Liên quan đến vụ VN Pharma, diễn biến mới nhất là việc Cơ quan điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can đối với Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Vụ việc này cũng nằm trong những nội dung vừa được Ủy ban Kiểm tra Trung ương xem xét, thi hành kỷ luật đối với tổ chức Đảng và một số cán bộ của ngành Y tế, trong đó đề nghị Bộ Chính trị xem xét, thi hành kỷ luật đối với nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến.
Cách đây hơn 2 năm, vào tháng 9/2019, Thanh tra Chính phủ từng có kết luận thanh tra việc cấp giấy phép nhập khẩu, giấy đăng ký lưu hành đối với 10 loại thuốc của Công ty Helix, cấp giấy phép hoạt động cho Công ty Helix và việc trúng các gói thầu cung cấp thuốc cho các bệnh viện của Công ty cổ phần VN Pharma.
Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra những thiếu sót, vi phạm trong khâu cấp số đăng ký thuốc; khâu cấp phép nhập khẩu thuốc; khâu cấp phép hoạt động về thuốc, nguyên liệu làm thuốc cho doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam; công tác đấu thầu cung cấp thuốc cho các cơ sở khám, chữa bệnh.
Thanh tra Chính phủ đã chuyển kết luận kết luận này sang Ủy ban Kiểm tra Trung ương để xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với cán bộ, đảng viên diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý; đồng thời gửi tới Cơ quan điều tra Bộ Công an để phục vụ công tác điều tra.
Đáng chú ý, trong kết luận thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ kiểm điểm trách nhiệm lãnh đạo Bộ Y tế để xảy ra những tồn tại, vi phạm đã nêu tại kết luận thanh tra. Thời điểm này, bà Nguyễn Thị Kim Tiến đang giữ chức Bộ trưởng Bộ Y tế.
Trước thời điểm đó khoảng 2 năm (năm 2017), sau khi xảy ra nhiều thông tin liên quan đến VN Pharma, theo yêu cầu của Thủ tướng, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khi đó đã có Văn bản số 949 ngày 29/8/2017 báo cáo về trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ.
Trong báo cáo này, bà Nguyễn Thị Kim Tiến khẳng định Bộ Y tế đã quyết liệt chủ động phát hiện, phối hợp chặt chẽ, hết sức trách nhiệm, kịp thời ngăn chặn không để một viên thuốc H-Capita nào được lưu thông ra thị trường và quyết liệt, nhanh chóng chuyển toàn bộ hồ sơ, thông tin cho cơ quan chức năng điều tra.
Cũng vào tháng 9/2019, tại một cuộc hội thảo của ngành Y tế, khi báo chí hỏi về vụ VN Pharma, bà Nguyễn Thị Kim Tiến đã khẳng định, Bộ Y tế sẽ phối hợp cùng cơ quan điều tra để làm rõ những sai phạm của cá nhân có liên quan, đảm bảo việc xử lý nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không bỏ sót, không oan sai.
Đáng chú ý vào năm 2017, trả lời phỏng vấn trên báo Pháp luật TP.HCM, khi đề cập vụ VN Pharma, bà Nguyễn Thị Kim Tiến khẳng định, trong gia đình không có ai tham gia công ty VN Pharma. Bà cũng không can thiệp, ưu ái trong đấu thầu như trên mạng thêu dệt. Theo bà, tất cả những thông tin xấu đều xuất phát từ nước ngoài, họ muốn xuyên tạc, làm xấu hình ảnh và tình hình trong nước nói chung và Bộ Y tế nói riêng.
Bà Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, rất phẫn nộ và ray rứt trong vụ việc VN Pharma. Trên cương vị Bộ trưởng Bộ Y tế, bà cũng đã chỉ đạo các đơn vị liên quan thực hiện nghiêm các quy định trong quản lý thuốc, đấu thầu thuốc và sẽ xử lý nghiêm các đơn vị, cá nhân có liên quan đến sai phạm… để đảm bảo ngành y tế đáp ứng nhu cầu, phục vụ tốt nhất cho sức khỏe mọi người dân.
Theo kết luận tại kỳ họp thứ 8, kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban cán sự đảng Bộ Y tế nhiệm kỳ 2016 - 2021, Ủy ban Kiểm tra Trung ương nhận thấy: Ban cán sự đảng Bộ Y tế đã vi phạm các nguyên tắc hoạt động của Đảng, Quy chế làm việc của Ban cán sự đảng; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, để Bộ Y tế, Cục Quản lý Dược, nhiều đơn vị, cơ sở khám chữa bệnh và cá nhân vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong công tác xây dựng, ban hành thể chế, chính sách; trong việc cấp phép nhập khẩu thuốc, thực hiện liên doanh liên kết, đấu thầu, mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế và vật tư tiêu hao; để nhiều cán bộ, đảng viên bị kỷ luật, một số bị xử lý hình sự.
Những vi phạm nêu trên đã gây hậu quả nghiêm trọng, thất thoát, lãng phí tiền, tài sản của Nhà nước, thiệt hại cho Quỹ Bảo hiểm y tế, ảnh hưởng lớn đến chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về bảo vệ và chăm sóc sức khỏe Nhân dân, gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng xấu đến uy tín của tổ chức đảng và ngành Y tế.
Ngoài những cán bộ, đảng viên bị kỷ luật tại kỳ hợp này, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư xem xét, thi hành kỷ luật Ban cán sự đảng Bộ Y tế nhiệm kỳ 2016 - 2021 và bà: Nguyễn Thị Kim Tiến, Trưởng Ban Bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cán bộ Trung ương, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế; ông Trương Quốc Cường, Ủy viên Ban cán sự đảng, Thứ trưởng Bộ Y tế.