Từ vụ 4 phu vàng tử vong: Cược mạng sống với “giấc mơ vàng”

Bỏ mạng trong hầm sâu

Ngày 13.4, cơ quan chức năng tỉnh Quảng Nam đã tiến hành khảo sát khu vực hầm vàng thuộc thôn Dung, thị trấn Thành Mỹ, tỉnh Quảng Nam để điều tra làm rõ nguyên nhân cái chết của 4 phu vàng và thuê xe đưa thi thể 3 phu vàng là anh em ruột về quê Nghệ An mai táng.

Từ thị trấn Thành Mỹ, chúng tôi vượt gần 5km đường núi mới vào đến hầm vàng nơi xảy ra sự việc. Theo quan sát, miệng hầm vàng rộng 1,4m, cao khoảng 2m và chiều dài 17m. Bên trong hầm có các máy nổ, dây điện, ống nước được bắt ở ngoài vào để phục vụ khai thác vàng. Hầm được dựng chồng các cây gỗ rừng đơn sơ, trông giống như bẫy chuột. Đi sâu vào trong miệng hầm, chúng tôi phát hiện máy ròng rọc dùng để  kéo đất đá từ một miệng giếng sâu lên trên để đãi vàng và 2 máy nổ để xay đá, 2 chiếc xe rùa để phục vụ khai thác vàng trái phép.

Chòi nghỉ của các phu vàng nằm phía ngoài căn hầm.   ảnh: T.H

Anh Và Bá Nhia (SN 1993), người làm cùng 4 phu vàng tử nạn cho biết: “Vào tối 12.4, tôi cùng 6 phu vàng đang khai thác vàng trong hầm lò đột nhiên thấy Hiếu, Sơn, Nam và Dung ngất xỉu, tôi vội bỏ chạy ra ngoài gọi người vào cứu. Sau đó, người dân gọi báo lực lượng chức năng đến ứng cứu, nhưng 4 người đã chết, còn anh Duy đang trong tình trạng nguy kịch”.

Theo đó, 4 người tử vong có 3 người là anh em ruột, gồm: Cút Văn Sơn, Cút Văn Hiếu và Cút Văn Nam (quê xã Bảo Thắng, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An) và Nguyễn Kim Vui (trú thị trấn Thạnh Mỹ, huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam). Ngoài ra, một người bị thương là Cút Văn Dung (Kỳ Sơn, Nghệ An). 2 người may mắn thoát chết là Cút Văn Hoành và Và Văn Nhiên (cùng quê Nghệ An).

Anh Nguyễn Văn D (một người dân sinh sống gần bãi vàng thôn Dung) cho biết: “Bãi vàng này đi vào hoạt động hơn 2 năm nay, họ sử dụng các thiết bị máy móc hiện đại để khai thác trái phép. Thời gian hoạt động chủ yếu vào buổi tối, mỗi khi hoạt động các phu vàng đánh mìn nổ làm rung chuyển nhà cửa của người dân. Tôi và nhiều người dân sinh sống ở đây đã phản ánh lên chính quyền địa phương. Sau đó, chính quyền, vào kiểm tra rồi tiếp tục hoạt động trở lại. Theo tôi được biết, chủ bãi vàng này là bà Thương ở thị trấn Thành Mỹ”.

Lãnh đạo kiểm soát kiểu “có lẽ”

Để dẹp tình trạng vàng trái phép, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Nam liên tục ban hành nhiều chỉ thị, quyết định chỉ đạo các ngành chức năng tăng cường, kiên quyết đẩy đuổi, xử lý nghiêm những người trong và ngoài tỉnh về khai thác vàng trái phép. Nhưng khi lực lượng chức năng vắng mặt “vàng tặc” tiếp tục trở lại khai thác như cũ.

Ông Nguyễn Văn Hội - Trưởng ban bảo vệ thị trấn Thành Mỹ cho biết: “Việc khai thác vàng ở thôn Dung là trái phép, đã nhiều lần chính quyền địa phương tổ chức ra quân truy quét nhưng sau một thời gian họ lại lén lút làm. Do địa bàn rừng núi hiểm trở nên rất khó kiểm tra thường xuyên”.

Ông A Lăng Mai - Chủ tịch UBND huyện Nam Giang cho biết: “Do các nạn nhân khai thác trái phép, khi xảy ra sự cố không khai báo với chính quyền địa phương tôi mới nhận được thông tin sự việc. Đến 19 giờ cùng ngày, đích thân lãnh đạo huyện Nam Giang có mặt tại hiện trường chỉ đạo lực lượng chức năng cùng nhân dân thôn Dung phong tỏa hiện trường, cử lực lượng cứu hộ; đến khoảng 23 giờ toàn bộ nạn nhân được đưa ra khỏi hầm và đưa thi thể 4 người chết, 1 người bị thương đến Trung tâm Y tế huyện cấp cứu. Ngoài ra, huyện đã chỉ đạo Công an huyện phối hợp, cung cấp thông tin toàn bộ vụ việc về Công an tỉnh Quảng Nam để điều tra theo thẩm quyền…”.

Căn hầm trái phép ở thôn Dung rất sơ sài dẫn đến 4 cái chết của phu vàng. ảnh: T.H

Trong khi đó, ông Bùi Văn Ba - Trưởng phòng Khoáng sản, Sở TNMT Quảng Nam cho biết: “Địa điểm khai thác vàng ở thôn Dung gây ngạt khí chết 4 người này có lẽ mới khai thác trái phép, chứ trước và sau tết, theo báo cáo của UBND huyện Nam Giang, khu vực này không xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép. Trước việc này, phòng sẽ tổ chức tổng kiểm tra và truy quét không những huyện Nam Giang mà còn các khu vực khác trên địa bàn tỉnh…”.

Cùng ngày, ông Đinh Văn Thu - Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đã chỉ đạo UBND huyện Nam Giang làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan đến việc quản lý địa bàn lỏng lẻo, không kịp thời phát hiện xử lý việc đào hầm trái phép để xảy ra hậu quả nghiêm trọng. Chủ tịch tỉnh Quảng Nam còn yêu cầu công an tỉnh, Sở TNMT tỉnh rà soát lại các điểm khai thác vàng trái phép và xử lý nghiêm những người làm vàng trái phép, sớm báo cáo về UBND tỉnh…/.