Vì sao có quá nhiều chi sai, chi nhầm trong gói hỗ trợ thứ 3?

Tiêu chí "hoàn cảnh thực sự khó khăn" là quá định tính và chung chung

Ngày 2/11, báo cáo với Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Võ Văn Hoan, bà Nguyễn Thị Kiều Nhi - Phó Chủ tịch UBND quận Phú Nhuận - cho biết với tiêu chí hỗ trợ người dân mất thu nhập, không có việc làm, có hoàn cảnh thực sự khó khăn, tổ dân phố gặp rất nhiều áp lực.

Với tổng số nhân khẩu thực tế hơn 168.000 người, đợt 1 quận Phú Nhuận đã hỗ trợ 4,52% tổng số dân với khoảng 7.600 người. Đợt 2 hỗ trợ 14,7% (10.700 lao động tự do và gần 13.000 hộ nghèo, cận nghèo, hộ lao động có hoàn cảnh khó khăn), đợt 3 hỗ trợ 68% với 120.200 người được phê duyệt nhận hỗ trợ.

Theo bà Nhi, nhiều người dân sống trong các khu chung cư cao cấp, làm kinh doanh, tiếp viên hàng không… cũng yêu cầu được hỗ trợ. Nhiều trường hợp tổ dân phố lập danh sách đưa lên vẫn phải bình xét lại. Trong quá trình chi trả, nếu phát hiện không đúng diện cũng sẽ ngưng chi.

Theo đó, đợt 3 quận Phú Nhuận đã ngưng chi trả cho hơn 5.000 trường hợp đã được lập danh sách nhưng sau đó phát hiện vẫn đang hưởng lương hưu, đã nhận ở nơi khác...

Phó Chủ tịch UBND TP Võ Văn Hoan đánh giá, tiêu chí của đợt 3, hỗ trợ người dân "có hoàn cảnh thực sự khó khăn" là chung chung, định tính, gây khó khăn cho địa phương, tổ dân phố, ban điều hành khu phố, không tránh khỏi tình trạng nhiều trường hợp địa phương làm đúng quy định nhưng người dân vẫn cho rằng làm sai.

Ông Hoan cho rằng, một số địa phương lỡ giải quyết "nhầm" cho một trường hợp, dẫn đến nhiều người khác làm theo, cuối cùng lan rộng ra cả khu phố.

Mỗi nơi chi một kiểu

Từ ngày 1/10, các quận, huyện và TP.Thủ Đức thực hiện chi tiền hỗ trợ đợt 3 cho những người khó khăn vì dịch Covid-19. Tuy nhiên, nhiều người dân phản ánh họ thuộc diện khó khăn nhưng không được nhận hỗ trợ, trong khi đó không ít trường hợp không thực sự khó khăn lại được nhận tiền. Thậm chí, có những hoàn cảnh tương đồng nhau nhưng ở địa phương này thì được nhận, sang địa phương khác lại không.

Mặc dù thất nghiệp đã 7 tháng nhưng chị Ngô Thị Thủy, ngụ ở phường Trường Thọ, TP.Thủ Đức vẫn chưa nhận được gói hỗ trợ đợt 1, đợt 2 và thậm chí là đợt 3. Hiện chị Thủy vẫn chưa tiếp cận được gói hỗ trợ nào dù đã nộp hồ sơ để xin được xét duyệt.

Gia đình chị thuê một căn hộ trong chung cư cao cấp, vì ở chung cư cao cấp nên chị không được cho vào danh sách "hoàn cảnh khó khăn" để được nhận hỗ trợ, mặc dù chị đã phải nghỉ làm 3-4 tháng do dịch, không còn thu nhập. Trong khi đó, khá nhiều người đang đi làm, hưởng lương tại phường Phú Hữu, TP.Thủ Đức lại vẫn được nhận hỗ trợ.

Lý giải nguyên nhân nhiều cư dân trong các chung cư cao cấp chưa nhận được hỗ trợ dù còn nhiều khó khăn, ông Lê Minh Tấn, Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố cho biết, các gói hỗ trợ đợt 1, 2, 3 là chính sách đặc thù, riêng biệt của TP.HCM để hỗ trợ cho người dân có hoàn cảnh khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19. Trong đó, đợt 3 hỗ trợ cho người dân có hoàn cảnh "thật sự khó khăn" do mất việc làm và không có thu nhập khác mới nhận được hỗ trợ.

