Quảng Nam: 10 năm xây dựng nông thôn mới, tỉnh này có 116 xã đạt chuẩn

116/200 xã đã đạt chuẩn NTM

Ông Hồ Quang Bửu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam nhấn mạnh: "Chương trình MTQG xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh đã thực hiện được 10 năm và đạt được nhiều kết quả nổi bật như, hạ tầng nông thôn từng bước được đầu tư hoàn thiện, nhất là các công trình thiết yếu phục vụ cho sản xuất và dân sinh, nhờ đó bộ mặt nông thôn đã có nhiều khởi sắc; công tác phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn luôn được quan tâm chỉ đạo thực hiện".

'Đặc biệt, đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn đã được cải thiện rõ rệt; phong trào thi đua Quảng Nam chung sức xây dựng nông thôn mới tiếp tục được triển khai tích cực, có hiệu quả" - ông Bửu nói.

Cũng theo ông Bửu, các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao quần chúng được các cấp, các ngành và đông đảo người dân hưởng ứng tham gia. Công tác bảo tồn, phát huy các di sản, giá trị văn hóa luôn được quan tâm; chất lượng giáo dục toàn diện được giữ vững; công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn gắn với giải quyết việc làm được đẩy mạnh; chất lượng khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân được cải thiện; cảnh quan môi trường nông thôn đã có chuyển biến theo hướng tích cực; tình hình an ninh trật tự xã hội, quốc phòng an ninh được giữ vững…

Theo báo cáo tại Hội nghị, đến cuối năm 2020, có 116/200 xã đạt chuẩn NTM, đạt tỷ lệ 58% số xã; bình quân chung số tiêu chí đạt chuẩn NTM của 200 xã là 16,02 tiêu chí/xã; không còn xã đạt dưới 8 tiêu chí; xây dựng Khu dân cư NTM kiểu mẫu được sự đồng thuận cao trong cộng đồng và người dân, đã trở thành phong trào thi đua mạnh mẽ, góp phần đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các tiêu chí NTM, tạo ra diện mạo mới ở nhiều địa phương, đến nay đã có 155 thôn được công nhận đạt chuẩn "Khu dân cư NTM kiểu mẫu". 

Ngoài ra, Quảng Nam cũng là một trong các tỉnh triển khai sớm Chương trình Mỗi xã một sản phẩm. Đến cuối năm 2020, tỉnh Quảng Nam có trên 200 sản phẩm OCOP đạt 3 - 4 sao, góp phần đưa sản phẩm nông nghiệp ra thị trường ngoại tỉnh, hướng đến xuất khẩu, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn.

Tuy nhiên, theo ông Bửu, bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai thực hiện Chương trình NTM trong thời gian qua vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như, sự chỉ đạo, điều hành của chính quyền từ tỉnh đến cơ sở còn một số mặt chưa đáp ứng yêu cầu, nhất là ở xã miền núi cao; công tác lãnh đạo, chỉ đạo và kết quả thực hiện Chương trình NTM vẫn chưa đồng đều giữa các địa phương; việc làm, thu nhập, đời sống của nông dân còn khó khăn.

Bình quân số xã đạt tiêu chí có sự chênh lệch lớn giữa các vùng, đến nay vẫn còn huyện chưa có xã đạt chuẩn NTM; chênh lệch thu nhập giữa thành thị và nông thôn còn rất lớn và là bài toán nan giải.

"Bức tranh nông thôn mới" ở Quảng Nam có chỗ thì rất sáng, có chỗ còn khá tối; việc chỉ đạo, kết quả thực hiện ở các xã phấn đấu đạt chuẩn xã NTM nâng cao, xã NTM kiểu mẫu kiểu mẫu chưa rõ nét, nguồn lực cho Chương trình NTM có tăng nhưng vẫn chưa đáp ứng nhu cầu....", ông Hồ Quang Bửu nói thêm.

