Lịch sử: Điểm yếu “chết người” của tàu ngầm Liên Xô lớp Alfa

Năm 1969, Hải quân Liên Xô đã khiến Mỹ và NATO kinh ngạc khi cho ra mắt Alfa - lớp tàu ngầm có tốc độ cao và khả năng lặn sâu nhất lúc bấy giờ.

Một chiếc tàu ngầm lớp Alfa tại căn cứ hải quân Gremikha, Nga (Ảnh: reddit)

Bảy chiếc tàu ngầm Alfa của Liên Xô đều có thể lặn sâu tới 731 m và di chuyển với tốc độ tối đa 41 hải lý/giờ (trên 75 km/giờ).

Trong cuốn sách của mình, chuyên gia về chiến tranh tàu ngầm Iain Ballantyne đã mô tả những đặc điểm mang tính cách mạng của Alfa. Phần vỏ tàu được làm bằng hợp kim Titan vô cùng chắc chắn giúp tàu lặn rất sâu. Thậm chí, một sĩ quan Liên Xô còn so sánh lớp vỏ này ngang với vỏ của những con tàu vũ trụ đắt đỏ.

Tàu Alfa có chiều dài trên 73 m và chỉ chứa được khoảng 36 thủy thủ. Dù có kích thước khá khiêm tốn, lớp tàu này lại được trang bị động cơ vô cùng mạnh mẽ. Cụ thể, động cơ của Alfa là một lò phản ứng hạt nhân công suất 155 MW có thể sản sinh 40 nghìn mã lực. Nhờ có động cơ này, Alfa không khác gì một chiếc "xe đua dưới nước" khi có thể đạt vận tốc tối đa chỉ trong 2 giây.

Mặc dù vậy, tốc độ cao đồng nghĩa với việc tàu ngầm Alfa sẽ tạo ra nhiều tiếng ồn. Nếu phải đối đầu với tàu ngầm có tốc độ chậm và không lặn được sâu, Alfa hoàn toàn có thể né được những quả ngư lôi của địch. Song, khi tiến lại gần địch để phản công, Alfa sẽ dễ dàng bị bắn hạ vì chính tiếng ồn của mình, chuyên gia Ballantyne khẳng định.

Cũng theo ông Ballantyne, sự cân bằng giữa tốc độ, khả năng lặn và âm thanh máy móc phát ra mới chính là yếu tố giúp tàu ngầm sống sót được trong thời chiến.

Nhận xét về tàu ngầm Alfa, cựu chỉ huy thuộc Hải quân Anh Doug Littlejohns cho biết: "Alfa thực sự là một bước tiến lớn trong cuộc đua thiết kế tàu ngầm". Dù vậy, với những hạn chế về tiếng ồn, ông Littlejohns cũng không đánh giá Alfa quá cao về mặt thực chiến.

Ngày nay, cả bảy chiếc tàu ngầm thuộc lớp Alfa đều đã được "nghỉ hưu". Những lớp tàu kế nhiệm như Victor III và Akula, dù không có tốc độ và sức lặn ấn tượng, đã được cải thiện về mặt tiếng ồn. Vì vậy, chúng cũng trở nên đáng sợ hơn người đàn anh Alfa rất nhiều.