Tay chân chi chít "ổ" giun
Ngày 5/6, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư cho biết, các bác sĩ khoa Ngoại sản đã tiến hành phẫu thuật gắp giun và vệ sinh điều trị triệt để cho nam thanh niên 23 tuổi đến từ Yên Bái.
Bệnh nhân nhập viện ngày 22/5 trong tình trạng xuất hiện khối áp xe ở 2 chân, đau nhức, mệt mỏi kéo dài. Bác sĩ Trần Thượng Việt - Trưởng khoa Ngoại sản cho biết, các khối áp xe xuất hiện cách 2-3 ngày. Ban đầu xuất hiện ở chân, dần lan lên cánh tay, khi mở ổ áp xe, soi dưới thiết bị thì thấy có ấu trùng. Chẩn đoán cho thấy bệnh nhân này có quá nhiều giun trên người nên các bác sĩ đã cho bệnh nhân uống thuốc để giun trưởng thành tự bộc lộ.
Lần đầu tiên phẫu thuật, bác sĩ gắp ra một con giun dài khoảng 60cm. Hôm sau, bác sĩ gắp được 2 con giun dài khoảng 30cm ở bắp tay bệnh nhân. Đến nay, đã gắp được 5 con giun trưởng thành.
Cũng theo BS Việt, sau khi làm xét nghiệm mẫu giun được lấy từ cơ thể bệnh nhân, các bác sĩ phát hiện loại giun này tên là Dracunculus medinensi chưa từng xuất hiện ở Việt Nam mà chỉ gặp ở châu Phi và một số nước khác. Đến thời điểm hiện tại, loại giun này chưa có thuốc điều trị đặc hiệu...
Qua điều tra tiền sử dịch tễ, các bác sĩ phát hiện khi ở nơi sinh sống, bệnh nhân hay ăn cua, cá sống. Ban đầu khi thấy đau nhức ở chân, anh này chỉ nghĩ rằng mình bị sán. Do loại giun ở cơ thể bệnh nhân hiếm gặp, bác sĩ Việt cho rằng cần phải điều tra lại nguồn nước ở nơi sinh sống của người bệnh.
Trước đó, Bệnh viện E cũng đã cấp cứu cho một nam bệnh nhân 36 tuổi, dân tộc Dao, ở huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai trong tình trạng mệt mỏi, suy kiệt, da xanh, mất thăng bằng do mất máu nhiều, huyết áp tụt. Sau khi tiến hành hội chẩn, các bác sĩ khoa Nội tiêu hóa quyết định theo dõi xuất huyết tiêu hóa do nguyên nhân từ ruột non. Kết quả nội soi cho thấy có nhiều giun lúc nhúc bám trên niêm mạc ruột hút máu với nhiều điểm tổn thương trên niêm mạc ruột chảy máu, gây nên thiếu máu trầm trọng cho bệnh nhân.
"Người tiếp xúc trực tiếp với đất hàng năm phải khám sức khoẻ và xét nghiệm giun ít nhất 1 lần/năm, tránh ấu trùng nhiễm vào người bằng cách có phương tiện bảo vệ: Đi ủng, đeo găng tay cao su khi lao động và tiếp xúc với đất. Không dùng phân tươi bón ruộng, không phóng uế bừa bãi, xử lý phân hợp vệ sinh...".
Bác sĩ Đặng Trung Thành
Bệnh nhân cho biết, công việc chính của anh là trồng cây quế và cây ăn quả nên thường xuyên tiếp xúc với đất, nhưng lại không mang đồ bảo hộ, thậm chí có thói quen xấu là nằm lăn ra nền đất ruộng để ngủ, ăn các loại rau rừng, măng chưa nấu chín, uống nước suối (chưa đun sôi), dù đi vệ sinh ra… suối. Bệnh nhân không biết mắc giun mỏ lúc nào, chỉ biết cuối tháng 1/2020 có hiện tượng sụt cân, bụng thường xuyên xuất hiện những cơn đau dữ dội vùng thượng vị nên đã đi khám và điều trị ở bệnh viện tuyến dưới nhưng không đỡ.
Cần tẩy giun mỗi năm 2 lần
Bác sĩ Đặng Trung Thành - Phó trưởng Khoa Nội Tiêu hóa (Bệnh viện E) cho biết, giun mỏ đặc biệt nguy hiểm vì có bộ răng sắc bén thường ngoạm vào niêm mạc ruột để hút máu. Giun mỏ hút khoảng 0,03 -0,05ml/ngày. Trong khi hút máu, giun tiết ra chất chống đông máu làm cho các vết tổn thương do giun ngoạm vẫn tiếp tục chảy máu, kể cả khi con giun này đã chuyển sang ký sinh ở chỗ khác. Không những vậy, giun mỏ hút máu liên tục kể cả khi máu đầy tràn ra theo hậu môn của chúng, gây nên tình trạng mất máu nhiều ở bệnh nhân. Hơn nữa, trong quá trình ký sinh và hút máu loại giun mỏ còn tiết ra độc tố ức chế cơ quan tạo máu sản sinh hồng cầu, làm trầm trọng thêm tình trạng mất máu của bệnh nhân.
Theo bác sĩ Thành, ấu trùng sống trong phân hoặc đất như mũi đất, thân cây, ngọn cỏ, ấu trùng có thể leo cao tới 2m và có khả năng xâm nhập vào cơ thể người qua da và niêm mạc. niêm mạc (kẽ ngón chân, cẳng chân...) theo tĩnh mạch về tim, phổi. Ở phổi, ấu trùng phát triển rồi lên họng hầu và được nuốt lại xuống ruột, ký sinh ở tá tràng và phát triển thành giun móc, giun mỏ trưởng thành. Ấu trùng giun móc, giun mỏ cũng có thể vào cơ thể qua đường ăn uống.
Để phòng tránh nhiễm giun sán nói chung, đặc biệt nhiễm giun mỏ nói riêng, bác sĩ Thành khuyến cáo, cần đảm bảo vệ sinh, an toàn lao động, giữ vệ sinh cá nhân như rửa tay trước khi ăn hoặc chuẩn bị thức ăn, không ăn rau sống khi chưa rửa thật sạch, ăn chín uống sôi. Nâng cao hiểu biết của người dân về tác hại của bệnh do giun.