Trump nhiễm Covid-19 được đánh giá là một "bất ngờ tháng 10" có khả năng thay đổi cục diện bầu cử Mỹ vào ngày 3/11 tới. Nhưng liệu sự kiện này có ý nghĩa gì với nền kinh tế Mỹ cũng như "đối thủ" Trung Quốc - quốc gia đang bị chính quyền Trump kéo vào cuộc chiến tranh thương mại đầy cay đắng?

Việc trở thành nạn nhân trong một đại dịch mà Trump từng hạ thấp chắc chắn sẽ là một đòn giáng với chiến dịch tái tranh cử của ông. Dù một số chuyên gia nhận định việc Trump dương tính với virus SARS-CoV-2 có thể không gây ra thay đổi quá lớn với cục diện bầu cử Mỹ, nhưng nó chắc chắn ảnh hưởng đáng kể đến uy tín của Trump.

Một cuộc thăm dò được NBC / WSJ thực hiện sau phiên tranh luận Tổng thống cuối tháng trước cho thấy tỷ lệ ủng hộ Biden đã tăng mạnh, dẫn trước Trump 14% so với mức cách biệt 8% trước đó. Một cuộc thăm dò độc lập khác của ABC News cho thấy 72% cử tri, bao gồm cả các cử tri Đảng Cộng hòa thừa nhận Trump đã không thực hiện các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh nghiêm túc.

Tính riêng trong giai đoạn 2/10-3/11/2016, Trump đã tổ chức hơn 60 cuộc vận động tranh cử và sự kiện ở 19 bang trên toàn nước Mỹ. Nhưng ngày 2/10 năm nay, Trump buộc phải nhập viện sau khi xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2. Điều này đồng nghĩa khả năng chạy đua vận động tranh cử như 4 năm về trước là hoàn toàn không thể. Nhà Trắng hiện đã hủy bỏ hầu hết lịch trình của Trump.

Các thông điệp về tình hình sức khỏe của Tổng thống mà Nhà Trắng đưa ra là mâu thuẫn với nhau. Trong một cuộc phỏng vấn trên Fox News gần đây, Chánh Văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows đã bất ngờ thừa nhận tình trạng của Tổng thống Trump khi bắt đầu nhập viện hôm 2/10 nghiêm trọng hơn những thông tin đã công bố trước đó. Ông Mark Meadows tiết lộ Trump bị sốt cao, oxy trong máu giảm nhanh. Hôm 4/10 (giờ Mỹ), đội ngũ y tế tại bệnh viện Walter Reed cũng cho biết Tổng thống đang được điều trị bằng dexamethasone, thuốc điều trị các ca mắc Covid-19 với triệu chứng nghiêm trọng.

Tờ New York Times sau đó cho hay Tổng thống Trump đã rất tức giận sau phát ngôn của ông Meadows cũng như những suy đoán của dư luận về khả năng chuyển giao quyền lực cho Phó Tổng thống Mike Pence.

Tổng thống Trump buộc phải hủy bỏ nhiều sự kiện vận động tranh cử sau khi xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2

Ông Trump chỉ là một trong hàng loạt quan chức Nhà Trắng xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2 gần đây. Những cái tên còn lại bao gồm Bill Stepien, quản lý chiến dịch tranh cử của TT Trump; cựu cố vấn Nhà Trắng Kellyanne Conway; Chris Christie - đồng minh của ông Trump và là cựu thống đốc bang New Jersey; Mike Lee và Thom Tillis, hai thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa.

Một trong những bác sĩ điều trị trực tiếp cho Trump tại Trung tâm Y tế Walter Reed cho biết Tổng thống có thể xuất viện sớm nhất vào ngày 5/10 và tiếp tục quá trình điều trị ở Nhà Trắng. Nhưng điều này có thể sẽ mang đến nguy cơ lây nhiễm cho nhiều nhân viên khác tại Nhà Trắng. Thêm nữa, Trump vẫn có nguy cơ phải trở lại bệnh viện nếu tình trạng sức khỏe diễn biến xấu đi.

Dù nhiều nhà quan sát Trung Quốc quan ngại việc Tổng thống Trump dương tính với virus SARS-CoV-2 sẽ là cái cớ trực tiếp để Nhà Trắng tăng cường các nỗ lực gây áp lực lên Bắc Kinh, nhưng cũng có nhiều ý kiến cho rằng đây sẽ là cơ hội lớn cho Trung Quốc.

Tờ CNBC hôm 3/10 đăng tải bài phân tích chỉ ra rằng sự kiện Trump nhập viện điều trị Covid-19 có thể cho Trung Quốc một “khoảng thời gian dễ thở” để thúc đẩy nhiều mặt trận kinh tế, từ sự kiểm soát Nhà nước ở khu vực kinh tế tư nhân đến phát triển tiền tệ kỹ thuật số để thu hẹp khoảng cách với Mỹ.

