Ngân hàng có thể bị mất lãi vì cho Bầu Đức vay tiền

Trần Giang Thứ năm, ngày 14/04/2016 07:32 AM (GMT+7)

Với dự nợ tính đến cuối năm 2015 là 27.099 tỷ đồng, Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai - HAGL (mã cổ phiếu HAG) có thể khiến 12 ngân hàng là chủ nợ của mình rơi vào khả năng mất hết lợi nhuận trong năm 2016 nếu chuyển sang nợ xấu.

BCTC hợp nhất kiểm toán năm 2015 của HAGL cũng cho biết công này đang có số dư vay nợ 27.099 tỷ đồng, tăng 49,5% so với cuối năm 2014, chủ yếu là các khoản vay ngân hàng ngắn và dài hạn.

Câu hỏi đặt ra, liệu các ngân hàng là chủ nợ của HAGL có phải chuyển khoản nợ của công ty này từ nợ nhóm 1 sang nợ xấu (nhóm 3 – 5) hay không?

Giám đốc chi nhánh một ngân hàng lớn tại Hà Nội, cho biết, khái niệm về nợ xấu là khoản nợ mà khách hàng không có khả năng trả nợ gốc và lãi, xấu nhiều hay xấu ít phụ thuộc vào giá trị tài sản thế chấp của người vay cho ngân hàng.

“Nếu tài sản thế chấp là bất động sản ở trung tâm đô thị lớn thì tốt hơn đất đai ở vùng quê hẻo lảnh. Cho nên khoản nợ xấu được thế chấp bất động sản ở đô thị dễ giải quyết hơn bất động sản ở vùng quê hẻo lánh”, vị này phân tích.

Theo vị này, có hai lý do để ngân hàng chuyển nợ nhóm 1 sang nợ xấu (từ nhóm 3 – 5), đó là khách hàng không trả nợ đúng hạn thì phải chuyển sang nợ quá hạn và nợ xấu được đánh giá bằng phương pháp định tính.

“Nếu ngân hàng có thể đánh giá khoản nợ này không thể thu hồi đúng hạn vì các vấn đề chủ nợ liên quan đến kiện cáo mang tính pháp lý, thanh khoản đối với một hai ngân hàng, tài sản của khách hàng đột nhiên bị mất giá rất nhiều. Thực tế, có những khoản nợ đang ở nhóm 1 đã là nợ xấu rồi”, vị này phân tích.

Riêng với trường hợp của HAGL, vị này cho rằng thực chất là công ty này đã mất khả năng thanh toán và khoản nợ có thể chuyển thành nợ xấu.

“Có 4 cơ sở để đánh giá như vậy: Thứ nhất, kết luận của kiểm toán; Thứ hai, là đánh giá của các tổ chức tài chính quốc tế; Thứ ba, các cổ đông là nhà đầu tư mạo hiểm bán tống bán tháo cổ phiếu HAG của HAGL;Thứ tư, tài sản thế chấp là cổ phiếu của HAGL bị các ngân hàng khác bán tháo không giữ lại để cố vớt vát được đồng nào hay đồng đó”, vị này phân tích.

Tất cả những điều đó khiến các ngân hàng là chủ nợ phải họp lại để đánh giá nhanh khoản nợ này của HAGL như thế nào, nên để ở nhóm 3, nhóm 4 hay nhóm 5, từ đó có mức trích lập dự phòng rủi ro tương xứng theo quy định của Ngân hàng Nhà nước và những rủi ro có thể xảy ra.

“Nhưng HAGL nợ quá nhiều, nếu xếp những khoản nợ này của HAGL vào nhóm 3 thì các ngân hàng là chủ nợ, chỉ riêng tiền trích lập dự phòng rủi ro cũng đã mất hết lãi của năm 2016 rồi. Cho nên bản thân ngân hàng cũng sợ nên họp lại để bàn nhau cứu và cũng không ngân hàng nào dùng biện pháp định tính để nhận xét nợ của HAGL là nợ xấu hết, để ở nhóm 1 để không phải trích lập”, vị này phân tích.

Về câu chuyện HAGL, TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia tài chính ngân hàng, cho rằng nếu ngay lúc này chuyển nợ của HAGL sang nợ xấu thì không khác gì đổ dầu vào lửa. Vì làm như vậy thì nợ quá hạn sẽ nhiều và nguy hiểm cho cả ngân hàng và doanh nghiệp.

“Tôi nghĩ rằng ngân hàng cần phải có lộ trình chuyển đổi từ từ, bản thân HAGL phải tái cơ cấu, nếu có tài sản thì phải bán đi. Điều cần làm lúc này, mỗi ngân hàng phải rà soát lại khoản nợ của mình, tư vấn cho HAGL nên làm thế nào, cái nào nên bán cái nào giữ”, ông Lực khuyến nghị.

BCTC hợp nhất kiểm toán của HAGL cho thấy có 12 ngân hàng là chủ nợ. Cụ thể, BIDV là 10.664 tỷ đồng, HDBank là 2.236 tỷ đồng, Eximbank là 3.955 tỷ đồng, VPBank là 2.800 tỷ đồng, ACB là 178 tỷ đồng, Ngân hàng liên doanh Việt Lào là 2.253 tỷ đồng, Sacombank là 1.658 tỷ đồng, BanVietBank là 240 tỷ đồng, NCB là 300 tỷ đồng, TPBank là 200 tỷ đồng, BacABank là 300 tỷ đồng…

Trong tổng số dư nợ 27.099 tỷ đồng, có nợ vay ngắn hạn là 3.199 tỷ đồng; Vay trái trái phiếu là 11.564 tỷ đồng; Vay dài hạn là 9.745 tỷ đồng, trong đó, vay dài hạn ngân hàng đến hạn trả là 1.194 tỷ đồng, vay dài hạn là 8.551 tỷ đồng.