Chất vấn “nóng” của Viện Kiểm sát về lý do không đòi bồi thường của TISCO

2 cựu lãnh đạo được đề nghị giảm án

Ngày 10/11, phiên tòa phúc thẩm, xét kháng cáo của 12 bị cáo trong vụ án liên quan đến dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2, Công ty gang thép Thái Nguyên tiếp tục làm việc.

Trước khi bước vào phần tranh luận, vị đại diện Viện Kiểm sát nhân dân Cấp cao tại Hà Nội đã luận tội, nêu quan điểm về việc kháng cáo của các bị cáo. Phiên phúc thẩm vụ gang thép Thái Nguyên này có 12 bị cáo kháng cáo.

12 bị cáo kháng cáo thì có 2 người được Viện Kiểm sát đề nghị HĐXX giảm nhẹ hình phạt trong vụ án liên quan dự án của Công ty gang thép Thái Nguyên. Ảnh: PH

Các bị cáo kháng cáo gồm: Trần Trọng Mừng (cựu Tổng Giám đốc Công ty cổ phần gang thép Thái Nguyên - TISCO), Đặng Văn Tập (cựu Phó Giám đốc thường trực Ban Quản lý Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 TISCO), Đồng Quang Dương (cựu Phó Giám đốc kiêm Thư ký Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 TISCO), Đỗ Xuân Hòa (cựu Kế toán trưởng TISCO), Uông Sỹ Bính (cựu Phó Trưởng Phòng Kế toán Thống kê Tài chính TISCO), Lê Thị Tuyết Lan (cựu Phó Trưởng Phòng Kế toán Thống kê Tài chính TISCO), Đậu Văn Hùng (cựu Tổng Giám đốc Tổng Công ty thép Việt Nam - VNS), Nguyễn Trọng Khôi (cựu Phó Tổng Giám đốc VNS), Nguyễn Văn Tráng (cựu Ủy viên Ban kiểm soát VNS).

Các bị cáo nêu trên bị đưa ra xét xử về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí", quy định tại Khoản 3, Điều 219 Bộ luật Hình sự.

3 người kháng cáo còn lại là Nguyễn Chí Dũng (cựu thành viên HĐQT TISCO), Hoàng Ngọc Diệp (cựu thành viên HĐQT TISCO), Đoàn Thu Trang (cựu thành viên HĐQT TISCO) bị xét xử về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", quy định tại Khoản 3, Điều 360 Bộ luật Hình sự.

Viện Kiểm sát nhận định, Tòa sơ thẩm đã đánh giá đúng mức độ, vai trò của các bị cáo, trong đó có bị cáo Trần Trọng Mừng là người giữ vai trò chính liên quan những sai phạm của dự án do TISCO làm chủ đầu tư. Ảnh: PH

Viện Kiểm sát nhân dân Cấp cao nhận định, sau hơn 11 tháng ký hợp đồng, Tập đoàn Khoa học công nghệ và Thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC) không hoàn thành tiến độ như giao kết mà vi phạm hợp đồng rồi về nước.

MCC nhiều lần tăng giá hợp đồng không có căn cứ. Các bị cáo Trần Trọng Mừng và Mai Văn Tinh (cựu Chủ tịch HĐQT VNS) đã không chỉ đạo dừng hợp đồng, báo cáo người có thẩm quyền để đảm bảo hiệu quả dự án.

Ông Mừng và ông Tinh đã chỉ đạo, đồng ý với đề xuất của các bị cáo cấp dưới trong việc điều chỉnh phần C hợp đồng, giới thiệu VINAINCON (Tổng Công ty xây dựng Công nghiệp Việt Nam) làm nhà thầu phụ dù không có căn cứ, nhà thầu này cũng không đủ năng lực.

Hành vi của các bị cáo khiến TISCO phải trả tổng số tiền lãi phát sinh cho các khoản vay ở nhiều ngân hàng là hơn 830 tỷ đồng.

Viện Kiểm sát nhân dân Cấp cao tại Hà Nội nhận định Tòa án nhân dân TP.Hà Nội đã đánh giá đúng vai trò phạm tội, hành vi sai phạm của ông Mừng và các bị cáo trước khi đưa ra mức án sơ thẩm.

Viện Kiểm sát đề nghị giảm án cho bị cáo Hoàng Ngọc Diệp (ảnh) và bị cáo Đậu Văn Hùng, cả 2 người này đã khắc phục toàn bộ số tiền bồi thường trong vụ án. Ảnh: PH

Trong vụ án, bị cáo Trần Trọng Mừng giữ vai trò chính, chỉ đạo hành vi phạm tội tại dự án của TISCO.

Đại diện Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử (HĐXX) chấp nhận một phần kháng cáo, giảm nhẹ hình phạt đối với bị cáo Đậu Văn Hùng, Hoàng Ngọc Diệp; bác kháng cáo, tuyên y án Trần Trọng Mừng và 10 bị cáo còn lại, đồng thời giữ nguyên yêu cầu mức bồi thường dân sự đối với 12 bị cáo.

Theo tài liệu, bị cáo Hùng bị tuyên bản án sơ thẩm 3 năm tù, buộc bồi thường dân sự 60 tỷ. Hiện người này đã nộp toàn bộ số tiền 60 tỷ.

Với Hoàng Ngọc Diệp, người này bị tuyên phạt 2 năm tù trước đó, buộc bồi thường 6 tỷ đồng và bị cáo này cũng đã nộp toàn bộ số tiền 6 tỷ.

"Lấy tư cách gì không đòi bồi thường?"

Trong phiên xét xử phúc thẩm, người hỗ trợ pháp lý Phùng Quang Thường - đại diện TISCO (nguyên đơn dân sự) trình bày, TISCO không yêu cầu các bị cáo bồi thường thiệt hại.

Người đại diện này cho biết, thiệt hại của dự án nhiều hơn 830 tỷ, thuộc trách nhiệm của nhiều cá nhân, đơn vị, không riêng 19 bị cáo phiên sơ thẩm và 12 người kháng cáo ở phiên phúc thẩm.

Trước quan điểm này của TISCO, phía Viện Kiểm sát cho biết, TISCO là doanh nghiệp 65% vốn của Nhà nước. "Vậy với lý do và tư cách gì TISCO không đòi bồi thường?" – Viện Kiểm sát hỏi nhưng đại diện TISCO không đưa ra câu trả lời.

Ngoài ra, phía TISCO cũng cho biết đang thực hiện đàm phán, yêu cầu MCC và các nhà thầu phụ thực hiện nghĩa vụ theo kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ về những vấn đề của dự án.

Với đại diện Bộ Công Thương, người đại diện trình bày việc lãnh đạo Bộ thời điểm đó giới thiệu VINAINCON (doanh nghiệp thuộc Bộ Công Thương) làm nhà thầu phụ cho dự án chỉ mang tính giới thiệu, không áp đặt hay ép buộc.

Phía Bộ Công Thương cho rằng đã làm đúng quy định của pháp luật.

Theo đơn kháng cáo, bị cáo Đặng Văn Tập kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, miễn bồi thường dân sự, miễn án phí dân sự sơ thẩm; Bị cáo Đồng Quang Dương kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và giảm mức bồi thường hoặc miễn trách nhiệm bồi thường dân sự.

Bị cáo Nguyễn Trọng Khôi kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và xin được hưởng án treo và giảm mức bồi thường trách nhiệm dân sự; Bị cáo Đỗ Xuân Hòa kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và miễn trách nhiệm bồi thường dân sự.

Với Lê Thị Tuyết Lan, bà này kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, xin được hưởng án treo và miễn trách nhiệm bồi thường dân sự; Bị cáo Uông Sỹ Bính kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, xin được hưởng án treo và miễn trách nhiệm bồi thường dân sự.

Bị cáo Nguyễn Chí Dũng kháng cáo xin miễn hình phạt hoặc cải tạo không giam giữ hoặc cho bị cáo hưởng án treo và giảm mức bồi thường trách nhiệm dân sự; Bị cáo Hoàng Ngọc Diệp kháng cáo xin miễn hình phạt hoặc cải tạo không giam giữ hoặc cho bị cáo hưởng án treo và giảm mức bồi thường trách nhiệm dân sự.

Người bị cáo buộc có vai trò chính, chỉ đạo hành vi sai phạm pháp luật là Trần Trọng Mừng kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và giảm mức bồi thường trách nhiệm dân sự.

Bị cáo Đoàn Thu Trang kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và xin cải tạo không giam giữ hoặc cho bị cáo hưởng án treo; Bị cáo Đậu Văn Hùng kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, được cải tạo ngoài xã hội và giảm mức bồi thường trách nhiệm dân sự.

Bị cáo Nguyễn Văn Tráng kháng cáo cho rằng bị cáo chỉ phạm tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", xin được cải tạo ngoài xã hội và không phải bồi thường thiệt hại.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là anh Ngô Sỹ Hải và chị Nguyễn Thị Loan kháng cáo không đồng ý việc tiếp tục kê biên tài sản để đảm bảo thi hành án đối với tài sản là nhà, đất tại địa chỉ LK 8-1, khu đô thị mới Văn Phú, phường Phú La, quận Hà Đông, TP.Hà Nội.