với các cá nhân này, Ban Bí thư hoặc Bộ Chính trị phải báo cáo Trung ương xem xét, quyết định.

Bộ Chính trị và Ban Bí thư có thẩm quyền khiển trách, cảnh cáo Ủy viên Trung ương, bao gồm cả các Ủy viên Bộ Chính trị và Ban Bí thư, nếu vi phạm các quy định về chính trị, đạo đức, lối sống hoặc thực hiện nhiệm vụ được giao.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương có quyền thi hành kỷ luật ở mức khiển trách, cảnh cáo đối với cấp ủy viên tỉnh ủy, thành ủy và đảng ủy trực thuộc Trung ương (kể cả Bí thư, Phó Bí thư, Ủy viên Ban Thường vụ), cũng như đảng viên là cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý nhưng không phải là Ủy viên Trung ương Đảng. Ngoài ra, cơ quan này cũng có thể xử lý các trường hợp khác theo quy định của Điều lệ Đảng.

Ủy ban Kiểm tra tỉnh ủy, thành ủy và đảng ủy trực thuộc Trung ương có thẩm quyền xử lý cấp ủy viên cấp dưới trực tiếp, kể cả bí thư, phó bí thư, ủy viên thường vụ cấp ủy; hoặc cán bộ thuộc diện cấp ủy cùng cấp quản lý nhưng không phải là cấp ủy viên.

Quy định nêu rõ về các nguyên tắc thi hành kỷ luật trong Đảng. Trong đó, theo quy định, đảng viên vi phạm pháp luật đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì chuyển cơ quan có thẩm quyền giải quyết, không được xử lý nội bộ. Nếu làm thất thoát tài chính, tài sản của Đảng, Nhà nước, của tổ chức, cá nhân thì phải xem xét trách nhiệm và bồi hoàn.

Kỷ luật đảng không thay thế kỷ luật hành chính, kỷ luật đoàn thể hoặc việc xử lý bằng pháp luật và ngược lại (trừ trường hợp có quy định khác). Tổ chức đảng sau khi xem xét, xử lý hoặc chỉ đạo việc xem xét, xử lý về kỷ luật đảng, chậm nhất 5 ngày phải chỉ đạo hoặc đề nghị với các tổ chức có trách nhiệm xem xét, xử lý kỷ luật về hành chính, đoàn thể hoặc xử lý hình sự cho đồng bộ, kịp thời.

Với đảng viên là cấp uỷ viên các cấp hoặc cán bộ thuộc diện cấp uỷ các cấp quản lý đã nghỉ hưu, từ chức, miễn nhiệm hoặc cho thôi giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý, nếu phát hiện có vi phạm khi đang công tác thì thẩm quyền thi hành kỷ luật của các tổ chức đảng được thực hiện như đang đương chức.

Đảng viên vi phạm đang trong thời gian mang thai hoặc đang nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi, bị bệnh nặng thì chưa xem xét, xử lý kỷ luật. Trường hợp đảng viên vi phạm đã qua đời, tổ chức đảng xem xét, không xử lý kỷ luật, trừ trường hợp có vi phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Đảng viên chính thức vi phạm nghiêm trọng đến mức phải khai trừ thì phải ký luật khai trừ, không áp dụng biện pháp xóa tên, không chấp nhận việc xin ra khỏi Đảng.

Về hình thức kỷ luật của Đảng, quy định nêu, đối với tổ chức đảng, có các hình thức: khiển trách, cảnh cáo, giải tán. Đối với đảng viên chính thức có các hình thức: khiển trách, cảnh cáo, cách chức (nếu có chức vụ), khai trừ. Đối với đảng viên dự bị có các hình thức: khiển trách, cảnh cáo.

×