Có "bệ đỡ" là hợp tác xã, nông dân đất Mũi làm giàu nhanh hơn

Nhờ đó, nhiều hợp tác xã (HTX) trên địa bàn hoạt động hiệu quả, tăng thu nhập cho nông dân, góp phần quan trọng vào mục tiêu xây dựng nông thôn mới.

HTX làm bệ đỡ

Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NPTNT) tỉnh Cà Mau, tỷ lệ HTX áp dụng khoa học - kỹ thuật công nghệ cao trên địa bàn tăng rõ rệt qua từng năm, đặc biệt là trên lĩnh vực ngành hàng chủ lực. Hiện toàn tỉnh có 213 HTX đang hoạt động, trong đó có 143 HTX nông nghiệp với trên 2.700 thành viên, mức thu nhập bình quân là trên 110 triệu đồng/thành viên/năm.

Bên cạnh đó, toàn tỉnh có 1.085 tổ hợp tác, trong đó có 1.050 tổ hợp tác thuộc lĩnh vực nông nghiệp, 38 tổ hợp tác phi nông nghiệp. Các tổ hợp tác đã tạo việc làm, góp phần cải thiện đời sống cho tổ viên, hướng dẫn, giúp đỡ tổ viên áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật để giảm chi phí sản xuất, làm tiền đề để phát triển thành HTX.

Ông Nguyễn Trường Đời - thành viên HTX Kinh Dớn (xã Khánh Bình Tây Bắc, huyện Trần Văn Thời) cho hay: "Cái được nhất khi tham gia vào HTX là nông dân thay đổi tư duy sản xuất. Bà con quan tâm nhiều hơn đến việc liên kết, các vấn đề kỹ thuật, làm thế nào để hạ giá thành sản xuất... Nhờ đó, chi phí cho sản xuất lúa giảm hơn so với cách làm cũ, lợi nhuận cũng tăng lên".

Theo đó, nông dân không chỉ biết áp dụng đúng quy trình kỹ thuật, làm tăng giá trị sản phẩm, mà quan trọng là không còn nỗi lo giá lúa lên xuống thất thường. Nông dân bắt đầu nghĩ đến việc tính toán sản xuất giống lúa gì, rồi liên hệ với các công ty để cung cấp vật tư nông nghiệp, ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm…

Đến nay, HTX Kinh Dớn ngày càng phát triển; từ 27 thành viên lúc thành lập vào năm 2014, đến nay đã tăng lên 65 thành viên, diện tích canh tác 123ha.

Mong muốn giúp nông dân trồng lúa yên tâm sản xuất, HTX đã mạnh dạn chủ động tìm kiếm thị trường và đã ký kết được hợp đồng bao tiêu sản phẩm với Công ty Ngọc Quang Phát (Cần Thơ) để xuất khẩu gạo sang thị trường nước ngoài.

Anh Nguyễn Vũ Trường - Giám đốc HTX Kinh Dớn chia sẻ: "Khi HTX ký kết hợp đồng cung cấp lúa để xuất khẩu sang nước ngoài thì việc áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất lại càng được chú trọng. Nhờ đó gạo của HTX đạt chất lượng cao, được khách hàng ở thị trường châu Âu và Mỹ chấp nhận".

Tính riêng vụ lúa vừa rồi, HTX thu mua 6.000 tấn lúa của xã viên và nông dân ở các xã lân cận, trong đó cung cấp 3.000 tấn lúa cho Công ty Ngọc Quang Phát để xuất khẩu, phần còn lại cung cấp cho một số doanh nghiệp khác.

Một điển hình khác trong việc hỗ trợ nông dân là tại HTX Minh Tâm (xã Khánh Bình Tây, huyện Trần Văn Thời). Nhiều năm qua, HTX không chỉ thu mua lúa cho nông dân có giá cao hơn so với thị trường từ 200 - 500 đồng/kg, mà còn tạo ra được thương hiệu đặc trưng. Vào cuối năm 2018, nhãn hiệu "Gạo sạch Minh Tâm" chính thức có mặt trên thị trường.