Vì vậy, các địa phương phải xem xét, xác minh có đúng đối tượng được hỗ trợ hay không. Các đợt hỗ trợ chỉ mang ý nghĩa trợ giúp khẩn cấp, giúp người dân khó khăn vượt qua lúc bức bách, ngặt nghèo, còn lại phải tập trung vào việc tạo công ăn việc làm. Ngoài ra, tại một số địa phương xuất hiện trường hợp tương đồng nhưng nơi nhận nơi không là do cách hiểu và áp dụng các quy định khác nhau. Tuy nhiên, tất cả 4 trường hợp gồm người đang hưởng lương hưu, người đang hưởng trợ cấp mất sức lao động, người đang tham gia bảo hiểm xã hội, người được doanh nghiệp trả lương tháng 8/2021 theo quy định đều không được nhận hỗ trợ.

Ông Tấn cho biết, gói hỗ trợ đợt 3 không phân biệt chung cư hay khu nhà trọ, khu lao động nghèo. Chỉ cần các trường hợp thực sự khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nên dù ở đâu cũng đều được xem xét, lập danh sách hỗ trợ.

Mới đây, tại huyện Hóc Môn có hơn 700 người dân đã liên hệ chính quyền để trả lại tiền hỗ trợ đợt 3 sau khi địa phương phát hiện các đối tượng nhận tiền không đúng theo quy định. Các trường hợp trả lại tiền hỗ trợ là do không trung thực, lợi dụng trẻ dưới 14 tuổi chưa có căn cước công dân để khai nhận hỗ trợ nhiều lần; ghi sai số chứng minh nhân dân để phần mềm không phát hiện; nhiều người hưởng lương, đóng bảo hiểm xã hội vẫn nhận hỗ trợ...

Bà Lê Thụy Mỵ Châu, Phó Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn cho biết, nhiều trường hợp "nhận nhầm" sống ở xã Bà Điểm, Xuân Thới Đông, Xuân Thới Sơn, Thới Tam Thôn, Đông Thạnh, Tân Xuân... Trong đó, có người đã lập gia đình và nhận hỗ trợ ở địa chỉ nhà chồng để các cán bộ không phát hiện. Sau 30/9, thành phố cho đi lại, người này cùng các con về nhà mẹ đẻ khai báo vào danh sách bổ sung hoặc có trường hợp dùng cả căn cước công dân và chứng minh nhân dân để đăng ký tại hai địa chỉ, nhận hai nơi.

Tương tự, tại quận 11 cũng vừa phát hiện gần 6.000 trường hợp không đúng tiêu chí. Sau khi rà soát, quận phát hiện nhiều người bị trùng thông tin nhận hỗ trợ phát hiện một số người có việc làm, tham gia bảo hiểm xã hội, đang nhận lương nhưng không khai báo mà vẫn nhận tiền hỗ trợ. Thậm chí, nhiều người khá giả, nhà không thực sự khó khăn nhưng vẫn nằm trong danh sách được hỗ trợ....

Lãnh đạo quận cho biết, khi phát hiện trường hợp không đúng tiêu chí, các tổ công tác địa phương đã vận động người dân nộp lại. Hiện các địa phương đang triển khai việc kiểm tra, rà soát danh sách nhận hỗ trợ, nếu phát hiện chi sai sẽ đề nghị phường thu hồi để tạo sự công bằng trong chi trả cho người dân.

Trong khi đó, bà Đào Thị My Thư, Phó Chủ tịch UBND quận Gò Vấp cho biết, trong gói hỗ trợ đợt 3, do áp lực chi nhanh và thời gian đầu phần mềm lọc danh sách quá tải, gặp trục trặc nên nhiều trường hợp không đúng tiêu chí "lọt" vào danh sách nhận tiền. Trong đó, các trường hợp "lọt" vào danh sách chi tiền là người đang tham gia bảo hiểm xã hội, đang nhận lương từ doanh nghiệp, gia đình có điều kiện khá giả... vẫn đăng ký nhận hỗ trợ. Một số cán bộ địa bàn phát hiện ngay lúc chi trả hỗ trợ, một số khác đã chi xong nên hiện nay các cán bộ đang phải vận động người dân trả lại.