Đã đến lúc xử lý nghiêm hành vi tạo trend, đu trend trên mạng xã hội

Mới đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin, chỉ cần uống nước cốt chanh nguyên chất vào mỗi sáng, xịt chanh vào mũi, thậm chí cho trẻ nhỏ sử dụng chanh thay thuốc tây, là có thể "trị bách bệnh" - từ sổ mũi, viêm tai giữa đến mất ngủ, viêm phế quản, giảm mỡ, trị viêm xoang… Thậm chí có người nhỏ nước cốt chanh vào mắt để chữa viêm.

Trước đó, trên mạng xã hội cũng đã xuất hiện nhiều trào lưu chữa bệnh nguy hiểm, độc hại từ những thử thách ăn uống cực đoan như trà sữa trứng bách thảo, trò chơi bắt pen đầy mạo hiểm; sinh con thuận theo tự nhiên, cổ súy cho những hành vi phản khoa học như: không khám thai, không cắt rốn trẻ sau sinh, tự sinh con tại nhà, không tiêm vaccine cho trẻ..., hay lan truyền cách thức chữa đau mắt đỏ bằng nước tiểu, lọc máu giúp loại bỏ máu xấu, ngừa đột quỵ…

Hậu quả là thời gian qua, nhiều bệnh viện đã phải tiếp nhận các sản phụ hoặc trẻ sơ sinh bị tai biến do trào lưu nguy hiểm nói trên...

Trao đổi với PV Dân Việt, luật sư Đặng Văn Cường, giảng viên Luật hình sự, Khoa Luật và Lý luận chính trị, Trường đại học Thuỷ Lợi cho rằng, đã đến lúc Nhà nước cần ban hành các quy định pháp luật để quản lý chặt chẽ hơn nữa các hành vi tạo trend, đu trend trên mạng xã hội, và đặc biệt là cần có chế tài xử lý nghiêm khắc đối với các hành vi gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Ngày nay, cùng với sự phát triển bùng nổ của công nghệ thông tin, của sự kết nối toàn cầu từ mạng internet, mạng viễn thông và các phương tiện điện tử thì sức lan tỏa thông tin rất nhanh chóng, đặc biệt là các thông tin độc lạ, dị, các thông tin mới.

Theo luật sư, đối tượng dễ bị tác động và tiếp cận sớm nhất đó là giới trẻ, bởi vậy từ “xu hướng” (trào lưu) hay còn gọi là trend không chỉ là vấn đề giới trẻ quan tâm mà dưới góc độ kĩ thuật thì đó là một trong những yếu tố mà công nghệ hướng đến nhằm thu hút người sử dụng một nền tảng số nào đó.

“Ngày nay nhiều bạn trẻ nghiện mạng xã hội, có nhiều thời gian để tương tác trên mạng xã hội, thậm chí có rất nhiều bạn trẻ luôn luôn tìm kiếm những vấn đề mới lạ để học theo, làm theo cho mọi người xung quanh thấy là mình thức thời, ngầu, hợp thời, không bị lạc hậu… trong số những trào lưu về lối sống, sinh hoạt, cách ăn mặc, phát ngôn chuẩn mực, phù hợp với đạo đức xã hội thì cũng không ít các trào lưu có thể tác động tiêu cực đến tâm lý, sức khỏe, đạo đức, lối sống của các bạn trẻ.

Nhiều người chỉ vì muốn tìm kiếm, sáng tạo nội dung số độc, lạ, dị để tăng lượng tương tác trong các tài khoản mạng xã hội của mình mong muốn mình trở nên nổi tiếng bằng công nghệ nên đã bất chấp pháp luật, xem nhẹ giá trị đạo đức”, luật sư Cường nhấn mạnh.

Nhiều YouTuber, Tiktoker bất chấp biến mình trở thành người nổi tiếng trên mạng xã hội để bán hàng online

Luật sư Cường cho hay, đặc biệt những năm gần đây, ngày càng xuất hiện nhiều YouTuber, Tiktoker…, những người sáng tạo nội dung số như một hoạt động nghề nghiệp, tìm kiếm thu nhập từ các hoạt động trên mạng xã hội hoặc tìm cách biến mình trở thành người nổi tiếng trên mạng xã hội để bán hàng online, tìm kiếm cơ hội kinh doanh, cơ hội việc làm, thu nhập cho bản thân…

Sự bùng nổ nhanh chóng của công nghệ thông tin, sự phát triển của các nền tảng mạng xã hội và những người kiếm tiền từ mạng xã hội đã xuất hiện những mặt trái của nó đó là rác mạng, những thông tin độc hại và nguy hiểm hơn là các trend - trào lưu độc hại đang ngày càng phổ biến trên mạng xã hội, tác động tiêu cực đến đời sống, sức khỏe, tâm lý, nhân cách của nhiều người, đặc biệt là của các bạn trẻ.

Ở Việt Nam, Luật an ninh mạng cũng đã quy định các hành vi bị cấm trên không gian mạng, trong đó có thể kể đến các hành vi như: “Các hành vi bị nghiêm cấm về an ninh mạng. Điều 8 Luật an ninh mạng quy định nghiêm cấm các hành vi đưa thông tin sai sự thật gây hoang mang trong nhân dân hoặc các hành vi về hoạt động mại dâm, tệ nạn xã hội, mua bán người, đăng tải các thông tin dâm ô, đồi trụy, tội ác, phá hoại thuần phong mỹ tục của dân tộc, đạo đức xã hội, sức khỏe cộng đồng, xúi giục, lôi kéo, kích động người khác phạm tội và nhiều hành vi khác…

Tuy nhiên, không gian mạng rất rộng lớn, để kiểm soát được các hoạt động của mọi chủ thể trên không gian mạng thì phải cần một lực lượng chức năng rất lớn cũng như phải có những trang bị phương tiện kỹ thuật hiện đại. Khi nhận thức của nhiều người chưa đầy đủ, ý thức chấp hành chưa tốt thì những hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng ngày càng nhiều, đặc biệt là những hành vi được thực hiện sai sự thật, bịa đặt hoặc tuyên truyền cổ suý cho những hành vi vi phạm pháp luật”, luật sư Cường phân tích.

Luật sư Cường lý giải, Luật an ninh mạng quy định chung về các hành vi bị cấm và người thực hiện hành vi bị cấm sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo Nghị định 15/2020 hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Không ít người cho rằng đưa thông tin bị cấm lên mạng xã hội chỉ bị xử phạt vi phạm hành chính mức 7 triệu đồng nên đã cố tình thực hiện hành vi vi phạm để được nổi tiếng, nhận thức này là rất sai lầm và có thể gây ra những nguy hại cho xã hội.

“Những người tạo ra xu hướng độc hại, nguy hiểm có những tác động tiêu cực đến xã hội, có thể ảnh hưởng đến an ninh trật tự an toàn xã hội, tuy nhiên nhiều trường hợp vẫn chưa bị xử lý nghiêm khắc bằng chế tài hình sự. Bởi vậy đã đến lúc cần phải tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, giáo dục đạo đức, giáo dục kỹ năng sống và ý thức chấp hành pháp luật của nhiều người, đặc biệt là những người hoạt động trên mạng xã hội phải biến mạng xã hội trở thành công cụ kiếm tiền.

Đồng thời, cần phải có những văn bản hướng dẫn chi tiết hơn nữa về hành vi tạo xu hướng trên mạng xã hội gây ra những thiệt hại đến mức độ như thế nào thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”, luật sư Cường nói thêm.

×