Dự án bị ngưng để thanh tra, khách hàng cầu cứu
Liên quan đến vụ "hô biến" trạm vật tư đường sắt Dĩ An (tỉnh Bình Dương) thành dự án khu thương mại đường sắt mở rộng do Công ty TNHH Phát triển Nhà xe lửa Dĩ An làm chủ đầu tư với tổng diện tích 47.882,8m2 , nhiều khách hàng mua đất nền tại dự án đã có đơn cầu cứu cơ quan chức năng vì đã lỡ mua đất từ năm 2017, đóng đầy đủ tiền cho chủ đầu tư nhưng đến nay vẫn chưa được bàn giao đất do dự án đang bị tạm dừng để thanh tra.
Trạm vật tư đường sắt Dĩ An có tổng diện tích hơn 11,7ha nằm tại đường Lý Thường Kiệt (phường Dĩ An, thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương) được chia làm 2 khu: Khu phía trước có diện tích 6,3ha nơi có 4 đường ray nằm sát mặt tiền đường Lý Thường Kiệt; Khu phía sau còn lại gồm bãi hàng, kho xưởng.
Hiện nay, có khoảng 300 khách hàng đã đóng tiền, ký hợp đồng để mua đất nền tại dự án khu nhà ở thương mại đường sắt mở rộng. Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại có 14 đơn riêng lẻ và 1 đơn đại diện tập thể của 80 người dân cầu cứu cơ quan chức năng.
Liên quan đến vụ việc, đại diện chủ đầu tư cho biết dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt mở rộng đã được cơ quan chức năng cho phép chuyển mục đích sử dụng đất và phê duyệt quy hoạch tỷ lệ 1/500.
Hiện, dự án đang tạm ngưng vì liên quan đến tuyến đường ray của Trạm Vật tư đường sắt Dĩ An. Do đó, Công ty TNHH Phát triển Nhà xe lửa Dĩ An đang làm việc với cơ quan chức năng để làm rõ nhằm tiếp tục hoàn thiện dự án.
Nguyên nhân khiến dự án phải tạm ngưng để thanh tra là do nhiều đường ray xe lửa bên trong dự án đã bị tháo dỡ để phân lô, bán nền.
Thủ tướng yêu cầu 5 bộ vào cuộc
Theo tìm hiểu, tháng 10/2012, ông Nguyễn Hữu Bằng - Chủ tịch hội đồng thành viên Đường Sắt Việt Nam (ĐSVN) lúc bấy giờ - đã phê duyệt phương án cơ cấu chuyển đổi mục đích sử dụng đất trạm vật tư đường sắt Dĩ An rộng 117.332m2, trong đó sẽ xây dựng trạm vật tư đường sắt rộng 54.252m2, còn lại 63.080m2 dự kiến đầu tư thương mại dịch vụ.
Đến ngày 4/12/2013, UBND tỉnh Bình Dương đã chấp thuận giao cho Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An làm chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại đường sắt với diện tích 63.080m2.
Nhằm nâng cao giá trị lô đất, 4 đường ray ở trạm vật tư sẽ được dời từ mặt tiền đường Lý Thường Kiệt vào phía bắc khu đất (phía sau). Sau khi dịch chuyển đường sắt phải khôi phục lại nguyên trạng các đường, kèm theo đó là hệ thống bãi hàng, nhà kho phục vụ cho trạm vật tư đường sắt với diện tích khoảng hơn 4,8ha.
Tháng 1/2015, ĐSVN thoái toàn bộ vốn tại Vật tư đường sắt Sài Gòn. Giá trị lô cổ phần thoái vốn khi đó được định giá ban đầu hơn 16 tỷ đồng, nhà đầu tư trúng khoảng 37 tỷ đồng.
Sau khi thoái hết vốn nhà nước, đến giữa năm 2015, Phó Tổng giám đốc ĐSVN khi đó là ông Đới Sỹ Hưng đã đồng ý cho dịch chuyển đường sắt. Chỉ trong mấy ngày, 4 tuyến đường ray được tháo dỡ, biến khu đất này thành dãy nền nhà mặt tiền đường Lý Thường Kiệt.