Trung Quốc cũng đặt kỳ vọng lớn vào việc quốc tế hóa đồng NDT để giảm thiểu sự phụ thuộc vào hệ thống thanh toán quốc tế đồng USD. Trên mặt trận công nghệ, chính quyền Chủ tịch Tập Cận Bình đang thúc đẩy Sáng kiến Made in China 2025, trong đó tập trung xây dựng hàng chục ngành công nghệ cao tiên tiến theo hướng tự lực tự cường, giảm sự phụ thuộc vào quốc tế.

Các nhà quan sát đã đưa ra nhiều dự báo khác nhau về việc liệu sự kiện Trump dương tính với virus SARS-CoV-2 gần đây có giúp thúc đẩy gói kích thích kinh tế mà đảng Dân chủ đối lập đang đề xuất, hay thậm chí gây tổn hại ngược lại khi làm gia tăng tâm lý bất ổn trên thị trường.

Hôm 2/10, Cục Thống kê Lao động Mỹ báo cáo thị trường lao động đã chứng kiến sự gia tăng 661.000 việc làm trong tháng 9. Đây có thể là mức tăng mạnh mẽ so với lịch sử kinh tế Mỹ, giai đoạn trước khi đại dịch Covid-19 bùng phát. Nhưng so với những tháng sau khi Mỹ mở cửa kinh tế trở lại, đó lại là mức sụt giảm chóng mặt. Hồi tháng 6, Mỹ có thêm 4,8 triệu việc làm trong nền kinh tế. Con số này vào tháng 7 là 1,8 triệu việc làm và tháng 8 là 1,5 triệu việc làm.

Như vậy, trong suốt 4 tháng qua, thị trường lao động Mỹ chỉ phục hồi được khoảng 50% số việc làm đã mất trong đại dịch Covid-19. Phần còn lại sẽ khó khăn hơn và phụ thuộc phần lớn vào tốc độ mở cửa trở lại của doanh nghiệp cũng như diễn biến tiếp theo của đại dịch.

Một lực cản lớn với sự phục hồi kinh tế cho đến nay là các gói cứu trợ Covid-19, bao gồm hỗ trợ thất nghiệp bổ sung, đã và đang dần hết hạn. Hiện lưỡng đảng Mỹ vẫn đang tranh luận về gói cứu trợ này, do khoản cứu trợ mà Đảng Dân chủ kiến nghị vượt xa hàng nghìn tỷ USD so với con số Đảng Cộng hòa đưa ra. Cuộc thảo luận trong tuần qua giữa Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi (Đảng Dân chủ) và Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin (Đảng Cộng hòa) đã kết thúc mà không có tiến triển đáng kể nào.

Aneta Markowska, chuyên gia kinh tế tài chính tại Jefferies & Co. chỉ ra rằng: “Bà Pelosi có vẻ đang hòa hoãn hơn sau khi ông Trump nhiễm Covid-19”, nhưng chưa rõ liệu đến khi nào cuộc tranh luận lưỡng đảng mới đi đến hồi kết và gói kích thích kinh tế mới được đưa ra”.

Còn Brett Ryan, nhà kinh tế cấp cao của Mỹ tại Deutsche Bank Securities Inc. thì nhận định: “Điều này sẽ không khiến các nghị sĩ Cộng hòa lay chuyển. Họ đã chỉ ra rằng con số (mà Đảng Dân chủ đề xuất về gói hỗ trợ kinh tế) là quá xa vời”.

Quan trọng hơn, việc Trump dương tính với virus SARS-CoV-2 có thể gửi đến nền kinh tế một tín hiệu xấu về làn sóng dịch bệnh tiếp theo. Đa số chuyên gia cho rằng Mỹ sẽ không đóng cửa kinh tế một lần nữa dù có sự gia tăng đột biến các trường hợp nhiễm mới. Thay vào đó, các biện pháp như hạn chế sức chứa nhà hàng, quán bar và khuyến nghị đeo khẩu trang nơi công cộng sẽ được áp dụng.

Gad Levanon, phó chủ tịch phụ trách thị trường lao động tại Hội đồng Hội nghị Mỹ cho biết các bang đóng cửa kinh tế hoàn toàn hồi đầu năm như New York, New Jersey, Massachusetts và California đã chứng kiến lượng người thất nghiệp cao hơn nhiều so với các bang áp dụng biện pháp hạn chế, giãn cách xã hội linh hoạt hơn.

Dựa trên kinh nghiệm từ Vương quốc Anh khi Thủ tướng Boris Johnson nhiễm Covid-19, nhà kinh tế cao cấp của Mỹ tại Bloomberg Economics Yelena Shulyatyeva cho hay việc Trump nhiễm Covid-19 không có khả năng ảnh hưởng lớn đến sự phục hồi kinh tế. Bloomberg dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ quý III đạt 2,8% và quý IV là 2,5%.

Chưa đầy 1 tháng nữa, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ sẽ đi đến hồi kết. Và rõ ràng, ông Trump sắp hết thời gian để thay đổi suy nghĩ của cử tri Mỹ.