Hàng nghìn khán giả hò hét trong lễ hội đua bò Bảy Núi An Giang

Sáng 8.10, khoảng 20.000 khán giả đã đến chật kín sân đua bò ở chùa Thơ Mít, xã Vĩnh Trung, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang để chứng kiến các cuộc tranh tài tại Lễ hội đua bỏ Bảy núi tỉnh An Giang 2018. Đây là sự kiện văn hoá - thể thao được tổ chức hàng năm nhân dịp lễ cổ truyền Dolta của đồng bào dân tộc thiểu số Khmer.

Có 64 đôi bò đến từ các huyện của tỉnh An Giang và 2 huyện của Kiên Giang tham gia tranh tài. Bò đua là những con bò tốt, có thân hình cao, to, những bước chạy nhanh và có tính chiến đấu cao, được các chủ mua về tập luyện hàng ngày để đem đi thi đấu. Theo chia sẻ của các chủ bò, mỗi cặp bò có giá trung bình từ 60 đến 100 triệu đồng, thậm chí có cặp hơn 100 triệu đồng.

"Tuỳ vào từng gia đình, ai có nhiều tiền sẽ sắm những con bò tốt, ưng ý. Bò ngoài nhiệm vụ đem đi tranh tài, thì bình thường nó cũng phải làm việc đồng áng cho nông dân", một chủ bò cho biết. Người điều khiển bò chủ yếu là nông dân, những thanh niên khoẻ mạnh.

Người điều khiển bò hay còn gọi là “nài”, “tài xế” sẽ đứng trên một cái bừa để hai con bò cùng kéo. “Tài xế” điều khiển bò bằng hai dây cột ở mũi bò và khi cần, họ dùng dụng cụ bằng gậy với đinh sắc nhọn để đâm vào bò khiến nó chạy nhanh.

Các cặp bò ngoài nhiệm vụ làm đồng áng thì thường được tập luyện hàng ngày với người điều khiển. Khoảng một tập trước khi giải đấu diễn ra, bò được bồi bổ khi tăng lượng thức ăn và không phải đi cày bừa để có sức khoẻ tốt nhất. Theo thể thức thi đấu, 64 cặp bò được chia vào 32 cặp đấu để loại trực tiếp từng vòng và chọn ra đôi bò vô địch.

Đến lượt thi đấu, hai cặp bò sẽ bốc thăm cặp nào đi trước và đi sau. Sau đó, họ xuất phát chạy một vòng quanh sân, trong đó nửa vòng sân đi vòng "hô", tức điều khiển bò đi với tốc độ chậm. Sau đó đến vòng "thả" tức là tăng tốc để lao về đích.

Tại vòng "hô", nếu đôi bò đi sau đạp bừa đôi bò đi trước thì bị xử thua cuộc. Nhưng ngược lại, nếu ở vòng "thả", đôi bò phía sau đạp được bừa của đôi phía trước hoặc giữa khoảng cách 4 mét so với đôi phía trước khi về đích sẽ thắng cuộc.

Ngoài ra, trong quá trình đua, nếu bò chạy ra khỏi đường đua, leo lên bờ sẽ bị xử thua.

Theo phân tích của giới đua bò, quá trình bốc thăm khi xuất phát có ý nghĩa quyết định cho một trận đua. Ví dụ, nếu bốc thăm xuất phát phía trước sẽ có lợi thế làm chủ được chiến thuật để lúc nào cần tăng tốc để loại bỏ đối thủ phía sau. Nhưng ở chiều ngược lại, đôi bò đi sau cũng có lợi thế là giữ được khoảng cách với đôi phía trước và khi vào vòng "thả", đôi phía sau tăng tốc để chỉ cần chạm được vào bừa hoặc giữ khoảng cách 4 m so với đôi trước sẽ thắng.

Trong quá trình thi triển, cũng có nhiều trường hợp người điểu khiển văng ra khỏi bừa, bị các cặp bò dẫm đạp lên và gãy chân tay, chấn thương nặng là không tránh khỏi.

Một tình huống nài bò đã bị văng ra khỏi bừa, các cặp bò vì thế chạy lên khán đài khiến khoảng giả hoảng loạn bỏ chạy. Trong trường hợp này, đôi bò nào leo lên bờ trước sẽ bị xử thua.

Sau một ngày thi triển sôi nổi, hào hứng, cặp bò của ông Nguyễn Thành Tài (số 09) ở xã Châu Lăng, huyện Tri Tôn đánh bại cặp bò của ông Ngô Văn Cước ở xã Núi Voi, huyện Tịnh Biên trong trận chung kết để giành chức vô địch với phần thưởng 30 triệu đồng. Ông Thành cũng nhận giải người điều khiển bò hay nhất.

Lễ hội đua bò Bảy Núi sẽ luân phiên được tổ chức hàng năm giữa hai huyện Tịnh Biên và Tri Tôn. Nếu như Lễ hội chọi trâu, trâu chiến thắng sẽ được mổ bán thịt với giá cao thì tại lễ hội này, đôi bò nào giành được giải thưởng vẫn về nuôi sống, làm việc bình thường mà không xẻ thịt. Ngoài ra, các cặp bò sẽ “lên giá” nếu đoạt giải thưởng tại các lễ hội.