Doanh nghiệp Việt lời lãi thế nào khi đầu tư ra nước ngoài hơn 12 tỷ USD?

Chính phủ vừa có báo cáo tình hình đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp nhà nước (bao gồm cả doanh nghiệp 100% vốn nhà nước và doanh nghiệp có vốn nhà nước chi phối).

Cụ thể, tính đến ngày 31/12/2019 có 23 doanh nghiệp nhà nước đầu tư ra nước ngoài tại 123 dự án, chủ yếu tập trung trong lĩnh vực viễn thông, thăm dò và khai thác dầu khí, trồng cây cao su, khai thác khoáng sản và hàng không... với tổng số vốn đăng ký đầu tư là 12.200 triệu USD.

Trong đó, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) đầu tư 6.828 triệu USD, chiếm 56%; Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel) đầu tư 2.992 triệu USD, chiếm 25% và Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam (VRG) đầu tư 1.429 triệu USD (chiếm 12%).

Lũy kế đến ngày 31/12/2019, tổng vốn đầu tư ra nước ngoài thực hiện của các doanh nghiệp nhà nước là 6.161 triệu USD, bằng 50,47% vốn đăng ký. Doanh nghiệp chiếm tỷ trọng lớn nhất là PVN với số vốn đầu tư ra nước ngoài lũy kế là 3,12 tỷ USD (chiếm 51%), Viettel đứng thứ hai (chiếm 29%) và VRG đứng thứ 3 (chiếm 15%).

Ở chiều ngược lại, trong năm 2019, các doanh nghiệp nhà nước đầu tư ra nước ngoài chuyển về nước 434 triệu USD, trong đó, PVN chuyển về nước 300 triệu USD, Viettel 114 triệu USD, từ lợi nhuận, cổ tức được chia và lãi cho vay 234 triệu USD, nâng tổng số tiền chuyển về nước từ hoạt động đầu tư ra nước ngoài (của 9 doanh nghiệp) lũy kế đến 31/12/2019 là 2.971 triệu USD, bằng 48,6% vốn đầu tư đã thực hiện.

Báo cáo của Chính phủ cho biết, tính đến hết ngày 31/12/2019, có 19 doanh nghiệp nhà nước có dự án đầu tư tại nước ngoài phát sinh hoạt động sản xuất, kinh doanh có doanh thu, tổng doanh thu năm 2019 của các dự án tại nước ngoài là 7.180 triệu USD.

Trong đó, phát sinh doanh thu chủ yếu trong lĩnh vực dầu khí (1.382 triệu USD), kinh doanh xăng dầu (3.548 triệu USD), viễn thông (1.711 triệu USD), lĩnh vực trồng và chế biến cao su (131 triệu USD). Tổng lợi nhuận của các dự án đầu tư nước ngoài có lãi đạt 583 triệu USD, bằng 107% so với năm 2018; lỗ phát sinh 154 triệu USD, bằng 45% tổng số lỗ năm 2018.

"Lĩnh vực viễn thông, kinh doanh xăng dầu, dịch vụ dầu khí, là các lĩnh vực có dự án phát sinh lãi; lĩnh vực tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí và khai thác khoáng sản có tỷ lệ dự án lãi thấp (11% và 17%). Trong đó, lĩnh vực tìm kiếm, thăm dò dầu khí có giá trị đầu tư cao nhưng nhiều dự án không thành công, dừng, giãn tiến độ", báo cáo của Chính phủ nêu rõ.

Theo đánh giá của Chính phủ, nhìn chung, hoạt động đầu tư ra nước ngoài năm 2019 so với năm 2018 chưa có nhiều chuyển biến tích cực và chưa đạt kỳ vọng đầu tư. Ngoài những nguyên nhân khách quan (như chính trị, chính sách đầu tư nước sở tại... ) thì nguyên nhân chủ quan là vấn đề về năng lực quản lý, quản trị rủi ro, năng lực dự báo thị trường và kinh nghiệm trong đầu tư ra nước ngoài.