Trăn trở của vị Bộ trưởng giữa cánh đồng cà rốt lớn nhất miền Bắc

Tuy thế, Bộ trưởng vẫn không khỏi băn khoăn, trăn trở khi thấy việc tiêu thụ của bà con vẫn dựa chủ yếu vào thương lái, khâu liên kết chưa mạnh, tỉ lệ cà rốt chế biến còn thấp…

Ngày 20/1, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cùng đoàn công tác thăm hỏi, trò chuyện với nông dân trồng cà rốt xã Đức Chính, huyện Cẩm Giàng (Hải Dương). Ảnh: L.K

Mới đây, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cùng đoàn công tác đã có chuyến thăm vùng trồng, chế biến cà rốt lớn nhất miền Bắc ở xã Đức Chính, huyện Cẩm Giàng (Hải Dương). Cùng làm việc với đoàn còn có Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hải Dương Nguyễn Mạnh Hiển; Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Dương Thái và lãnh đạo ngành nông nghiệp địa phương.

Từ hàng chục năm nay, cây cà rốt đã gắn bó và trở thành một nghề truyền thống với nông dân các xã ven sông như Đức Chính (huyện Cẩm Giàng), Thái Tân (huyện Nam Sách). Trong đó, tổng diện tích trồng cà rốt của xã Đức Chính năm nay đạt 360ha, chiếm khoảng 1/3 diện tích trồng cà rốt toàn huyện; xã Thái Tân khoảng 200ha. Đây cũng là 2 xã có diện tích cà rốt lớn nhất tỉnh Hải Dương cũng như toàn miền Bắc.  

Nhờ được thiên nhiên ưu đãi bởi nguồn nước sông Thái Bình và có lượng phù sa màu mỡ nên cà rốt ở xã Đức Chính có mẫu mã đẹp, chất lượng thơm ngon. Ảnh: L.K

Nhờ áp dụng tiến bộ kỹ thuật và sản xuất theo quy trình VietGAP nên cà rốt tại xã Đức Chính luôn đảm bảo chất lượng, năng suất trung bình từ 40 – 45 tấn/ha; tổng sản lượng khoảng 15.000 - 20.000 tấn mỗi năm. Sản phẩm cà rốt Đức Chính đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm nên ngoài tiêu thụ nội địa còn được xuất khẩu đi nhiều thị trường nước ngoài như Trung Quốc, Nhật Bản, Malaysia, Hàn Quốc, các nước Trung Đông…

Với giá bán dao động từ 3.000 – 8.000 đồng/kg cà rốt loại 1, tính ra trung bình mỗi năm, cây cà rốt mang về cho người dân Đức Chính doanh thu lên tới cả trăm tỉ đồng.

Hiện giá bán cà rốt đạt tiêu chuẩn xuất khẩu dao động từ 3.000 - 3.500 đồng/kg; đối với những củ sứt, sẹo, mẫu mã xấu hơn thương lái chỉ mua với giá 200 - 500 đồng/kg. So với năm ngoái, giá cà rốt năm nay giảm một nửa. 

Ông Hoàng Văn Chư - Phó Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch UBND xã Đức Chính cho biết, nhờ trồng cà rốt và một số hoa màu khác, thu nhập bình quân của người dân địa phương ngày càng tăng. Cụ thể năm 2018 đạt 45 triệu/người/năm, trong đó, giá trị từ cây cà rốt chiếm 30% tổng thu nhập của người dân.

Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường, những năm gần đây các tỉnh Đồng bằng sông Hồng, trong đó có Hải Dương đã tích cực đẩy mạnh phong trào trồng cây vụ đông, trong đó cà rốt, các loại rau họ thập tự, đậu, dưa... là những cây trồng chủ lực. Việc phát triển vùng rau màu vụ đông theo hướng hàng hóa góp phần quan trọng để gia tăng giá trị trên 1 đơn vị canh tác, giá trị thu nhập có thể gấp 2 - 3 lần so với trồng lúa.

Tập trung đầu tư các vùng nguyên liệu như vùng cà rốt ở Cẩm Giàng vừa giải quyết được vấn đề lao động nông nhàn, đồng thời tạo ra vùng hàng hóa sản lượng lớn, giá trị cao, đáp ứng cho công nghiệp chế biến và xuất khẩu.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường trò chuyện cùng nông dân xã Đức Chính.

