Thời tiết không thuận lợi, ngành mía đường “khó chồng khó”

Theo thông tin từ, Hiệp hội mía đường Việt Nam (VSSA), do diễn biến thời tiết không thuận lợi dẫn tới việc cây mía phát triển chậm hơn mọi năm. Cụ thể, tình trạng mưa đến muộn trong vụ trồng & và chăm sóc mía 2019 – 2020 xuất hiện tại hầu hết các vùng nguyên liệu khiến việc thu hoạch cho chế biến bị chậm lại.

"Trong tháng 11, mới chỉ có duy nhất Nhà máy đường Phụng Hiệp thuộc Công ty mía đường Cần Thơ đã tiếp nhận mía và bắt đầu ép vào ngày 6/11/2020. Đây là nhà máy mía đầu tiên của ngành mía đường Việt Nam vào vụ ép 2020/21. Lũy kế đến cuối tháng nhà máy mới ép được 36.000 tấn mía sản xuất được 2.396 tấn đường", đại diện VSSA cho hay.

Diễn biến nói trên khiến ngành mía đường Việt Nam "khó chồng khó" khi hiện tại, tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại ngày càng phức tạp với những hành vi thủ đoạn mới.

Cụ thể, ngày 21/09/2020, Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 2466/QĐ-BCT về việc điều tra áp dụng biện pháp chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với một số sản phẩm đường mía xuất xứ từ Vương quốc Thái Lan.

Với động thái trên giá đường trong nước đã cải thiện được một phần, mang đến hy vọng cho nông dân trồng mía và nhà máy trong công tác chuẩn bị vào vụ 2020 - 2021. Tuy nhiên, gần như ngay lập tức, các hành vi có dấu hiệu gian lận thương mại kiểu mới xuất hiện.

Số liệu của tổng cục Hải Quan Việt Nam cho thấy, trong tháng 10/2020, sau khi có quyết định điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp, số lượng nhập khẩu đường vào thị trường Việt Nam gia tăng đột biến.

Theo đó, tổng lượng đường nhập khẩu trong tháng 10 là 277.632 tấn, lớn hơn gấp 2 lần lượng đường nhập khẩu bình quân hàng tháng trong 9 tháng trước đó là 116.353 tấn.

Đáng lưu ý, theo nhận định của VSSA, hiện tượng đặc biệt khác lạ khi khối lượng đường nhập khẩu không chỉ phá kỷ lục với đường nhập từ Thái lan mà cả từ các quốc gia Campuchia, Malaysia và Indonesia vào Việt Nam đều đạt mức phá kỷ lục.

"Malaysia là quốc gia không trồng mía còn Indonesia và Campuchia là các quốc gia sản xuất không đủ và phải nhập khẩu đường (net sugar importer). Như vậy, trong tháng 10/2020, đã ngay lập tức xuất hiện dấu hiệu đầu tiên của lẩn tránh phòng vệ thương mại dù mới chỉ trong giai đoạn điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với sản phẩm đường.

Trong tháng 11/2020 chúng tôi chưa có số liệu của Tổng cục Hải quan, nhưng thông tin từ các nhà buôn đường quốc tế cho thấy một khối lượng đường lớn vẫn tiếp tục nhập khẩu vào Việt Nam, kể cả trong hoàn cảnh nguồn cung đường Thái Lan đã cạn dần và giá tăng theo giá thế giới", ông Nguyễn Văn Lộc, quyền Tổng thư ký VSSA cho hay.

Về giá mía, cũng theo VSSA, giá cho vụ 2020/21 có cải thiện so với vụ trước 2019/20 nhưng vẫn còn khoảng cách so với giá mua mía kỳ vọng của người nông dân. Theo đó, giá mua mía của Việt Nam vẫn là giá mía thấp nhất trong khu vực

Trong khi đó, giá đường thế giới theo ghi nhận của tổ chức ISO, duy trì đà tăng trong những tuần đầu tháng 11, đạt mức cao mới 15,66 USD cent/ lb trong tuần thứ ba của tháng.

Tuy nhiên, sau đó đã xuất hiện các yếu tố giảm giá đường là sự gia tăng sản xuất đường từ khu vực trọng điểm mía miền trung nam Brazil và đồng BRL phục hồi.

Giá đường thô giao ngay (tính theo giá hàng ngày của ISA) trung bình đạt 14,14 USD cent / lb trong tháng 11, tăng so với mức 13,73 và 12,76 cent/ lb trong tháng 10 và tháng 9.

Chỉ số giá đường trắng ISO trung bình tăng lên 403,04 USD / tấn trong tháng 11, tăng từ 389,41 USD / tấn trong tháng 10 và 363,32 USD / tấn trong tháng 9. Mức chênh lệch giữa đường trắng và đường thô (chênh lệch giữa Chỉ số Giá Đường Trắng ISO và Giá đường thô hàng ngày ISA) đã tăng thêm trong tháng 11 lên 91,36 USD/ tấn so với 86,64 USD/ tấn trong tháng 10.