Ấn Độ đang bị nhấn chìm trong cơn sóng thần Covid-19. Các bệnh viện thiếu giường nằm và máy thở ôxy, dẫn đến tỷ lệ tử vong cao. Người được chẩn đoán mắc COVID nhảy từ trên mái nhà xuống trong tuyệt vọng. Các nhà hỏa táng không thể ứng phó được nên thi thể nạn nhân đại dịch được đốt ngay trong các bãi đậu xe và trong vườn.
Ngay cả cô của Thủ tướng Narendra Modi cũng bị chết vì COVID. Điều gì đã xảy ra ở quốc gia đông dân thứ hai trên thế giới, nơi từng tránh được thiệt hại lớn trong đợt dịch bệnh đầu tiên?
Hai tuần địa ngục
Tại Ấn Độ, kể từ đầu tháng Tư đã ghi nhận sự gia tăng bùng nổ các ca nhiễm COVID mới. Ấn Độ đang ở vị trí thứ hai trong bảng xếp hạng các nước có tổng số ca mắc COVID nhiều nhất. Tuy Mỹ đang dẫn trước Ấn Độ về mức độ lây lan, nhưng không có quốc gia nào khác có tốc độ gia tăng số ca nhiễm mới hàng ngày đáng kinh ngạc như vậy.
"Coronavirus đang thử thách sự kiên nhẫn của chúng ta, thử thách giới hạn khả năng chịu đựng và đau thương của chúng ta. Nhiều người thân yêu đã sớm rời bỏ chúng ta. Sau khi đối đầu thành công với đợt đại dịch đầu tiên, cả nước tràn đầy nhiệt huyết, tràn đầy tự tin, nhưng cơn sóng thần COVID lần này đã làm rung chuyển đất nước”, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi kêu gọi nhân dân đối mặt với thực tế phũ phàng hiện tại.
Đã hai tuần liền, Ấn Độ lập kỷ lục thế giới về số ca mắc mới mỗi ngày.
Hồi cuối tháng 3, tại quốc gia có dân số 1,4 tỷ người, khoảng 70 000 ca nhiễm COVID-19 mới được ghi nhận mỗi ngày, nhưng đến đầu tháng 4 thì con số này là hơn 100 000 ca. Con số này không ngừng tăng lên, đến ngày 28 tháng 4, có 360.960 ca được ghi nhận mỗi ngày, là con số kỷ lục thế giới. Chuyên gia của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Maria Van Kerkhove nói rằng tốc độ gia tăng tỷ lệ mắc bệnh ở Ấn Độ là chưa từng có.
Người bệnh đang chết trên đường phố theo đúng nghĩa đen do không được chăm sóc y tế: bệnh viện quá tải và không đủ số lượng nhân viên.
Tin tức kinh hoàng từ Ấn Độ tràn ngập mạng Internet: trong tuyệt vọng, một người đàn ông ở Tây Bengal đã nhảy từ mái nhà của bệnh viện sau khi kết quả xét nghiệm PCR dương tính. Tại Patna ở Đông Bắc đất nước, một công nhân đường sắt đã chặt đầu vợ mình khi biết cô bị nhiễm COVID. Một người đàn ông khác đã tấn công bác sĩ khi họ không cứu được vợ anh ta. Ấn Độ bị rung chuyển bởi "hai tuần địa ngục."
Nhà virus học Ấn Độ Shahid Jamil lưu ý rằng đột biến coronavirus có thể góp phần khiến đại dịch lây lan, do khả năng miễn dịch của con người khó đối phó với nó hơn. Ngày 27/4, WHO cho biết các đột biến trong biến thể SARS-CoV-2 ở Ấn Độ cho thấy khả năng lây nhiễm cao hơn và khả năng chống kháng thể ở những người đã khỏi bệnh cũng cao hơn.
Theo WHO, sự gia tăng tỷ lệ mắc bệnh cũng có thể xảy ra trong bối cảnh chính phủ đã nới lỏng các biện pháp hạn chế trước đó. Ông Martin Hibberd, giáo sư về các bệnh truyền nhiễm tại Trường đại học y nhiệt đới London, lưu ý rằng Ấn Độ ngừng xét nghiệm COVID-19 và do đó đã bỏ qua thời điểm bắt đầu gia tăng tỷ lệ mắc bệnh.
