Nghịch lý: Cả triệu tấn rác thải nhựa được hình thành từ ngư cụ

Lễ ký kết diễn ra trong khuôn khổ hội thảo "Quản lý rác thải nhựa đại dương hướng tới bảo tồn đa dạng sinh học và môi trường sống của các loài thủy hải sản" do Tổng cục Thủy sản (TCTS) phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ninh, Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) và Trung tâm Hỗ trợ Phát triển Xanh (Greenhub) tổ chức tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.

Theo Tổng cục Thủy sản, nhiễm rác thải nhựa đại dương là một trong những vấn đề môi trường cấp bách nhất hiện nay. 

Việt Nam là nước đứng thứ 4 trên thế giới có lượng rác thải nhựa quản lý chưa hiệu quả với tổng lượng rác thải nhựa ra đại dương ước tính từ 0,28- 0,73 triệu tấn mỗi năm.

Rác thải nhựa đang gây ra những mối nguy hiểm nghiêm trọng cho các loài sinh vật biển. Hiện có khoảng 70% mảnh nhựa lớn trên biển và 46% đảo rác lớn trong khu vực Thái Bình Dương được hình thành từ các ngư cụ.

Tổ chức Lương thực & Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) ước tính trên thế giới mỗi năm có khoảng 640.000 tấn ngư cụ bị bỏ lại trên biển.

Theo ông Trần Đình Luân - Tổng Cục trưởng Tổng cục Thủy sản, ngày 04/12/2019, Thủ tướng đã phê duyệt Quyết định số 1746/QĐ-TTg về Kế hoạch Hành động quốc gia quản lý rác thải nhựa đại dương bao gồm các mục tiêu cụ thể vào năm 2030 như sau: khoảng 75% lượng rác thải nhựa được giảm; 100% lưới đánh cá bị thất lạc hoặc bỏ đi sẽ được thu gom; 100% các vùng ven biển, các điểm du lịch, cơ sở lưu trú và các dịch vụ du lịch khác không sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần bao gồm túi nilon; và 100% các khu bảo tồn biển không có rác thải nhựa.

Tại hội thảo, các kinh nghiệm quốc tế và địa phương về giảm rác thải nhựa trong đánh bắt và nuôi trồng thủy sản đã được chia sẻ và từ đó kêu gọi các cam kết tự nguyện từ các bên liên quan. Nhằm hưởng ứng lời kêu gọi cam kết nói trên, IUCN và Tổng cục Thủy sản đã ký một "Biên bản Ghi nhớ" hợp tác về bảo tồn và phát triển các nguồn lợi thủy sản giai đoạn 2020-2025.

Tiếp nối "Biên bản Ghi nhớ" hợp tác giữa IUCN và Tổng cục Thủy sản được thực hiện trong giai đoạn 2015 đến 2020, Biên bản Ghi nhớ giai đoạn mới sẽ tập trung vào 5 lĩnh vực hợp tác: Triển khai Kế hoạch hành động về bảo tồn rùa biển đến năm 2025; Nâng cao hiệu quả quản lý hệ thống các khu bảo tồn biển; Hỗ trợ cải thiện khung pháp lý và thiết lập cơ sở khoa học cho Quỹ Bảo vệ và Phát triển nguồn lợi thủy sản; Quản lý và bảo tồn các loài thủy sản nguy cấp, quý, hiếm; Quản lý hệ sinh thái, môi trường sống của các loài thủy sản.   

Sự kiện này được tổ chức trong khuôn khổ hai dự án do IUCN thực hiện: Dự án bảo tồn các bãi đẻ của rùa biển dựa vào cộng đồng và giảm thiểu đánh bắt không chủ ý ở Việt Nam, được tài trợ bởi Cơ quan nghề cá và dịch vụ hoang dã Hoa Kỳ (US FWS) và dự án Rác thải nhựa trên biển và cộng đồng ven biển (MARPLASTICCs) được tài trợ bởi Cơ quan Hợp tác Phát triển Quốc tế Thụy Điển (Sida). 

Sự kiện cũng được đồng tài trợ bởi Vịnh Xanh, dự án hướng đến các thành phố kiểu mẫu về quản lý rác thải tại vùng ven biển đông bắc Việt Nam, được triển khai thực hiện bởi GreenHub với sự tài trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID).