Phóng viên Báo Dân Việt đã có cuộc phỏng vấn nhanh với ông Đặng Hoa Nam - Cục trưởng Cục Trẻ em (Bộ LĐTBXH) vào trưa ngày 6/1 liên quan đến vấn đề này.
Quan điểm của ông thế nào về việc trẻ em bị lợi dụng trong vụ lừa đảo, chiếm đoạt tài sản xảy ra tại cơ sở Tịnh thất Bồng Lai?
- Qua kết quả điều tra ban đầu của cơ quan công an về vụ việc ở Tịnh thất Bồng Lai, liên quan đến trẻ em, tôi thấy có một số vấn đề sau:
Thứ nhất, việc vận động từ thiện cho trẻ mồ côi để chăm sóc trẻ ở Tịnh thất Bồng Lai (thực tế đây là một hộ gia đình) ẩn chứa nhiều vấn đề phức tạp. Cơ quan công an đã khởi tố tội danh lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của tổ chức, cá nhân và tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản mà ở đây là chiếm đoạt tiền hỗ trợ nuôi dưỡng trẻ mồ côi trong khi thực chất đó không phải là đối tượng trẻ mồ côi.
Thứ hai, cơ quan công an đang điều tra tiếp về tội loạn luân, đồng thời cũng đang xem xét việc có hay không các trẻ em gái ở tuổi vị thành niên ở Tịnh Thất Bồng Lai bị xâm hại.
Thực tế, trong quá trình làm công tác chăm sóc, bảo vệ trẻ em, ông có ghi nhận những câu chuyện tương tự như ở Tịnh thất Bồng Lai?
- Thực chất, những câu chuyện ở Tịnh thất Bồng Lai liên quan đến việc mạo danh chăm trẻ mồ côi để lợi dụng từ thiện của xã hội không nhiều. Tuy nhiên, một số vấn đề ở Tịnh thất Bồng Lai đặt ra trách nhiệm đối với các cơ quan quản lý nhà nước ở các cấp, đặc biệt các cơ quan tại địa phương quản lý các cơ sở bảo trợ xã hội và các cơ sở có chăm sóc nuôi dưỡng trẻ em tập trung. Các cơ quan đó cần phải triển khai một số việc chính như sau:
Thứ nhất, rà soát lại việc đăng ký của các cơ sở chăm sóc nuôi dưỡng trẻ em tập trung, các cơ sở trợ giúp xã hội và bảo trợ xã hội. Theo quy định của pháp luật, các cơ sở phải đăng ký hoạt động với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Thứ hai, rà soát, kiểm tra việc vận động đóng góp từ các tổ chức xã hội, cá nhân thiện nguyện để chăm sóc trẻ em được nuôi dưỡng tại các cơ sở, kể cả công lập hay ngoài công lập, nhằm tránh việc lợi dụng chiếm đoạt, sử dụng tiền hỗ trợ không đúng đối tượng.
Thứ ba, các cơ quan nhà nước, trong đó có ngành LĐTBXH cần tăng cường việc rà soát các đối tượng đang được chăm sóc, nuôi dưỡng tại các cơ sở chăm sóc trẻ em (kể cả công lập và ngoài công lập) xem có đúng đối tượng theo quy định không để tránh trường hợp bị lợi dụng, hỗ trợ sai đối tượng.
"Về vụ việc ở Tịnh thất Bồng Lai, Bộ LĐTBXH đã nắm được thông tin, Bộ giao cho Cục Trẻ em làm việc theo dõi sự việc để phối hợp xử lý nếu cần. Quan điểm của bộ là nếu có sai phạm thì phải xử lý nghiêm, răn đe".
Ông Nguyễn Văn Hồi - Thứ trưởng Bộ LĐTBXH
Thứ tư, tăng cường việc kiểm tra đánh giá vấn đề bảo vệ trẻ em ở các cơ sở chăm sóc nuôi dưỡng tập trung, cho dù Tịnh thất Bồng Lai không phải là một cơ sở chăm sóc nuôi dưỡng trẻ em hợp pháp. Cần tăng cường theo dõi giám sát để đảm bảo sự an toàn cho trẻ em ở các cơ sở nuôi dưỡng chăm sóc trẻ em tập trung, đặc biệt phòng ngừa nguy cơ trẻ em bị bạo lực, xâm hại, đặc biệt xâm hại tình dục.
Trong thời gian vừa qua, cơ quan quản lý nhà nước về các cơ sở bảo trợ xã hội, trợ giúp xã hội thuộc ngành LĐTBXH đã có các hoạt động thanh tra, kiểm tra, rà soát.
Tôi cho rằng về phía quản lý nhà nước, cần tăng cường hơn nữa việc quản lý thanh tra, kiểm tra, rà soát các cơ sở chăm sóc nuôi dưỡng, đặc biệt chăm sóc nuôi dưỡng trẻ em để đảm bảo quyền lợi ích hợp pháp của trẻ, và đảm bảo an toàn cho trẻ em trong môi trường chăm sóc này.
Chúng ta cần làm gì để bảo vệ trẻ em, cụ thể là những trẻ đang có dấu hiệu bị xâm hại ở cơ sở Tịnh thất Bồng Lai, thưa ông?
- Hiện nay có một số cơ quan truyền thông, báo chí và một số mạng xã hội nêu đích danh, tiết lộ quá nhiều thông tin riêng tư của các em. Các em là nạn nhân và cần được bảo vệ. Vì vậy, chúng tôi yêu cầu phải gỡ bỏ và dừng việc tiết lộ những thông tin liên quan tới đời sống cá nhân của các trẻ em ở đây. Trách nhiệm tìm hiểu thông tin là thuộc về các cơ quan pháp luật, cơ quan điều tra để xử lý các vi phạm theo quy định pháp luật.
Trước mắt, theo báo cáo của sở LĐTBXH, trẻ em được nuôi dưỡng ở Tịnh thất Bồng Lai đều có giấy khai sinh và có mẹ chăm sóc. Chúng tôi cho rằng với những thông tin như vậy, trước mắt không cần phải tách các em ra khỏi môi trường Tịnh thất Bồng Lai. Còn về việc loạn luân, vi phạm các quy định về hôn nhân và gia đình thì các cơ quan chức năng sẽ điều tra xử lý theo quy định pháp luật.
Cơ quan điều tra cũng đã khởi tố các tội danh theo quy định pháp luật. Đây là một vụ việc khá phức tạp. Theo tôi, quá trình điều tra cần làm rõ hơn các tội danh. Ví dụ ngoài việc loạn luân thì có hay không việc xâm hại tình dục người chưa thành niên ở cơ sở Tịnh thất Bồng Lai; Có hay không việc giữ người trái phép ở cơ sở này.... Từ đó để có phương án xử lý phù hợp.
Xin cảm ơn ông!