Thứ ba, ngày 14/10/2025 08:09 GMT+7

Thành cổ hơn 200 năm giữa lòng thành phố Đà Nẵng đang được phục dụng, tôn tạo ra sao?

Viết Niệm Thứ ba, ngày 14/10/2025 08:09 GMT+7
Dự án đầu tư, tu bổ, phục hồi và tôn tạo di tích thành Điện Hải giai đoạn 2 sẽ góp phần tái hiện không gian nguyên trạng của thành cổ, mang đến cho người dân và du khách cơ hội chiêm ngưỡng, cảm nhận trọn vẹn hơi thở lịch sử hơn 200 năm giữa lòng thành phố Đà Nẵng năng động hôm nay.

Phương án phục dựng không gian di tích thành Điện Hải

Thành Điện Hải (phường Hải Châu) được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt theo Quyết định số 2082/QĐ-TTg ngày 25/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ. Tháng 9/2017, UBND thành phố Đà Nẵng phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng tu bổ, phục hồi và tôn tạo di tích thành Điện Hải giai đoạn 1.
Tháng 5/2022, UBND thành phố Đà Nẵng phê duyệt Dự án đầu tư, tu bổ, phục hồi và tôn tạo di tích thành Điện Hải giai đoạn 2. Trong giai đoạn này (dự kiến triển khai cuối năm 2025), không gian thành nội sẽ được phục dựng một cách bài bản trên diện tích 9.665m2 với các hạng mục: tường thành; cầu, cổng phía đông; cầu, cổng phía nam; tượng đài danh tướng Nguyễn Tri Phương; kỳ đài; các khu trưng bày ngoài trời; cây xanh, thảm cỏ, đường đi…
Theo tư liệu lưu trữ, bản vẽ năm thứ 4 Minh Mạng, thành Điện Hải bao gồm 3 cửa đông, tây, nam. Hiện còn cổng phía nam giữ được vị trí và kiến trúc xưa.
Giai đoạn 2 của dự án phục dựng cổng phía đông (hướng ra sông Hàn) trên cơ sở tư liệu cũ, vị trí quy mô, kích thước, hình dạng phần tường còn lại và tham khảo thêm kiến trúc của cổng phía nam.
Đơn vị tư vấn đề xuất vẫn sử dụng cổng phía đông hiện nay như lối vào chính của di tích do vị trí thuận lợi cho đón tiếp, tổ chức tham quan du lịch và tập trung đông người. Trong giai đoạn 2 chưa phục dựng cổng phía tây (đã bị bít vào năm 1859) mà chỉ đánh dấu vị trí bằng bảng biển, đưa thuyết minh về cổng vào bảng trích giới thiệu và xây mới cầu phía cổng tây nhằm kết nối không gian.
Dựa trên phân tích của các nhà nghiên cứu và hình ảnh tư liệu, nhóm tư vấn đề xuất vị trí và hình thức phục dựng kỳ đài tại vị trí hướng nam chếch đông. Kỳ đài có phần đài và cột cờ, có cầu thang đi lên.
Bên cạnh đó sẽ phục dựng nhà để súng. Đơn vị tư vấn đề xuất phương án bảo quản và bổ sung các khẩu thần công; trong đó trưng bày tập trung các khẩu thần công trong nhà để súng, trước kỳ đài.
Đồng thời làm sạch, bảo quản toàn bộ bề mặt trong và ngoài tường thành; vệ sinh cơ học trên bề mặt trong và ngoài; loại bỏ các thành phần gây hư hại; bảo quản chống tác nhân gây hại...
Tượng đài danh tướng Nguyễn Tri Phương được xây dựng và đưa vào sử dụng năm 1986 theo mẫu của nhà điêu khắc Lê Thị Kim Hằng, sẽ được tôn tạo với không gian rộng rãi, trang nghiêm hơn.
Máy bay trực thăng UH-1 do quân ta thu được trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975 tại căn cứ sân bay Đà Nẵng sẽ được di dời do không liên quan với di tích thành Điện Hải.
Dự án cũng tôn tạo sân vườn, cây xanh, bia, biển chỉ dẫn giới thiệu.
Phối cảnh di tích thành Điện Hải sau tu bổ.

Thành Điện Hải là di tích hiếm hoi còn lại từ buổi đầu chống thực dân Pháp xâm lược nước ta giữa thế kỉ XIX; là một biểu tượng về lòng yêu nước, tinh thần chiến đấu bất khuất, kiên cường của nhân dân Việt Nam nói chung, người dân Đà Nẵng nói riêng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.

Thành Điện Hải có vị trí then chốt, trung tâm của phòng tuyến quân sự, là một lũy đất chạy từ thành Điện Hải bao quanh các đồn Hải Châu, Phước Ninh, Thạc Gián (cũ).

Dưới quyền chỉ huy của danh tướng Nguyễn Tri Phương, phòng tuyến Đà Nẵng được giữ vững, quân Pháp không thể mở rộng thêm vùng chiếm đóng và sa lầy suốt 18 tháng trong trận Đà Nẵng (1858 - 1860) - một trận chiến có ý nghĩa quan trọng trong lịch sử nước nhà.

Mời các bạn đồng hành cùng báo Dân Việt trên mạng xã hội Facebook để nhanh chóng cập nhật những tin tức mới và chính xác nhất.