Những quyết định thiếu rõ ràng của chính quyền cũng khiến cho con số thống kê nhân lên một cách đáng buồn. Cuối tháng Hai, các cuộc bầu cử đã được tổ chức ở năm bang, với tổng số cử tri là khoảng 186 triệu người. Từ giữa tháng 3, Ấn Độ bật đèn xanh cho việc tổ chức các trận đấu cricket quốc tế thu hút hơn 100.000 khán giả. Lễ hội Holi được tổ chức ngày 28 tháng 3 tại Ấn Độ. Bất chấp lệnh cấm tụ tập, cư dân trên khắp đất nước đã xuống đường và tổ chức các lễ kỷ niệm lớn.
Trong vấn đề tiêm chủng, mọi việc hóa ra cũng rất mơ hồ. Tờ Times of India dẫn nguồn Bộ Y tế nước này đưa tin "Ấn Độ đã vượt mốc 140 triệu lượt tiêm chủng nhanh hơn các nước khác trong thời gian ngắn kỷ lục - 99 ngày". Tuy nhiên, theo cổng thông tin Our World in Data, tính đến ngày 27 tháng 4, tỷ lệ dân số được tiêm chủng ở Ấn Độ chỉ là 8,69%. Đồng thời, Ấn Độ đã xuất khẩu một phần đáng kể vắc xin được sản xuất trong nước. Theo số liệu mà công ty tư vấn Airfinity công bố vào đầu tháng 4, hơn 84,9 triệu liều thuốc sản xuất được sử dụng trong nước, đồng thời có 61,6 triệu liều thuốc được xuất khẩu. Sau khi dịch bệnh tăng đột biến, Ấn Độ đã chặn xuất khẩu vắc xin để tăng tốc độ tiêm chủng trong nước.
Phải làm gì?
Chính phủ Ấn Độ thông qua kế hoạch, theo đó hơn 500 nhà máy ôxy sẽ tăng khối lượng sản xuất để đối phó với tình trạng thiếu ôxy trong các bệnh viện.
Ấn Độ cũng đã khởi động chương trình tiêm chủng quy mô lớn cho người dân, bắt đầu từ ngày 16 tháng 1 và đặt mục tiêu đến tháng 7 đạt mức tiêm chủng cho 250 triệu người, tức chỉ chiếm 18% dân số. Đất nước cần phải tăng tỷ lệ tiêm chủng càng sớm càng tốt, nhưng điều này rất phức tạp bởi điều kiện hậu cần và quy mô dân số. Tuy nhiên, Ấn Độ có sáu nhà máy dược phẩm lớn sản xuất tới 60% tổng lượng vắc xin trên thế giới.
Vấn đề của một quốc gia cũng là vấn đề của toàn thế giới
Nga sẽ cung cấp vắc xin Sputnik V cho Ấn Độ. Đợt hàng đầu tiên sẽ tới Ấn Độ vào ngày 1/5. Tổng thống Nga Vladimir Putin đã thông báo cho Thủ tướng Narendra Modi về quyết định cung cấp viện trợ nhân đạo khẩn cấp cho Ấn Độ để chống coronavirus. Máy bay của Bộ Khẩn cấp Nga sẽ đến Ấn Độ cung cấp thiết bị y tế và thuốc men cho nước này.
Mỹ đã công bố ý định cung cấp cho Ấn Độ thuốc men và các xét nghiệm nhanh để phát hiện coronavirus, cũng như nguyên liệu để sản xuất vắc-xin.
Vương quốc Anh gửi máy thở và nguồn cung cấp oxy đến nước này.
Ủy ban châu Âu cũng đang khẩn trương gửi viện trợ cho Ấn Độ. Chuyến hàng viện trợ đầu tiên của EU đã đến Ấn Độ hôm thứ Hai.
Ngay cả Pakistan, quốc gia mà theo truyền thống có quan hệ khó khăn với Ấn Độ, cũng đề nghị hỗ trợ nước này. Trong khi đó, ở Ấn Độ, hơn 200 000 người đã bị chết vì coronavirus.