Mất 10 triệu USD trong bối cảnh tiền điện tử bitcoin lao dốc

Chính phủ đầu tiên trên thế giới mua Bitcoin để sử dụng dưới dạng đấu thầu hợp pháp, El Salvador đã có nguy cơ bị mất tiền với khoảng 10 triệu đô la. Ở đây, khoản đầu tư vào Bitcoin của chính phủ El Salvador hiện đang thua lỗ tới 14%, trong bối cảnh giá Bitcoin đang liên tục lao dốc và trồi sụt trong nhiều ngày gần đây.

Được biết, Tổng thống El Salvador Nayib Bukele có lẽ là nguyên thủ quốc gia duy nhất trên thế giới sử dụng công quỹ của quốc gia để mua bán Bitcoin ngay trên chiếc điện thoại của mình. Tính tới hiện tại, chính phủ El Salvador đã mua ít nhất 1.391 Bitcoin (BTC), dựa trên thông tin được tổng thống Nayib Bukele công khai trên trang Twitter chính thức của mình.

Cụ thể, tổng thống Nayib Bukele đã chi khoảng 71 triệu USD để mua số BTC nói trên, với mức giá trung bình khoảng 51.056 USD/BTC. Đáng nói, khoản đầu tư vào Bitcoin của chính phủ El Salvador đang thua lỗ tới 14%. Số Bitcoin trị giá 71 triệu USD giờ chỉ còn khoảng 61 triệu USD vào hôm 13/1, trong bối cảnh giá Bitcoin nói riêng và thị trường tiền điện tử nói chung đang liên tục lao dốc và trồi sụt trong nhiều ngày gần đây.

Đồng Bitcoin vào ngày 10/1 giảm giá xuống dưới 40.000 đô la lần đầu tiên kể từ tháng 9 năm 2021. Tại thời điểm đó, đồng tiền này đã giảm khoảng 40% so với mức cao kỷ lục 69.000 đô la vào tháng 11/2021. Bitcoin kể từ ngày 10/1/2022 đã tăng trở lại để giao dịch với giá cao hơn 2,5% ở mức 43.785 đô la vào chiều ngày 12/1/2022 tại New York, nhưng mức giá này được xem là khá thấp.

Theo Bloomberg, El Salvador bắt đầu mua Bitcoin vào tháng 9/2021 sau khi tổng thống Bukele thông qua kế hoạch biến quốc gia Trung Mỹ này thành nước đầu tiên công nhận tính hợp pháp của Bitcoin. Khi đó, Bitcoin được giao dịch quanh mức 50.000 USD. Quốc gia này sao đó tiếp tục mua vào đồng coin này khi đạt mức cao kỷ lục gần 69.000 USD vào đầu tháng 11/2021. Động thái này đã đưa vị chủ tịch 40 tuổi trở nên nổi tiếng đặc biệt là trong giới tiền điện tử. Bukele kể từ đó đã tiết lộ hết kế hoạch đầy tham vọng này đến kế hoạch khác, với bitcoin là chủ đề trung tâm. Tuy nhiên, kể từ đó đến nay, đồng ảo này đã mất tới 40% giá trị.

Tất nhiên, đây chỉ là tính toán dựa vào những thông tin mà ông Bukele đăng tải trên mạng xã hội. Do chính sách mua Bitcoin của nước này được giấu kín, không thể biết chính xác El Salvador đang sở hữu bao nhiêu Bitcoin.

Ricardo Castaneda, một nhà kinh tế tại Viện Nghiên cứu Tài chính Trung Mỹ El Salvador cho biết: "Không có thông tin chính thức về số lượng bitcoin mà chính phủ đã mua, mức giá mà họ phải trả và số tiền dự trữ".

Còn nhà kinh tế học Steve Hanke đưa ra ý kiến rằng: "Bitcoin là một tài sản đầu cơ, dễ bay hơi. Nayib Bukele vẫn chưa nhận ra điều này khi anh ta tiếp tục ném tiền của người đóng thuế El Salvador vào đám cháy Bitcoin. Nói về lửa, khoản nợ bằng đồng đô la của El Salvador đang chìm trong biển lửa".

