Thân thương xuồng ba lá trên sông rạch miền Tây!

Út Tẻo Thứ ba, ngày 10/02/2015 07:00 AM (GMT+7)

Cứ đến bất kỳ làng quê nào ở miền Tây Nam bộ, hình ảnh quen thuộc trên các dòng sông, con rạch là chiếc xuồng ba lá được người ta chèo, bơi để đi lại.

Xưa, vùng đất sình lầy quanh năm ngập nước này đường bộ rất ít, kênh rạch thì dọc ngang. Kênh rạch đi vào tận trước cửa mỗi nhà. Và chiếc xuồng ba lá làm phương tiện đi lại phổ biến của bà con quê nghèo. Dân gian ví von rằng xuồng ba lá như cái chân người, không có xuồng coi như … cụt chân.

Chiếc xuồng ba lá (ảnh minh họa cho bài viết; Nguồn: Internet)

Quả đúng vậy, bởi kênh rạch chằng chịt, không có xuồng thì thật khó lòng đến với nhau, dù nhà cách nhà chỉ một bờ sông hay vài ba cái mương.

Xuồng ba lá đúng như tên gọi của nó. Được ghép từ ba miếng ván bề ngang chừng mấy gang tay mà thôi. Một miếng nằm ngang làm đáy, hai miếng ăn xéo hai bên, gọi là be. Nối liền giữa các miếng ván ấy là hệ thống gông khá dày.

Đi gần thì dùng mái dầm bơi, đi vào lung bàu có nhiều năng lát thì dùng chiếc sào bằng tre để chống cho xuồng lướt nhanh. Đi xa ra chợ hay đến các xóm làng thì thì dùng hai mái chèo. Chèo gắn trên cột chèo bằng những quai chèo hình số 8. Người con gái mặc chiếc áo bà ba buông nhẹ mái chèo đã trở thành thứ văn hóa đặc sệt của sông nước miền Tây. Một anh chàng lém lỉnh đã buông lời chọc ghẹo qua câu ca dao hài hước thế này:

"Nước Láng Linh chảy ra Vàm Cú/ Thấy dáng em chèo cặp vú muốn hun".

Câu ca này do nhà nghiên cứu Lê Giang sưu tầm được. Quả là đáo để!

Đi lại trên sông rạch miền Tây (ảnh minh họa cho bài viết; Nguồn: Internet)

Chiếc xuồng ba lá cũng đã trở thành nguồn cảm hứng cho biết bao văn nghệ sĩ. Nó đi vào thơ ca, nhạc họa. Nhạc sĩ Trần Thiện Thanh trong bài hát Chiếc áo bà ba đã bày tỏ xúc động:

"... Nhớ chiếc xuồng xưa năm nào trên bến cũ/ Thương lắm câu hò kêu gọi khách sang sông

Áo trắng xuồng đưa mắt cười em khẽ gọi/ Người thương ơi em vẫn đợi chờ".

Thời kháng chiến cứu nước, chính chiếc xuồng ba lá đã biết bao lần chở đoàn chiến sĩ sang sông làm nhiệm vụ. Ngày nay, chiếc xuồng ba lá lại dọc ngang đón đưa khách du lịch về với miệt vườn nhiều cây trái ngon ngọt của mảnh đất Chín Rồng.

Cứ hừng đông sáng, những chiếc xuồng bán hàng bông rau cải, những chiếc xuồng rao bán cá tôm do chính tay người nông dân ra đồng bắt được từ tối qua hay những chiếc xuồng bán bánh cam, bánh còng cho trẻ con,… bập bềnh trên mặt nước. Tất cả như còn in đậm mãi đối với những ai đã từng sống và lớn lên nơi miền sông nước Cửu Long giang.

Tin cùng chủ đề: Hương quê

Xem toàn bộ ››