Tiếp cận tín dụng ngân hàng, nông dân, doanh nghiệp nông nghiệp còn gặp rào cản, là rào cản nào?

Công ty CP Nhật Long do ông Nguyễn Văn Long là Tổng Giám đốc có trụ sở tại phường Hà Phong, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.

Hiện Công ty đã xây dựng được khu nuôi trồng thủy sản khang trang, rộng gần 100 ha, với khoảng 60 ao nuôi tôm và 3 khu nuôi dèo tôm; 8 ao đang nuôi các loại cá giá trị như song, vược, rô phi; 1 trang trại cá song giống rộng 600m2 cùng các công trình phụ trợ khác.

Mô hình nuôi trồng thủy sản của Công ty CP Nhật Long đã tạo được tên tuổi trong ngành thủy sản tỉnh Quảng Ninh và nhiều năm liền được bình chọn là đơn vị xuất sắc. Đặc biệt năm 2020, doanh nghiệp còn vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua "Nông dân sản xuất kinh doanh giỏi".

Tuy nhiên, chia sẻ với PV Dân Việt, ông Long cho biết: "Nhu cầu vốn với công ty hay với các đơn vị sản xuất nông nghiệp khác là rất lớn. Nhưng có một thực tế, mục đích vay để làm hồ sơ vay vốn và giải ngân thì lại không phải là cho việc đầu tư sản xuất nông nghiệp. Họ có thể chế chấp nhà cửa, tài sản để vay vốn xây nhà, vay tiêu dùng, hay đầu tư kinh doanh gì đó dễ nhìn thấy tài sản hình thành trong tương lai hơn, an toàn hơn".

Theo ông Long, nếu cho vay được đúng mục đích thì việc giải ngân vốn vay cũng sẽ rất khó khăn. Bởi ngân hàng chỉ giải ngân khi có đủ hóa đơn chứng từ đầu vào phục vụ cho hoạt động sản xuất nông nghiệp. Ví dụ với việc nuôi trồng thủy sản như công ty tôi, thì cần có hóa đơn mua con giống, mua thức ăn, mua thuốc, hóa đơn điện nước,…. Nhưng đâu phải nội dung nào cũng có hóa đơn đâu. Ví dụ như  mua thức ăn cho cá từ các tàu đánh bắt cá. Ngư dân họ đâu có hóa đơn, vậy doanh nghiệp lấy gì để chứng minh và giải ngân với ngân hàng.

Mặt khác, rủi ro của ngành nông nghiệp cũng rất cao. Như cơn bão Yagi hồi đầu tháng 9 vừa qua, đã "thổi bay" toàn bộ tài sản, sản phẩm của công ty mất trắng. "Nếu có bảo hiểm nông nghiệp thì đỡ hơn, nhưng tiếp cận với bảo hiểm nông nghiệp thì còn khó hơn cả vay vốn. Tôi cũng đã từng tìm hiểu thì thủ tục và hồ sơ còn phức tạp hơn rất nhiều. Hồ sơ nuôi phải đáp ứng quá nhiều tiêu chuẩn: từ an toàn nước, thức ăn nuôi, quy trình nuôi….", ông Long cho biết.

Một rào cản nữa khiến Công ty khó tiếp cận vốn vay chính là quy định về thế chấp tài sản đất. Đa số là đất giao cho doanh nghiệp, hộ dân nuôi trồng thủy sản là đất cho thuê trả tiền hàng năm. Mà với loại đất này thì ngân hàng không cho vay. "Thế nên, nhiều đơn vị, nhiều hộ nuôi phải mang nhà ra để thế chấp, chứ không thế chấp bằng đất dự án mình được cho thuê, bằng chính dự án của mình được. Với chúng tôi là doanh nghiệp hoạt động trên đất liền còn như vậy, thì với các hộ dân, các hợp tác xã đang nuôi trồng trên biển thì còn khó khăn đến nhường nào", ông Long chia sẻ.

Chia sẻ về giải pháp tháo gỡ khó khăn, ông Long đề nghị, phía ngân hàng sẽ điều chỉnh chính sách cho vay theo hướng cho thế chấp đất dự án được nhà nước cho thuê theo hình thức trả tiền hàng năm.

Nhật Long hiện đang từng bước khôi khục lại hoạt động sản xuất sau bão Yagi và đã từng hi vọng là sớm vay được gói vay mới 50 tỷ đồng để tái sản xuất. Song đến nay, việc vay vốn ngân hàn vẫn đang là điều gì đó rất xa vời.