Ở một khía cạnh khác, Bộ trưởng Tài chính Alejandro Zelaya cho biết chính phủ El Salvador đã chuyển đổi một lượng Bitcoin về lại USD, nhưng ông không tiết lộ cụ thể bao nhiêu. Ông Zelaya cho biết chính phủ là cơ quan quyết định khi nào sẽ mua, bán BTC. Và cũng tới nay địa chỉ ví Bitcoin của El Salvador vẫn là một bí mật. Chính quyền nước này cho biết sẽ dành 150 triệu USD để đầu tư Bitcoin, tuy nhiên họ vẫn chưa công bố thêm thông tin.

"Mọi thứ đều trong vòng bí mật. Không có thông tin chính thống về lượng Bitcoin mà chính phủ đang nắm giữ hay mức giá họ đã trả và chúng được lưu trữ ở đâu", Ricardo Castaneda, nhà kinh tế học tại Viện Nghiên cứu Ngân sách các quốc gia vùng Trung Mỹ đặt nghi vấn.

Nhưng theo trang Decrypt, sự thiếu minh bạch của chính phủ Salvador về chính sách bitcoin đã làm dấy lên những lo ngại. Vào năm 2021, Nolvia Serrano, COO tại BlockBank nói với Decrypt rằng "có rất nhiều điều chưa được tiết lộ về cách tiếp cận mua bitcoin của chính phủ quốc gia này". Một số chủ đề được Serrano quan tâm là: "ai là người trực tiếp nắm giữ các khối tài sản BTC này trong chính phủ?" và "tiêu chí để mua tiền điện tử mới là gì?". Theo Decrypt, cách duy nhất mà Tổng thống El Salvador Nayib Bukele giao tiếp về việc mua lại tiền điện tử là thông qua điện thoại của mình, bằng cách đăng các dòng tweet thông báo về việc mua bán.

Nhưng Serrano phản đối biện pháp của Bukele, nói rằng như vậy là chưa đủ. Theo cô ấy, "không có sai sót trong việc mua lại BTC bằng tiền công quỹ nhưng chúng ta cần phải minh bạch, bởi vì cộng đồng tiền điện tử quan tâm đến những nguyên tắc này".

Có thể thấy, "Thử nghiệm Bitcoin" của El Salvador được một số người ca ngợi là đi tiên phong trong việc dẫn đầu các quốc gia khác làm theo. Nhưng các khoản lỗ gần đây làm nổi bật những rủi ro liên quan đến đầu tư tiền điện tử. Hơn thế nữa với cách thức mà El Salvador thu mua, vận hành đồng bitcoin thiếu minh bạch và đầy bí ẩn thì sắp tới liệu có quốc gia nào khác tiếp tục ủng hộ việc chấp nhận Bitcoin như một đấu thầu hợp pháp nữa hay không?

Tuy nhiên, bất chấp sự sụt giảm gần đây của tiền điện tử, Bukele vẫn lạc quan. Vào đầu năm 2022, ông dự đoán bitcoin sẽ đạt mốc 100.000 đô la vào cuối năm 2022, và trêu chọc những người theo dõi Twitter của mình về một bất ngờ lớn sắp tới có ở thị trường tiền điện tử.

Thậm chí, để thể hiện sự tin tưởng của mình vào thị trường Bitcoin, Bukele cũng tuyên bố rằng Bitcoin sẽ "trở thành một vấn đề lớn trong cuộc bầu cử Hoa Kỳ giữa kỳ năm nay." Cũng vào đầu tháng này, chính quyền El Salvador đã tiết lộ kế hoạch triển khai việc phát hành trái phiếu Bitcoin thông qua một loạt luật. Khoảng 20 dự luật nhằm mục đích tạo ra một khuôn khổ hỗ trợ việc kết hợp chứng khoán vào thị trường tiền điện tử.