Tính đến hết I/2021, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) giải ngân được 6.821/42.996 tỷ đồng, đạt 16% kế hoạch cả năm. Dự kiến, hết tháng 4 này, Bộ GTVT sẽ giải ngân được 10.858 tỷ đồng, đạt 25% kế hoạch cả năm.
Qua đó, tháng 4 Bộ GTVT sẽ giải ngân khoảng 4.011 tỷ đồng, vượt kế hoạch đăng ký khoảng 507 tỷ đồng. Kết quả giải ngân tháng 4/2021 có chuyển biến so với các tháng trong quý I/2021 và cùng kỳ năm 2020 (đạt 24,7%).
Tuy nhiên, hiện nay các dự án cao tốc Bắc - Nam do Bộ GTVT triển khai đang gặp nhiều khó khăn về vật liệu, có thể dẫn tới tình trạng chậm tiến độ. Theo báo cáo của Cục QLXD&CLCTGT, Bộ GTVT, tại 11 dự án thành phần cao tốc Bắc – Nam đi qua 13 tỉnh với tổng chiều dài khoảng 653km thì nhu cầu vật liệu đất đắp (sau khi đã điều phối vật liệu dọc tuyến) cho toàn bộ 11 dự án khoảng 52 triệu m3.
Cụ thể, dự án Mai Sơn – QL45 nhu cầu 7 triệu m3, Nghi Sơn – Diễn Châu 4,5 triệu m3, Diễn Châu - Bãi Vọt 7,1 m3, Nha Trang Cam Lâm 5,3 triệu m3. Hiện có 6/11 dự án đang triển khai. Trong đó, 3 dự án Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn và Cầu Mỹ Thuận 2 cơ bản hoàn thành phần đất đắp nên cơ bản không vướng các vấn đề liên quan đến vật liệu.
Hiện, 3 dự án còn lại là Mai Sơn - QL45, Mỹ Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây bắt đầu xảy ra tình trạng khan hiếm vật liệu. "Nếu không nhanh chóng cấp phép lại cho các mỏ đã hết hạn thì nguy cơ thiếu vật liệu là điều hiện hữu. Quy luật cung cầu, trước khi triển khai dự án, nhu cầu không có, giá vật liệu theo địa phương công bố. Khi có dự án, nhu cầu lớn, dẫn đến khan hiếm nên xảy ra hiện tượng đẩy giá vật liệu lên cao.
Đánh giá về việc giải ngân tại các dự án giao thông, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể cho rằng, kết quả giải ngân vốn đầu tư công của Bộ GTVT đạt kết quả tốt, nhiều dự án triển khai đảm bảo tiến độ theo kế hoạch.
Bên cạnh việc giải ngân, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể yêu cầu các Ban QLDA tiếp tục phát huy trong giai đoạn sắp tới, dứt khoát không được chủ quan, ngủ quên trên chiến thắng. Đồng thời, phê bình nghiêm khắc đối với một số chủ đầu tư, Ban QLDA có kết quả giải ngân thấp, tiến độ dự án triển khai chậm.
Bộ GTVT không chấp nhận tình trạng dự án chậm tiến độ và sẽ có giải pháp mạnh để chấn chỉnh các đơn vị này. Đặc biệt là một số dự án do địa phương làm chủ đầu tư đang triển khai rất ì ạch, nếu không sớm có giải pháp đẩy nhanh tiến độ thi công, giải ngân vốn, Bộ GTVT sẽ không giao thêm bất cứ dự án nào trong thời gian tới.
Thủ đẩy các dự án giao thông đạt tiến độ, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể yêu cầu yêu cầu Vụ KH&ĐT phối hợp chặt chẽ với Cục Quản lý xây dựng và Chất lượng công trình giao thông (QLXD&CLCTGT) làm việc với các chủ đầu tư, Ban QLDA rà soát, điều chỉnh lại nguồn vốn của các dự án, đảm bảo bám sát theo kế hoạch giải ngân của Bộ GTVT.
"Ban QLDA nào làm chậm cần trả vốn sớm, phải điều chuyển ngay, không để tình trạng cứ ôm khư khư vốn rồi cuối cùng không giải ngân được", Bộ trưởng chỉ đạo.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể chỉ đạo, trường hợp dự án chậm tiến độ, giải ngân kém liên quan đến năng lực lãnh đạo của các Ban QLDA, Bộ GTVT sẽ xử lý ngay trách nhiệm của cả ban lãnh đạo đơn vị đó.
Đối với các dự án cao tốc Bắc - Nam, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể yêu cầu Ban QLDA đường Hồ Chí Minh và Sở GTVT Ninh Bình tập trung chỉ đạo các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công để hoàn thành hai dự án thành phần đoạn Cam Lộ - La Sơn và Cao Bồ - Mai Sơn trong năm 2021. Vụ Tài chính khẩn trương tham mưu để triển khai công tác thu phí hoàn vốn cho Nhà nước khi đưa vào khai thác các dự án thực hiện bằng hình thức đầu tư công.
Đối với 3 dự án đầu công khởi công đồng loạt từ ngày 30/9/2020 (Mai Sơn - QL45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây), các Ban QLDA khẩn trương phối hợp với chính quyền địa phương và đơn vị liên quan tháo gỡ các vướng mắc về nguồn vật liệu thi công để đảm bảo hoàn thành dự án trong năm 2022.
"Riêng hai dự án mới chuyển đổi sang hình thức đầu tư công là QL45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu phải thực hiện công tác lựa chọn nhà thầu đảm bảo công khai, minh bạch, tuân thủ đúng các quy định của pháp luật để khởi công trong tháng 6/2021", Bộ trưởng nói.