Việc ép cung, nhục hình nếu có phải được chứng minh

Vấn đề nâng cao chất lượng trong công tác xét xử, tránh những vụ án oan sai đã được nhiều đại biểu (ĐB) tập trung nêu câu hỏi dành cho ông Trương Hòa Bình.


ĐB Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) nêu câu hỏi: Hằng năm vẫn có hàng nghìn đơn xin giám đốc thẩm, tái phẩm, việc giải quyết được TAND Tối cao thực hiện thế nào? “Vụ án Nguyễn Thanh Chấn, trách nhiệm của ngành tòa án tới đâu, có làm gì để minh oan, xin lỗi, có bao nhiêu vụ án kiểu con thỏ mà tuyên là con gấu?” - ĐB Thuyền nêu vấn đề.

Cùng quan tâm tới vụ án Nguyễn Thanh Chấn, ĐB Lê Thị Nga (Thái Nguyên) cho rằng vụ Nguyễn Thanh Chấn có lỗi từ cơ quan điều tra, viện kiểm sát và tòa án. “Có việc ép cung, bức cung hay không, cần có giải pháp để ngăn chặn, giải pháp để tổng kết của tòa án là gì? Cử tri có kiến nghị giải pháp lắp camera trong phòng hỏi cung, hoặc giao tạm giam cho ngành khác để tránh vi phạm, lạm quyền” - ĐB Nga vừa chất vấn vừa nêu đề xuất.

Trả lời nhóm vấn đề này, Chánh án TAND Tối cao Trương Hòa Bình cho biết: Đã giải quyết hơn 63% số đơn giám đốc thẩm, tái thẩm. Số đơn ngành nhận được hiện còn tồn lại gần 4.000 đơn và vẫn còn trong thời gian giải quyết (quy định của luật là 3 năm, đặc biệt là 5 năm).

Chánh án Trương Hòa Bình cho rằng: Với hơn 10.000 đơn phải giải quyết, có oan sai trong án hình sự, sửa trong án dân sự đó là điều không mong muốn. Để giải quyết phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó là yếu tố cán bộ.

“Trình tự của ta đang xét xử 2 cấp, gần như tòa giám đốc thẩm lại thành cấp xét xử thứ ba, phạm vi xem xét đơn còn rộng. Số đơn hơn 370.000 không phải là nhiều, tham khảo các nước thấy họ cũng gần như mình, nhưng họ khác là lựa chọn để đưa ra xem xét, còn mình phải xem xét giải quyết hết” - ông Trương Hòa Bình lý giải.


Về vụ án Nguyễn Thanh Chấn, Chánh án TAND Tối cao Trương Hòa Bình cho biết, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao chấp nhận kháng nghị của Viện KSND Tối cao hủy án để điều tra lại. Hiện các thủ tục tố tụng đang được tiến hành, VKS đang điều tra lại, chuyển cho cơ quan điều tra điều tra lại.

“Dư luận cho rằng vụ ông Chấn có ép cung nhục hình, tư pháp của đất nước nào, kể cả nước tiên tiến không tránh khỏi oan sai. Việc tuyên sai ở mức án cao nhất từ 20 năm tù tới chung thân hoặc tử hình là không thể chấp nhận được, oan hay không phải xem xét, còn dư luận chỉ là dư luận. Oan hay không oan phải theo quy định của pháp luật” - Chánh án TAND Tối cao Trương Hòa Bình trình bày.

Theo ông Trương Hòa Bình, việc ép cung, nhục hình nếu có phải được chứng minh.

“Trong quá trình có sự tham gia của VKS từ đầu, viện phê chuẩn lệnh bắt, khởi tố điều tra, và viện ra cáo trạng truy tố. Tòa án, HĐXX dựa trên tài liệu chứng cứ, nếu hồ sơ vụ án khép kín sẽ xử theo đúng nội dung. HĐXX có phát hiện ra ép cung hay không là khó, phải bị can đề nghị xem xét, dù không phát hiện ép cung nhưng xử để xảy ra oan sai cũng phải có trách nhiệm” - ông Trương Hòa Bình cho biết.

Nêu quan điểm về việc ngành tòa án để xảy ra án oan sai, theo Chánh án TAND Tối cao Trương Hòa Bình, khi nhận hồ sơ phải tinh tường, nhạy bén để phát hiện ra sai sót, điều này chứng tỏ càng phải nâng cao chất lượng cán bộ.

“Vụ án ông Chấn không thể kết luận ngay là có ép cung, cán bộ nào vi phạm đều phải xử lý, tùy vào mức độ, nếu vi phạm pháp luật phải xem xét trách nhiệm hình sự về vi phạm hoạt động tư pháp. Nếu không phải chúng ta không thể kết luận bởi còn liên quan đến tinh thần, ý chí tấn công trấn áp tội phạm. Nếu không khéo sẽ làm nhụt ý chí của những người đang làm nhiệm vụ trên mặt trận đầy khó khăn gian khổ này” - ông Trương Hòa Bình giãi bày.