Cây điều "hồi sinh", nông dân chỉ vui một nửa vì giá giảm thấp

Trong 3 năm trở lại đây, biến đổi khí hậu, sâu bệnh hại tấn công đã làm nhiều vườn điều ở thủ phủ Bình Phước thất thu, có vườn mất trắng. Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của ngành nông nghiệp, phần lớn diện tích điều trong tỉnh đang phục hồi mạnh mẽ.

Cây điều “hồi sinh”

Nhiều vùng trồng điều ở Bình Phước đang vụ thu hoạch nhưng giá mua điều thô giảm thấp. Ảnh: Nguyễn Vy

Cùng với nỗ lực áp dụng kỹ thuật và các biện pháp phòng trừ sâu bệnh từ sớm của nông dân, tại khắp các vùng trồng điều lớn như: Bù Đăng, Đồng Phú, Bù Gia Mập và Phú Riềng, năm nay điều ra bông đậu trái đồng loạt, tỷ lệ đậu trái cao.

Bà Đỗ Thị Thúy - Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Bù Gia Mập cho biết, mấy năm gần đây, nhiều cơn mưa hay xuất hiện trái mùa ngay thời điểm cây điều ra bông thụ phấn. Cùng với sâu bệnh hại, cây điều bị khô bông, cháy lá khiến năng suất thấp, chỉ khoảng 1 tấn/ha.

Đây là những thách thức lớn đối với ngành điều Bình Phước. Để khắc phục, Trung tâm luôn bám sát mục tiêu nhiệm vụ tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn nông dân kiến thức, kỹ thuật phát triển cây điều.

Ông Đặng Ngọc Thuận (Bù Gia Mập) cho hay, gia đình có 3ha điều 17 năm tuổi. Kết thúc vụ điều năm 2019, nhờ tích cực dọn rẫy, tỉa cành, bón phân vườn điều đã phát triển xanh tốt trở lại. Nhờ thời tiết, khí hậu năm nay tương đối thuận lợi nên điều có tỷ lệ đậu trái cao. Những ngày đầu tháng 2, gia đình ông đã thu được 4 - 5 tạ, dự kiến cuối vụ sẽ thu khoảng 10 tấn, năng suất bình quân 3,5 tấn/ha.

Tuy nhiên giá điều hiện đang giảm thấp, chỉ 26.000 - 28.000 đồng/kg. Cũng như nhiều hộ nông dân khác, ông Thuận đang lo lắng việc càng về cuối vụ, giá điều còn giảm nữa. “Năm nay, điều được mùa nhưng giá không cao nên nông dân kém vui” - ông Thuận nói.

Cùng tâm trạng, anh Trần Văn Mai ở huyện Thống Nhất (Đồng Nai) kể, đầu vụ điều năm 2019, anh bán được giá 35.000 - 36.000 đồng/kg, thì hiện nay chỉ được thương lái thu mua với giá 27.000 đồng/kg.

Nông dân kém vui

Không chỉ cây điều, các loại cây khác như hồ tiêu cũng đang vụ thu hoạch nên việc tìm công thu hái thêm khó. Tiền thuê nhân công hái điều năm trước chỉ từ 200.000 - 210.000 đồng/ngày, thì năm nay chủ vườn phải trả từ 250.000 - 260.000 đồng.

“Thuê nhân công giá cao trong khi giá điều giảm mạnh, khiến thu nhập mang lại thấp hơn so với một số loại cây trồng khác” - anh Mai cho biết.

Theo các đại lý thu mua điều trên địa bàn tỉnh, trước tết giá điều dao động từ 30.000 - 31.000 đồng/kg. Thời điểm này điều chưa chín nhiều. Đến nay, giá điều thô chỉ còn 26.000 - 28.000 đồng/kg; giảm từ 3.000 - 5.000 đồng/kg.

Theo anh Mai, giá điều phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Nếu gặp mưa, hạt điều ngấm nước, tỷ lệ nảy mầm cao, chất lượng giảm thì giá điều sẽ đồng loạt giảm. Vụ nào thu hoạch ít mà nhiều công ty thu mua, sản xuất, chế biến thì giá điều tăng lên do cạnh tranh. Giá điều còn phụ thuộc vào hoạt động xuất, nhập khẩu điều trên thị trường quốc tế.

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), từ tháng 1, giá hạt điều giảm do nguồn cung dồi dào khi nhiều nước trồng cùng bước vào vụ thu hoạch rộ, trong khi nhu cầu tiêu thụ chững lại do các kỳ lễ hội lớn đã qua. Ước tính, xuất khẩu hạt điều trong tháng 1 chỉ đạt 31.000 tấn, trị giá 215 triệu USD, giảm 27,1% về lượng và giảm 28% về trị giá so với tháng 12/2019.

Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) cũng ghi nhận, do thời tiết năm nay thuận lợi cho sự ra hoa và kết trái của cây điều, sản lượng điều thế giới dự kiến tăng nhiều so với năm ngoái. Hiện tại đã có một số mức giá chào hàng cho vụ mùa mới nhưng giá chỉ để thăm dò là chính, chưa có giá chính thức. Hơn nữa, giá chào hiện tại chưa phù hợp với giá điều nhân nên hầu hết các nhà chế biến còn đang ngoảnh mặt.