Đại biểu Quốc hội: Đây không phải cơ chế xin cho, lãnh đạo có bản lĩnh mới dám xin cơ chế đặc thù

Sáng 27/10, Quốc hội thảo luận trực tuyến về dự thảo nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.Hải Phòng, Nghệ An, Thanh Hóa và Thừa Thiên Huế.

Phát biểu góp ý, ĐBQH Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) bày tỏ quan điểm ủng hộ việc ban hành nghị quyết của Quốc hội với các lý do sau: Thứ nhất là tạo cơ chế, tạo động lực để các tỉnh, thành trên phát triển; thứ hai là thể chế hóa nghị quyết của Bộ Chính trị; thứ ba thí điểm chính sách trong xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật.

Về nội dung dự thảo nghị quyết, theo ĐB Hạ, cần nghiên cứu để bổ sung một số mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể để làm cơ sở và căn cứ giám sát, đánh giá kết quả, hiệu quả trong thực hiện nghị quyết của Quốc hội. Bên cạnh đó, cần cân nhắc nghiên cứu kỹ từng lợi thế của từng tỉnh, thành để có chính sách phù hợp để phát triển đạt hiệu quả cao nhất.

"Về vấn đề tổ chức thực hiện, dự thảo nghị quyết đã quy định trách nhiệm của Chính phủ, các bộ, ngành, các tỉnh, thành, nhưng theo tôi phải bổ sung thêm trách nhiệm của người đứng đầu, để cho việc thực hiện đúng, nghiêm và hiệu quả nghị quyết của Quốc hội. Nghị quyết này được ban hành đó là cơ hội cho những người lãnh đạo, người đứng đầu có năng lực, dám nghĩ, dám làm nhưng nghị quyết cần có thêm quy định về trách nhiệm của người đứng đầu. Đây không phải là cơ chế xin cho, lãnh đạo phải có bản lĩnh mới dám xin cơ chế", ĐBQH Tạ Văn Hạ nói.

Vẫn theo ĐB Hạ, trong thí điểm cơ chế, chính sách phải có quy định về tiêu chí, tiêu chí nào, điều kiện nào, tỉnh như thế nào mới được áp dụng thí điểm. Hiện chúng ta có 5 thành phố trực thuộc Trung ương thì Quốc hội đã ban hành thí điểm cơ chế đặc thù cho Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, giờ đến Hải Phòng và tới đây đến Cần Thơ. Vậy tiêu chí nào để mang tính đại diện thí điểm chính sách. Còn không tới đây các tỉnh khác cũng đề xuất xin cơ chế đặc thù thì tỉnh nào được và tỉnh nào không được.

Theo ĐBQH Cầm Hà Chung (Phú Thọ), trong thực tiễn thực hiện các chính sách pháp luật để phát triển kinh tế-xã hội sẽ nảy sinh vướng mắc, cản trở sự phát triển, chính vì thế cần có thí điểm cơ chế, chính sách. Việc thí điểm này, ngoài các mục tiêu liên quan tới địa phương còn có mục tiêu hoàn thành hệ thống pháp luật các thể chế chính sách để thống nhất trên cả nước.

"Thực tế hiện nay, như các ĐBQH đã phát biểu, nhiều địa phương muốn có cơ chế đặc thù để tháo gỡ điểm nghẽn, huy động nguồn lực, thu hút đầu tư phát huy tiềm năng, lợi thế để phát triển kinh tế -xã hội. Nhiều địa phương có nghị quyết của Trung ương, có địa phương nằm trong vùng trọng điểm kinh tế, an ninh quốc phòng như Tây Nguyên, Tây Bắc, Tây Nam Bộ.

Việc giải quyết mong muốn của các địa phương, nếu không ổn thỏa, nếu không có tiêu chí cụ thể sẽ tạo áp lực lên Đoàn ĐBQH và lãnh đạo các địa phương chưa được hoặc không được hưởng cơ chế đặc thù. Cử tri và nhân dân nhận thức chưa đầy đủ sẽ cho rằng Đoàn ĐBQH, lãnh đạo địa phương có yếu kém không khi không xin được cơ chế cho địa phương…", ĐB Chung nói.

Vẫn theo ĐBQH Cầm Hà Chung, trong thí điểm cơ chế, chính sách cho địa phương phải có tiêu chí thì mới có thể giải thích với nhân dân, tránh cơ chế xin cho, quyết định cảm tính. Cần xác định mục tiêu, thứ tự ưu tiên để Quốc hội xem xét lựa chọn thực hiện thí điểm tại một số địa phương đại diện các vùng miền. Trên cơ sở đó, tổng kết hoàn thiện khung pháp lý để thực hiện trên toàn quốc.