Tìm giải pháp giúp các xã miền núi đạt chuẩn

Quảng Nam đã đưa ra mục tiêu trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 rất nặng nề, phấn đấu có 160 xã đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm 80% số xã (trong đó có 64 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 16 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu); không còn xã đạt dưới 15 tiêu chí; có 9 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn và hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới (trong đó, có 2 huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và nông thôn mới kiểu mẫu). 

100% thôn thuộc Đề án hỗ trợ thôn, bản, ấp của các xã đặc biệt khó khăn đạt chuẩn thôn NTM, có ít nhất 40% số thôn trên địa bàn tỉnh đạt chuẩn Khu dân cư NTM kiểu mẫu; thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đến năm 2025 tăng ít nhất 1,36 lần so với năm 2020; tỷ lệ hộ nghèo của toàn tỉnh đến cuối năm 2025, còn 2,87%.

"Giai đoạn 2021-2025 là giai đoạn rất khó khăn, vì hầu hết các xã thuận lợi đã đạt chuẩn NTM, các xã còn lại hầu hết là các xã miền núi, xã khó khăn, trong khi đó Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2021-2025 được nâng lên rất cao. Để đạt mục tiêu giai đoạn 2021-2025 đề ra cần có sự nỗ lực rất lớn, nhất là ở các địa phương miền núi, tôi yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương cần có sự quyết tâm cao nhất; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt; phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân.

Để đạt được mục tiêu nêu trên và giải pháp đối với các xã phấn đấu đạt chuẩn NTM năm 2021-2025 ở các huyện miền núi đối với tiêu chí thu nhập, hộ nghèo và tổ chức sản xuất vì hiện nay thu nhập còn thấp, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, về tổ chức sản xuất. Làm sao đẩy mạnh phát triển HTX nông, lâm nghiệp ở khu vực miền núi, để làm cầu nối giữa nông hộ với doanh nghiệp, trong việc xây dựng mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản chủ lực đảm bảo bền vững...", ông Bửu nói thêm.

Cũng theo ông Hồ Quang Bửu, kết quả đạt được trong xây dựng NTM ở tỉnh chỉ là bước đầu của công cuộc xây dựng và phát triển nông thôn lâu dài; yêu cầu của sự phát triển là ngày càng phải nâng cao chất lượng và đảm bảo tính bền vững; có những nội dung, tiêu chí mới chạm ngưỡng, rất dễ rớt chuẩn nếu không tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tập trung thực hiện quyết liệt, nhất là về tổ chức sản xuất, nhất là liên kết sản xuất, kết nối thị trường còn hạn chế.

Tuy đạt chuẩn NTM, nhưng việc làm, thu nhập, đời sống của một bộ phận nông dân còn khó khăn; bình quân tiêu chí có sự chênh lệch lớn giữa các vùng; xây dựng NTM ở miền núi chưa đạt yêu cầu, chênh lệch thu nhập giữa thành thị và nông thôn còn rất lớn, số xã dưới 10 tiêu chí còn nhiều. 

Đặc biệt, nhiều xã ở các khu vực khó khăn đã được ưu tiên nguồn lực đầu tư để phấn đấu đạt chuẩn, tuy nhiên, chất lượng đạt chuẩn chỉ ở mức "chạm ngưỡng" và dễ rớt chuẩn khi có thiên tai, dịch bệnh xảy ra (như các đợt bão, lũ lụt vừa qua, nhiều xã đã bị ảnh hướng rấn lớn, kéo theo nhiều tiêu chí bị rớt chuẩn, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn, có thể vài năm mới khắc phục lại được).

"Do đó, chúng ta không được bằng lòng, thỏa mãn, chủ quan; nhất là các xã và huyện đã đạt chuẩn NTM thì càng không được tự bằng lòng mà cần phải phấn đấu quyết liệt hơn để xây dựng xã NTM nâng cao, xã NTM kiểu mẫu; phấn đấu xây dựng nền nông nghiệp theo hướng từng bước hiện đại, nông dân tiến tới khá giả, giàu có, nông thôn văn minh...", ông Bửu nhấn mạnh.