Theo ông Tạ Minh Kha - Giám đốc HTX Minh Tâm, quy trình sản xuất gạo sạch của HTX rất chặt chẽ, nghiêm ngặt. Từ các khâu chọn lúa giống, phân, thuốc… đều phải có nguồn gốc rõ ràng. Đặc biệt, HTX không sử dụng phân hóa học, chỉ sử dụng phân đạm sinh học, phân công nghệ sinh học.

"Khi lúa chín, ngành chuyên môn lấy mẫu kiểm tra, đạt chất lượng mới cấp giấy chứng nhận. Sau khi lúa được thu hoạch, phải đưa ngay về nhà máy sấy lúa ở Cà Mau để đảm bảo độ thơm, sáng của hạt gạo, sau đó mới đưa về HTX đóng gói thành phẩm" - ông Kha cho hay.

Tái cơ cấu hiệu quả

Thực hiện việc tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, những năm qua, tỉnh Cà Mau đã có sự quan tâm thúc đẩy mô hình kinh tế tập thể, không ngừng phát triển về số lượng, nâng cao chất lượng hoạt động, góp phần đẩy nhanh chương trình xây dựng nông thôn mới, đóng góp vào sự phát triển chung của tỉnh.

Tuy nhiên, thực tế việc vận hành, phát triển mô hình kinh tế tập thể ở một số nơi còn bộc lộ nhiều yếu kém, chưa có sức hút đông đảo người dân và các thành phần kinh tế khác tham gia.

Nhằm khắc phục những tồn tại đó, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản, kế hoạch cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết Trung ương 5, khóa IX trên địa bàn tỉnh. 

Theo đó, tỉnh đã triển khai thực hiện hàng loạt các chính sách hỗ trợ kinh tế tập thể phát triển: Hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực; hỗ trợ về đất đai, tiếp cận vốn và quỹ hỗ trợ phát triển HTX; hỗ trợ ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học và công nghệ; xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường; đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng;...

Đến nay, nhìn tổng thể qua 16 năm thực hiện đổi mới phát triển kinh tế tập thể, các HTX đã hoạt động ngày càng thực chất hơn. 

Nhiều HTX hoạt động sản xuất kinh doanh theo chuỗi giá trị, đem lại hiệu quả thiết thực cho thành viên và HTX; có sản phẩm áp dụng công nghệ cao được bình xét tiêu biểu toàn quốc.

Nói về định hướng phát triển kinh tế tập thể trong thời gian tới, ông Đỗ Văn Sơ - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Cà Mau, cho biết phấn đấu trong năm 2020, toàn tỉnh Cà Mau sẽ có trên 60% HTX hoạt động đạt hiệu quả tốt. Thực hiện mục tiêu này, ngoài việc phải quan tâm thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ kinh tế tập thể phát triển, rà soát, củng cố và nâng chất lượng hoạt động của số HTX hiện có; thì chúng tôi đang xây dựng kế hoạch thí điểm các câu lạc bộ nhà nông.

Theo đó, thời gian tới sẽ thành lập 9 câu lạc bộ nhà nông thành lập ở các huyện, thành phố. Các câu lạc bộ này sẽ trở thành cầu nối giữa nông dân với doanh nghiệp, chính quyền, các chuyên gia kinh tế, nhà khoa học và giữa nông dân với nông dân; để tạo tiền đề vận động nông dân tham gia vào kinh tế tập thể.

Bên cạnh đó, đây còn là nơi để các doanh nghiệp cung cấp thông tin nhu cầu thị trường, yêu cầu về tiêu chuẩn sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, nhãn hiệu hàng hóa, quản lý quy trình sản xuất ra sản phẩm, truy nguyên nguồn gốc... để các HTX đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp.