Những lo ngại về khả năng xung đột trên Biển Đông là chủ đề được nhắc đến rất nhiều trong những năm gần đây khi Mỹ và các quốc gia khác nỗ lực ngăn chặn hoạt động quân sự hóa mạnh mẽ của Trung Quốc trong khu vực.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã điều các tàu của Mỹ vào vùng biển tranh chấp trong một nỗ lực nhằm ngăn chặn những âm mưu của Bắc Kinh đang đe dọa đến an ninh hàng hải. Động thái đó của Mỹ được các chuyên gia cảnh báo có thể dẫn đến một cuộc xung đột "vô tình".
Với diễn biến mới nhất của cuộc bầu cử Mỹ khi cán cân quyền lực mới đang nghiêng về phía ứng cử viên đảng Dân Chủ Joe Biden thì các hành động của Mỹ ở Biển Đông có thể sớm trở thành trách nhiệm của ông Biden trong tương lai gần.
Tờ New York Times đưa tin vào tháng trước rằng có nguy cơ gia tăng sự thù địch trong quan hệ Mỹ-Trung với những luận điệu gần đây của Trung Quốc. Báo cáo cho biết: "Nguy cơ, những tuyên bố có thể trở thành hành động khiêu khích. Các động thái quân sự gần đây ở Biển Đông và eo biển Đài Loan làm tăng khả năng xảy ra các cuộc đụng độ thực tế, dù có dự định hay không."
Ông Biden đã cảnh báo rằng ông sẽ cứng rắn với Trung Quốc nếu ông đắc cử Tổng thống Mỹ.
Liz Economy, một thành viên cao cấp tại Viện Hoover của Đại học Stanford và Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, đánh giá: "Tôi nghĩ những thay đổi chính sách quan trọng nhất liên quan đến Trung Quốc trong chính quyền Biden có thể là một cam kết mới đối với sự lãnh đạo của Mỹ trong việc giải quyết những thách thức toàn cầu rằng Trung Quốc không thể nắm bắt và điều chỉnh hệ thống quản trị toàn cầu cho phù hợp với lợi ích hạn hẹp của mình. "
Bà cũng nói rằng "cần tham vấn nhiều hơn với các đồng minh và đối tác của chúng tôi để xây dựng một chiến lược đối phó Trung Quốc nhất quán và chặt chẽ".
Bà Economy nói thêm: "Việc điều chỉnh lại mối quan hệ Mỹ-Trung có thể bao gồm việc thiết lập lại đối thoại song phương và khám phá các lĩnh vực có mục đích chung để tránh mối quan hệ đi vào vòng xoáy chiến tranh lạnh."
Năm ngoái, chuyên gia về chính trị Trung Quốc Kerry Brown cảnh báo, thông tin liên lạc giữa quân đội Trung Quốc và Mỹ hiện nay tồi tệ hơn so với thời Chiến tranh Lạnh.
Ông nói với Express.co.uk: "Hiện đối thoại quân sự giữa Mỹ và Trung Quốc rất kém, một số người nói rằng nó còn tồi tệ hơn giữa Liên Xô và Mỹ trong Chiến tranh Lạnh.
Nhắc lại điều này, Giáo sư Brown cảnh báo xung đột là một khả năng có thật.
"Xung đột hoàn toàn có thể xảy ra, đó là kịch bản Chiến tranh thế giới thứ nhất mà Thủ tướng Nhật Bản đã nói đến cách đây vài năm, điều quan trọng là bằng cách này hay cách khác để kích hoạt chuỗi căng thẳng dẫn đến xung đột. Có rất nhiều cơ hội cho sự hiểu lầm, tôi nghĩ trong 10 năm qua đã có một vài lần suýt bắn hụt và đụng độ gần giữa tàu Mỹ và Trung Quốc".
Giáo sư Brown nói thêm rằng: "Chỉ cần các con tàu đi qua nhau trong vòng 10 mét, thật đơn giản để tưởng tượng các tình huống như vậy có thể leo thang như thế nào."