Căng thẳng Trung-Ấn: Động thái mới tháo ngòi xung đột

Hơn hai tháng rưỡi trôi qua giữa vòng đàm phán thứ tám và thứ chín. Khoảng cách giữa hai cuộc họp trước đó của các tư lệnh quân đoàn biên giới là chưa đầy một tháng.

Các nhà quan sát cũng lưu ý một thông cáo báo chí chung đã được đưa ra sau các cuộc tham vấn. Lần đầu tiên, một thông điệp như vậy được công bố sau kết quả của vòng đàm phán thứ sáu, diễn ra vào ngày 21/9. Cổng thông tin Ấn Độ The Wire đưa tin về vấn đề này cho biết hai bên đã mất 16 giờ để đồng thuận và công bố thông cáo báo chí. Bản thân vòng tham vấn, bắt đầu vào Chủ Nhật và kết thúc vào sáng sớm thứ Hai, kéo dài gần như cùng một khoảng thời gian.

Điều quan trọng là quân đội đã có thể thực hiện một bước cần thiết cho sự tin cậy lẫn nhau trên biên giới trước bối cảnh bên ngoài nói chung là bất lợi. Đặc biệt, trước đó các phương tiện truyền thông Ấn Độ đưa tin về vụ đụng độ giữa các đơn vị hai nước ở biên giới Sikkim. Theo thông tin của họ, cả hai bên đều có người bị thiệt hại, đặc biệt, người ta cho rằng khoảng 20 lính Trung Quốc bị thương.

Ngoài ra, quân đội Ấn Độ cũng đang trong vòng tham vấn biên giới cuối cùng với đối tác Trung Quốc vào thời điểm chính phủ Ấn Độ đang chuẩn bị quyết định cấm vĩnh viễn ứng dụng video TikTok và 58 ứng dụng di động khác của Trung Quốc. Chúng bị Ấn Độ chặn lần đầu tiên vào tháng Sáu. Thông báo hiện tại từ Bộ Điện tử - Công nghệ Thông tin Ấn Độ về lệnh cấm vĩnh viễn được ban hành vào cuối ngày 25 tháng Một.

Đồng thời, có tin ở Ấn Độ cho rằng họ đang tiến hành cái gọi là "ngoại giao vắc xin", đáp trả lại sự tăng cường hợp tác của Trung Quốc với các đối tác nước ngoài trong cuộc chiến chống coronavirus. Bộ Ngoại giao Trung Quốc bác bỏ khả năng xảy ra cạnh tranh gay gắt, và thậm chí còn hơn thế nữa — sự đối đầu về vấn đề này.

Các vấn đề chính trị trong quan hệ Trung - Ấn đã nhiều lần cản trở việc đạt được các thỏa thuận biên giới. Nhưng hai bên cũng quan tâm đến việc tránh xung đột quân sự, trong cuộc phỏng vấn với Sputnik, Boris Volkhonsky - nhà chính trị học Nga nổi tiếng, phó giáo sư tại Viện Á — Phi, Đại học Tổng hợp Moskva, nói:

“Nếu chúng ta tuân thủ khái niệm về các bước đi nhỏ, thì việc xoa dịu tình hình biên giới sẽ là bước nhỏ, có thể dẫn đến những kết quả tích cực trong các lĩnh vực khác. Nhưng sự phức tạp tích tụ trong quan hệ Ấn Độ - Trung Quốc cho thấy các vấn đề chính trị và kinh tế, đặc biệt là liên quan đến lệnh cấm các ứng dụng của Trung Quốc, sẽ chỉ được giải quyết trong một thời gian rất dài. Không biết cuối cùng chúng sẽ kết thúc như thế nào, vì ở chính Ấn Độ, tình hình chính trị nội bộ đang rối ren, với cuộc tổng tuyển cử năm 2024 đến gần. Về mặt tâm lý, điều này gây áp lực cho quân đội, nhưng mục đích chính là tránh một cuộc xung đột quy mô lớn, vì vậy nhiệm vụ này vượt trội hơn tất cả những việc khác. Không được để cho tình hình vượt qúa một ranh giới nào đó, mà nếu xảy ra sẽ không có cách quay trở lại, đây là điều chính của ngày hôm nay".

Tại Trung Quốc, giới chuyên gia và truyền thông ít nhiều đoàn kết ủng hộ chính sách của chính phủ đối với Ấn Độ. Tại Ấn Độ, thì có nhiều tiếng nói khác nhau, trong đó có những tiếng nói rất mạnh mẽ, ủng hộ các biện pháp cứng rắn chống lại Trung Quốc. Thông tin thổi phồng về vụ việc nhỏ ở Sikkim chỉ là minh chứng cho thực tế là có những thế lực ở Ấn Độ sẵn sàng sử dụng yếu tố Trung Quốc cho các mục đích chính trị nội bộ. Phe  nào chiếm ưu thế rất khó đoán. Nhưng nhìn chung, bất kỳ chính phủ nào ở Ấn Độ cũng sẽ cố gắng tránh xung đột quân sự với Trung Quốc.

Quân đội Trung Quốc và Ấn Độ nhất trí tuân theo "sự đồng thuận quan trọng" của lãnh đạo hai nước, nhằm duy trì "động lực tốt" đối thoại và đàm phán. Họ nhất trí tổ chức vòng đàm phán tiếp theo càng sớm càng tốt để cùng kích hoạt tiến trình giảm leo thang ở biên giới.