Vì sao NHNN thay đổi quy định cơ cấu lại nợ, miễn giảm lãi?

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đang lấy ý kiến sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 01/2020/TT-NHNN ngày 13 tháng 3 năm 2020 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về việc tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài (NHNg) cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Theo đó, NHNN dự kiến sửa đổi, bổ sung quy định tại Thông tư 01 theo hướng cho phép các TCTD, chi nhánh NHNg được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ đối với các khoản cho vay, cho thuê tài chính phát sinh nghĩa vụ trả nợ trong khoảng thời gian từ ngày 23/01/2020 đến ngày 31/12/2020.

"Mốc thời gian 31/12/2020 được xác định theo đánh giá thận trọng của Ngân hàng Nhà nước, căn cứ trên kịch bản 02 về tăng trưởng kinh tế năm 2020 của Việt Nam (trong điều kiện Việt Nam đã cơ bản khống chế và kiểm soát dịch từ nửa cuối tháng 4/2020 và các quốc gia là đối tác thương mại, đầu tư quan trọng với Việt Nam cũng khống chế được dịch trong Quý IV/2020). Đồng thời, cho phép TCTD, chi nhánh NHNg được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ đủ tiêu chuẩn đối với nợ được giải ngân từ ngày 23/01/2020 đến trước ngày 25/4/2020", NHNN nhấn mạnh.

NHNN đánh giá, ngày 24/4/2020 là thời điểm Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 19/CT-TTg về việc tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch Covid 19 trong tình hình mới. Đồng thời, đến thời điểm này thì các TCTD, chi nhánh NHNg đã nắm bắt được đầy đủ tình hình dịch bệnh trong nước và quốc tế và cũng đã xây dựng các kịch bản ứng phó dịch.

Theo đó, đối với các khoản giải ngân sau ngày 24/4/2020, TCTD, chi nhánh NHNg đã có thể đánh giá được đầy đủ mức độ ảnh hưởng của dịch Covid 19 thì cần căn cứ vào đặc điểm của khách hàng để thống nhất với khách hàng lịch trả nợ phù hợp mà không được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ theo quy định tại Thông tư 01.

Dự thảo sửa đổi cũng cho phép TCTD, chi nhánh NHNg không tính số lần cơ cấu lại thời hạn trả nợ theo quy định tại Thông tư 01 khi thực hiện phân loại nợ đối với nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ quy định tại Thông tư 01 nhưng khách hàng không trả được nợ theo thời hạn cơ cấu lại.

Tại Điều 3 Thông tư 01 quy định: "Việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid -19 thực hiện theo quy định tại Thông tư này; các nội dung liên quan đến cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, phân loại nợ không quy định tại Thông tư này thực hiện theo quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan."

Căn cứ quy định nêu trên, việc phân loại đối với số dư nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ theo quy định tại Thông tư 01 nhưng khách hàng không trả nợ đúng hạn theo thời hạn cơ cấu lại thực hiện theo quy định tại Thông tư số 02/2013/TT-NHNN ngày 21/01/2013 (đối với ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, TCTD phi ngân hàng), Quyết định số 493/2005/QĐ-NHNN ngày 22/4/2005 (đối với ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân), Thông tư số 15/2010/TT-NHNN ngày 16/6/2010 (đối với tổ chức tài chính vi mô). Theo đó, các khoản nợ trên được phân loại vào nhóm 4 hoặc nhóm 5 (nợ xấu) dẫn đến tỷ lệ nợ xấu của hệ thống TCTD, chi nhánh NHNg có thể tăng cao, đột biến trong một vài năm tới, chi phí dự phòng tăng, ảnh hưởng đến chênh lệch thu chi của các TCTD, chi nhánh NHNg.

Vì vậy, theo ban soạn thảo dự thảo sửa đổi Thông tư 01, để giảm áp lực nợ xấu, trích lập dự phòng cho các TCTD, chi nhánh NHNg, NHNN sẽ bổ sung nguyên tắc phân loại nợ nêu trên đối với nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ theo quy định tại Thông tư 01 nhưng khách hàng không trả nợ đúng hạn theo thời hạn cơ cấu lại.