Vừa qua, cảnh sát Nhật Bản đã bắt giữ một thành viên cấp cao của băng đảng Sumiyoshi-kai vì hành vi thuê xe hơi tại thành phố Wako, tỉnh Saitama. Người đàn ông 43 tuổi này bị cáo buộc đã thuê xe trong vòng 2 ngày 1 đêm vào tháng 9/2022, trả phí khoảng 10.000 yên rồi trả xe đúng hẹn. Tuy nhiên, hành động tưởng chừng hợp pháp này lại vi phạm “Luật loại trừ tội phạm có tổ chức” – một bộ quy định nghiêm ngặt cấm bất kỳ doanh nghiệp nào ký hợp đồng với người thuộc tổ chức tội phạm.

Tại Nhật Bản, hầu hết các hợp đồng dịch vụ – từ điện thoại di động, tài khoản ngân hàng đến việc thuê xe – đều yêu cầu người dùng cam kết không thuộc bất kỳ tổ chức tội phạm nào. Nếu một yakuza ký vào hợp đồng như vậy, họ có thể bị truy tố vì tội gian lận. Trong trường hợp này, cảnh sát đã sử dụng chính hành vi thuê xe làm căn cứ để điều tra và bắt giữ, mở ra cơ hội để thâm nhập sâu hơn vào hoạt động kinh doanh bất hợp pháp của tổ chức Sumiyoshi-kai.

Cảnh sát cho biết nghi phạm hiện từ chối hợp tác điều tra. Tuy nhiên, hình thức truy tố này đã trở thành chiến lược hiệu quả của lực lượng an ninh Nhật Bản trong việc xử lý tội phạm có tổ chức. Việc bắt giữ dựa trên hợp đồng dân sự không chỉ hợp pháp mà còn giúp tạo ra tiền đề cho các cuộc điều tra rộng hơn về dòng tiền, tài sản và hoạt động phạm pháp khác của băng nhóm.

Cuộc sống "khó khăn" của yakuza Nhật Bản

Từ khi “Luật loại trừ tội phạm có tổ chức” được thực thi vào năm 2011, các thành viên yakuza ở Nhật Bản gặp vô vàn trở ngại trong sinh hoạt thường ngày. Họ không thể mở tài khoản ngân hàng, mua xe hơi, ký hợp đồng điện thoại hay thậm chí là đăng ký dịch vụ truyền hình. Mỗi giao dịch đều phải kèm cam kết không có liên quan đến các tổ chức tội phạm, tạo ra vòng luẩn quẩn đầy khó xử cho những người vẫn còn gắn bó với thế giới ngầm.

Việc thuê xe – hành động thông thường đối với phần lớn người dân – lại trở thành hành vi vi phạm pháp luật đối với yakuza. Nếu họ mượn danh nghĩa người khác để ký hợp đồng, hành vi đó cũng bị xem là gian lận. Ngay cả việc mua xe cũng không đơn giản, vì họ không thể vay vốn ngân hàng, khó mua bảo hiểm, và bị các đại lý từ chối giao dịch trực tiếp.

Dư luận Nhật Bản bày tỏ nhiều ý kiến trái chiều về vụ bắt giữ này. Một số người tỏ ra bất ngờ khi việc thuê xe có thể trở thành căn cứ pháp lý, trong khi người khác thắc mắc về sự kiểm soát chặt chẽ của cảnh sát đối với các sinh hoạt đời thường của yakuza. Các bình luận trên mạng xã hội như: “Yakuza cũng không có quyền mua xe sao?”, “Hắn thuê xe? Quá táo tợn!” hay “Họ có được gia hạn bằng lái không?” thể hiện rõ sự quan tâm và hoài nghi của công chúng.

Thực tế, các thành viên yakuza vẫn có thể gia hạn bằng lái xe vì đây không phải hợp đồng thương mại. Tuy nhiên, việc sở hữu xe hơi chính chủ là điều gần như bất khả thi. Nhiều người buộc phải nhờ người thân, công ty bình phong hoặc người đứng tên hộ, điều này khiến họ dễ bị phát hiện và truy tố về tội danh gian lận.

×