Nhiều năm qua, Bình Dương là địa phương có quá trình đô thị hoá nhanh chóng và có nhiều thuận lợi do cơ sở hạ tầng tương đối hoàn chỉnh. Hàng nghìn khu dân cư mới ra đời đáp ứng nhu cầu an cư của người dân tại đây, tuy nhiên vẫn còn nhiều khu nhà ở tự phát mọc lên đã làm xấu đi bộ mặt đô thị, đang được các địa phương quyết liệt chấn chỉnh.
Theo số liệu thống kê của Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương đến tháng 12/2020, trên toàn địa bàn tỉnh có 581 khu, điểm nhà ở tự phát. Đa số các khu nhà này thuộc dạng "nhà không số", cơ sở hạ tầng yếu kém.
Tuy nhiên, theo số liệu báo cáo, các địa phương mới chỉ xử lý, chỉnh trang, loại bỏ 33 khu, điểm nhà ở tự phát.
Trao đổi với báo chí, ông Võ Hoàng Ngân - Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương cho biết, các khu nhà ở tự phát này phát sinh trước ngày 10/1/2014. UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo xem xét xử lý trách nhiệm của cơ quan, cá nhân có liên quan.
Theo Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương, với số lượng hàng trăm khu nhà ở tự phát, việc chỉnh trang đô thị của tỉnh gặp nhiều khó khăn, nhất là khả năng đáp ứng vì sự phù hợp quy hoạch, điều kiện về nâng cấp cải tạo hạ tầng kỹ thuật, kết nối với hạ tầng khu vực xung quanh.
Đáng chú ý, nhiều khu nhà tự phát dù đáp ứng đủ yêu cầu về hạ tầng kỹ thuật nhưng lại có nhiều nền đất diện tích nhỏ hơn 60m2. Điều này gây rất nhiều khó khăn, lúng túng cho công tác khắc phục, cải tạo hạ tầng khu, điểm nhà ở tự phát.
Để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân có nhu cầu thực sự về nhà ở, thời gian qua, Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương đã thực hiện nhiều giải pháp để giải quyết các khu, điểm nhà ở tự phát.
Chính quyền địa phương thực hiện đôn đốc các chủ đầu tư, chủ đất thực hiện xây dựng hạ tầng đúng cam kết, kể cả việc vận động người dân tại các khu nhà ở tự phát bỏ tiền chỉnh trang, cải tạo bộ mặt khu nhà được chính quyền các cấp quyết liệt thực hiện.
Theo đó, hàng chục khu nhà tự phát đã được cải tạo, xem xét để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà ở, đất ở.
Cũng theo Sở Xây dựng Bình Dương, thời gian qua cơ quan chức năng đã quyết liệt vào cuộc để xử lý nhiều khu nhà ở tự phát do một số đối tượng "cò" đất tự xây dựng để rao bán. Cụ thể, tại TP.Thủ Dầu Một, tháo dỡ 2 khu nhà ở trái phép ở phường Định Hoà trước đó đang được rao bán trên mạng, làm lại đường và khôi phục hiện trạng cho khu vực xây dựng.
Tại huyện Bàu Bàng, chính quyền đã khắc phục 1 khu nhà ở tự phát theo kết luận của Thanh tra tỉnh; địa phương đã nghiệm thu hạ tầng và thu hồi đất làm đường.
Tại huyện Dầu Tiếng cũng đã khắc phục 6 khu có dấu hiệu vi phạm theo báo cáo của UBND huyện.
Tuy nhiên, tại một số khu vực trên địa bàn tỉnh, tình trạng nhà ở tự phát vẫn chưa thể khắc phục hiệu quả, điển hình như thị xã Bến Cát có đến 59 khu, điểm nhà tự phát nhưng đến nay chỉ mới có 2 khu có chủ trương chấp thuận khắc phục, chỉnh trang của UBND tỉnh Bình Dương.
Đặc biệt, tại TX Tân Uyên có 99 khu nhà ở tự phát và TP. Dĩ An có đến 362 khu, đây là địa phương có số lượng khu nhà ở tự phát cao nhất trên toàn tỉnh, cũng là điểm nóng về tình trạng xây dựng nhà ở trái phép, nhà tự phát đến nay chưa có hướng giải quyết triệt để.
Nhằm giải quyết dứt điểm các khu dân cư tự phát gắn với chỉnh trang đô thị, thời gian tới, tỉnh Bình Dương sẽ tập trung rà soát lại số liệu các khu, điểm nhà ở tự phả, các quy hoạch trên địa bàn góp phần đẩy nhanh tiến độ xử lý các trường hợp phân lô, bán nền trái phép.
Theo đó, đối với các huyện Bàu Bàng, Dầu Tiếng, Phú Giáo, Bắc Tân Uyên hoàn chỉnh việc khắc phục hạ tầng kỹ thuật khu, điểm nhà ở tự phát; tiếp tục kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời những hành vi vi phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai, tình hình trật tự xây dựng tại địa phương.
Đối với TP.Thủ Dầu Một, Dĩ An, Thuận An và TX.Tân Uyên, Bến Cát tiếp tục rà soát và báo cáo số liệu, kết quả thực hiện khắc phục hạ tầng kỹ thuật khu, điểm nhà ở tự phát trên địa bàn, bảo đảm tính thống nhất và chính xác; xây dựng phương án và kế hoạch giải quyết khắc phục hạ tầng kỹ thuật khu, điểm nhà ở tự phát theo các văn bản chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh.
Theo Sở Xây dựng tỉnh Bình Dương, quan điểm của lãnh đạo tỉnh là dứt khoát không để bất cứ khu nhà tự phát mới nào hình thành; không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi chưa đủ điều kiện về quy hoạch, hạ tầng… theo đúng quy định.
Chính vì thế, người dân cần tìm hiểu kỹ thông tin khi phát sinh giao dịch, mua bán nhà đất ở khu vực này.