Có thể thấy, chỉ khi trải qua một năm 2020 đầy sóng gió của dịch bệnh và những bất thường của biến đổi khí hậu, người ta mới thấu hiểu rằng, phát triển bền vững không còn là mục tiêu mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc. Đó là yêu cầu phải phát triển các dự án thông minh và đáng sống để hướng đến sự bền vững trong tương lai.
Con người ngày nay càng thấu hiểu rằng, một nơi đáng sống không chỉ đẹp mà phải là một đô thị bền vững, một đô thị đủ linh hoạt để thích ứng, chống chọi trước những bất thường của môi trường tự nhiên và xã hội. Và đó đã trở thành tiêu chí để lựa chọn các không gian sống trong đô thị.
Theo nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam, năm 2020, những sản phẩm bất động sản trong các khu đô thị thông minh có sức thanh khoản cao gấp 2 lần so với các dự án thông thường. Không những vậy, những dự án có quy hoạch bài bản, đảm bảo hiện thực hóa được những bản vẽ đẹp thành những khu đô thị có sức sống, vì con người luôn có sức cạnh tranh cao và có giá bán cao vượt trội. Ngược lại, các sản phẩm nhỏ lẻ dần vắng bóng và không còn sức hút như dự án lớn được ứng dụng giải pháp thông minh.
Tại Tọa đàm Kiến tạo khu đô thị thông minh và đáng sống - Mô hình cho Việt Nam vừa diễn ra, các chuyên gia đã phác thảo về hình ảnh và những yếu tố cấu thành nên một đô thị thông minh, đáng sống và xu hướng phát triển tất yếu.
Ông Đỗ Viết Chiến - Tổng Thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam nhận định, Xây dựng đô thị thông minh và đáng sống ngày càng trở nên cấp thiết, là xu hướng tất yếu của thế giới trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt. Tuy nhiên, từ nhận thức đến phương pháp và quá trình thực hiện có rất nhiều trở ngại, nhất là từ hai phía: Nhà quản lý và các doanh nghiệp bất động sản.
Cũng tại Tọa đàm, dưới góc độ là đơn vị tư vấn quy hoạch quốc tế, ông Nguyễn Đỗ Dũng, Tổng Giám đốc enCity cho rằng: "Nếu như kiến tạo một đô thị mới đã là một bài toán khó thì kiến tạo khu đô thị mới đáng sống lại càng khó hơn".
Nhìn vào thực trạng bức tranh đô thị Việt Nam, ông Dũng chỉ rõ, hiện tại nhiều nơi hạ tầng đã xong nhưng không có người ở, hiệu quả sử dụng đất sụt giảm, hình thành nên những khu đô thị bỏ hoang, phí phạm nguồn lực xã hội. Hay khi quy hoạch bị phá vỡ, dân số gia tăng vượt quá sức tải của hạ tầng, gây ra các hệ quả cho xã hội như tắc đường, ngập lụt và thiếu tiện ích xã hội. Tình trạng này diễn ra ở cả những khu đô thị được cho là đáng sống ở nhiều quốc gia trên thế giới.
Trước thực trạng về các khu đô thị Việt Nam, ông Dũng nhận định: "Đây là một bài toán khó của nhiều quốc gia trên cả thế giới chứ không riêng gì Việt Nam. Vậy khi phát triển một khu đô thị mới thì có những thách thức nào?"
Cũng theo ông Dũng, có 6 thách thức cho đối với việc phát triển một khu đô thị mới, bao gồm: Thứ nhất là làm sao để chúng ta có thể thu hút cư dân và xây dựng một cộng đồng sống tốt. Thứ hai là làm sao có thể thu hẹp khoảng cách với thành phố trung tâm. Thứ ba là đa dạng hoạt động kinh tế. Thứ tư là sự linh hoạt với các biến động của thị trường. Thứ năm là xây dựng mô hình vận hành. Thứ sáu là gia tăng giá trị đất đai theo thời gian.
Vị chuyên gia tư vấn quốc tế này lấy ví dụ về một khu đô thị mới hiện đại, nơi sống hấp dẫn nhất tại Mỹ, nhà đầu tư đã phải chịu thiệt hại tới 1 tỷ USD để duy trì sự phát triển. Hay như thành phố mới Songdo (Incheon, Hàn Quốc), Chính phủ nước này đã buộc phải mua lại dự án bởi mục tiêu phát triển thành một trung tâm tài chính - kinh doanh đã không thành công...
Việt Nam có hai ví dụ điển hình là Ecopark ở miền Bắc và Phú Mỹ Hưng ở miền Nam. Dù phải nói rằng, không có kiểu mẫu nào là hoàn hảo nhưng những đô thị này đều có công thức chung.
Đồng quan điểm với các chuyên gia trong Tọa đàm, ông Pablo Acebillo, chuyên gia cao cấp về Quy hoạch và Hạ tầng enCity cũng khẳng định, khu đô thị thông minh là một xu hướng tất yếu của toàn cầu.
Theo ông Pablo Acebillo, khu đô thị thông minh là một hệ sinh thái mang lại môi trường sống chất lượng cao cho người dân, được hỗ trợ bởi khung quy hoạch đô thị tích hợp, có sự tham gia của các bên liên quan, và sử dụng các loại công nghệ và phân tích dữ liệu tiên tiến.
"Vì sao phải ứng dụng mô hình khu đô thị thông minh? Bởi đây là xu hướng toàn cầu, khám phá về công nghệ để đưa ra những trải nghiệm mới cho người dân. Nhà đầu tư có thể đón đầu xu thế này thì khu đô thị thông minh chính là đích đến", vị chuyên gia của enCity đặt ra câu hỏi và khẳng định.