Tuy nhiên, khi tháo dỡ 2.082m của 4 đường sắt xong, cho đến nay Vật tư đường sắt Sài Gòn chỉ khôi phục đoạn đường chính dài 535m, còn 3 nhánh chưa thấy đâu dù đã hết thời hạn thi công.
Đến năm 2016, doanh nghiệp này bất ngờ xin cho thanh lý, thu hồi vật tư ray cũ tại các tuyến đường đã tháo dỡ mà không tiếp tục thực hiện dự án.
Tới năm 2017, khu đất 4,8ha còn lại Công ty Cổ phần Vật tư đường sắt Sài Gòn tiếp tục chuyển nhượng lại cho Công ty TNHH Phát triển Nhà xe lửa Dĩ An. Sau khi nhận chuyển nhượng, đơn vị này đã xin đăng ký làm chủ đầu tư Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt mở rộng trên diện tích này và được UBND tỉnh Bình Dương chấp thuận.
Như vậy, khu đất có diện tích rộng 4,8ha, theo hồ sơ thiết kế sẽ lắp lại đường ray bị tháo, xây trạm vật tư lại bị biến thành dự án nhà ở thương mại với giá gần 2 tỷ đồng/lô diện tích 75m2. Còn hàng ngàn thanh ray, tà vẹt là tài sản quốc gia bị tháo dỡ nằm chất đống 5 năm qua.
Điều đáng nói là dù các đường ray này đã bị tháo dỡ cách đây 5 năm nhưng Nhà nước vẫn rót tiền cho việc bảo trì các nhánh đường sắt này hằng năm. Đây là sự việc nghiêm trọng liên quan đến việc quản lý, sử dụng tài sản công bị thất thoát của doanh nghiệp nhà nước.
Ngày 11/7/2019, ông Nguyễn Ngọc Đông - Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Bình Dương liên quan đến công tác quản lý, sử dụng đất và tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt tại Trạm Vật tư đường sắt Dĩ An.
Sau khi nghe Vụ Kết cấu hạ tầng giao thông (Bộ GTVT); Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương báo cáo các vấn đề liên quan tới khu đất thực hiện Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt mở rộng, Bộ GTVT và tỉnh Bình Dương đi tới thống nhất tạm dừng thực hiện Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt (mở rộng) trong khi chờ các cơ quan chức năng rà soát các nội dung liên quan đến việc đầu tư dự án.
Với những bất cập chưa có lối ra, vào cuối tháng 4/2020, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương đã có công văn xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ liên quan đến khu đất thực hiện dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt do Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An làm chủ đầu tư.
UBND tỉnh Bình Dương nêu rõ, đối với Khu nhà ở thương mại đường sắt mở rộng diện tích 47.882,8m2: UBND tỉnh đã có Công văn số 2457 chỉ đạo tạm dừng thực hiện dự án của Công ty TNHH phát triển Nhà xe lửa Dĩ An trong thời gian chờ cơ quan chức năng rà soát các nội dung có liên quan đến việc đầu tư dự án. Về việc này, Bộ Giao thông vận tải thống nhất với UBND tỉnh Bình Dương để tạm ngưng thực hiện dự án.
Về việc tháo dỡ 3 bộ ghi và các nhánh đường sắt số 60, 61, 62 trong khu vực trạm vật tư đường sắt Dĩ An khi chưa có quyết định, Bộ Giao thông vận tải đã thống nhất chủ trương tại văn bản số 8512 (do Công ty Cổ phần Vật tư đường sắt Sài Gòn không có nhu cầu sử dụng và đề nghị được tháo dỡ).
Do đó, UBND tỉnh Bình Dương kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải giải quyết vấn đề liên quan việc tháo dỡ 3 bộ ghi và các nhánh đường sắt nội bộ trong khu vực Trạm Vật tư đường sắt Dĩ An, đề xuất hướng xử lý dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt mở rộng.
Sau khi tiếp nhận kiến nghị của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương gửi đến Thủ tướng Chính phủ, để có cơ sở trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định, Văn phòng Chính phủ đã đề nghị 5 bộ gồm: Bộ Tư pháp, Xây dựng, Tài chính, Giao thông vận tải, Tài nguyên - môi trường có ý kiến về kiến nghị nêu trên.