Thăm vùng trồng cà rốt, điều mà vị Bộ trưởng Bộ NN&PTNT còn trăn trở, đó là khâu thu hoạch bà con vẫn phải nhổ bằng tay; việc liên kết sản xuất giữa nông dân với các doanh nghiệp tiêu thụ, chế biến còn yếu nên vẫn phải dựa chủ yếu vào thương lái, dẫn tới thường bị ép giá, đầu ra không bền vững. 

Khi bà con cho biết giá bán cà rốt năm nay chỉ bằng 1 nửa so với năm ngoái và bày tỏ lo lắng về việc tiêu thụ khi sản lượng cà rốt tăng cao, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường thừa nhận ở một số địa phương, một vài thời điểm đã xảy ra tình trạng được mùa mất giá, tiêu thụ khó khăn. Bộ trưởng đề nghị lãnh đạo địa phương quan tâm, kết nối các hộ trồng cà rốt với doanh nghiệp, cơ sở thu mua, hợp tác xã để việc tiêu thụ thuận lợi hơn. 

Hiện các khâu trong sản xuất cà rốt ở xã Đức Chính đều đã được cơ giới hóa, tuy nhiên khâu thu hoạch vẫn phải làm thủ công.

"Chúng ta đang trên tiến trình cơ cấu lại nông nghiệp và đã hình thành được hơn 1.000 chuỗi liên kết ở khắp các tỉnh, thành phố. Có thể nói đây là xu hướng tất yếu, tuy nhiên về tổng thể, chúng ta cần phấn đấu hơn nữa vì tỷ lệ liên kết chưa phổ biến trên tất cả các đối tượng sản phẩm ở các quy mô. Chính vì thế, chúng ta cần đẩy mạnh liên kết không chỉ trên cây rau vụ đông, cây ăn quả, lúa mà cả đối với các cây, con khác. Thứ hai, phải gắn kết với công tác chế biến, hình thành 1 chuỗi liên kết chặt chẽ từ khâu nguyên liệu đến khâu chế biến, tổ chức sản xuất thương mại thì chúng ta mới đảm bảo thắng lợi" - Bộ trưởng Cường nói.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường và đoàn công tác thăm hệ thống sơ chế cà rốt của Công ty TNHH Tân Cương (xã Cẩm Văn). Ảnh: L.K

Cà rốt tại đây chủ yếu được thu mua từ các thương lái, sau đó được đưa vào máy rửa sạch và phân loại, đóng hộp trước khi đưa đi tiêu thụ.

Trả lời câu hỏi của PV Dân Việt, trong năm vừa qua, ngành nông nghiệp đã đạt được nhiều dấu ấn thắng lợi, xuất khẩu nông sản đạt kim ngạch cao kỉ lục nhưng ở nhiều nơi, đời sống, thu nhập của nông dân rất thấp, Bộ trưởng có trăn trở điều gì?

Vị tư lệnh ngành nông nghiệp nói: "Điều chúng tôi trăn trở nhất chính là 2 chương trình lớn mà ngành đang triển khai: Cơ cấu lại nông nghiệp và chương trình xây dựng nông thôn mới. Tái cơ cấu nông nghiệp đang đi đúng hướng nhưng cần phải làm sâu sắc hơn, mà ở đây là liên kết chưa thành phổ biến trên các đối tượng, thứ hai chế biến còn rất bất cập, thứ ba là tổ chức thị trường cần bài bản, căn cơ hơn, kể cả thị trường trong nước và xuất khẩu, sản xuất theo nhu cầu của thị trường thì mới đảm bảo bền vững và hiệu quả, hạn chế được mùa mất giá".

"Riêng chương trình nông thôn mới, những năm vừa qua chúng ta hoàn thành về số lượng các xã đạt chuẩn, các thiết chế hạ tầng cứng làm tốt, nhưng khâu tổ chức sản xuất để hiệu quả thật cao chưa nhiều. Gọi là nông thôn mới nhưng chưa yên tâm về môi trường, rác thải vẫn chưa được thu gom, quản lý. Đi đôi với nâng cao đời sống của người dân nông thôn thì đời sống tinh thần, văn hóa, an ninh cần làm tốt hơn nữa. Đây là điều trăn trở chung mà thời gian tới chúng ta phải cố gắng làm tốt hơn" - Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường khẳng định.