Xử lý vụ việc ở Đồng Tâm không nên nghiêng theo hướng trừng trị!

ĐBQH Đỗ Đức Hồng Hà - Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp của Quốc hội. (Ảnh: Đàm Duy)

Khi đối thoại với người dân Đồng Tâm, Chủ tịch UBND TP.Hà Nội Nguyễn Đức Chung có cam kết không truy cứu trách nhiệm hình sự người dân. Nay cơ quan điều tra khởi tố vụ án khiến người dân và dư luận khá bất ngờ, ông nghĩ sao về quyết định này?

- Vấn đề khởi tố hay không khởi tố vụ án phải dựa trên cơ sở pháp luật. Nếu có dấu hiệu tội phạm thì bất kể đó là cơ quan, tổ chức nào, đều phải bị xem xét, không có trường hợp đặc biệt và ngoại lệ. Còn đứng về mặt pháp luật, chúng ta cũng có quy định tình tiết giảm nhẹ, miễn trừ trách nhiệm hình sự trong những trường hợp cụ thể.

Trên cơ sở đó, căn cứ tính chất mức độ hành vi vi phạm, cơ quan chức năng quyết định xử hay không, miễn hay không, xử nặng hay nhẹ? Trong pháp luật hình sự, ban đầu cơ quan chức năng khởi tố nhưng sau đó có thể miễn trách nhiệm hình sự, có thể xử nhưng cho hưởng án treo, hay xử phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ. Vấn đề quan trọng nhất là thực thi pháp luật cho đúng, cho phù hợp.

Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung bắt tay người dân Đồng Tâm. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)

Là đại biểu Quốc hội, ông có chia sẻ gì với người dân trong vụ việc ở Đồng Tâm?

- Tôi rất chia sẻ tâm tư của nhân dân và cử tri, vì khi cơ quan điều tra khởi tố vụ án, nhân dân cho rằng hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng đến mức bị coi là tội phạm. Ở góc độ ĐBQH, là người từng làm việc trong lĩnh vực pháp luật, tôi tin rằng pháp luật sẽ có sự nhân đạo, công bằng đối với người vi phạm nhưng có nhiều tình tiết giảm nhẹ, với những người ăn năn hối cải, người tự nguyện sửa chữa khắc phục hậu quả cũng như tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm.

Như vụ việc xảy ra ở Đồng Tâm, theo tôi nên quyết định hình thức xử lý ở mức độ giáo dục là chính, không nên nghiêng theo hướng trừng trị. Làm như vậy cũng vẫn đảm bảo đúng theo quy định của Bộ luật hình sự, bởi trong luật có quy định về trường hợp miễn trừ, giảm nhẹ, chuyển hình phạt hoặc áp dụng hình phạt nhẹ nhất.

Ông bình luận gì với bản cam kết viết tay mà Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã ký với người dân Đồng Tâm thời điểm tháng 4.2017?

- Thực ra vào thời điểm nhất định, lời hứa của người có trách nhiệm có thể nói là phù hợp với hoàn cảnh và tình hình. Tuy nhiên trong quá trình xem xét đánh giá vụ việc, cơ quan chức năng thấy có dấu hiệu của hành vi vi phạm thì phải giải quyết theo đúng quy định pháp luật.