Loài cá sông đặc sản ở Gia Lai, có con nặng tới 5 ký, dân mà bắt được đến nhà giàu cũng "săn lùng"

Dòng sông Pơ Kơ đoạn ranh giới giữa xã Ya Ma và xã Sró (huyện Kông Chro, tỉnh Gia Lai) như rộng ra nhờ tiếp nhận thêm nguồn nước từ suối Đak Ma Ta và Đak H’Way rồi hòa mình vào sông Ba.

Sông Pơ Kơ cũng là nơi cung cấp nguồn nước sinh hoạt cho hơn 1.000 hộ dân trên địa bàn thị trấn Kông Chro.

Nhắc đến sản vật sông Pơ Kơ, không thể bỏ qua các loài “vang bóng một thời” như: cá chình, cá đá, cá lúi…Nói “vang bóng một thời” là bởi trong 5 năm trở lại đây, các loại cá này đã gần như biến mất trên dòng sông này. 

Thế nhưng, sự tiếc nuối về những sản vật đã dần ít đi của người dân nơi đây lại được dòng Pơ Kơ bù đắp lại với các loại sản vật khác, đặc biệt là loại cá bống tượng mang những nét rất riêng của dòng sông.

Vừa trở về sau một đêm trắng cùng chồng “săn” sản vật trên dòng Pơ Kơ, bà Hường tâm sự: “Trước đây, sông Pơ Kơ có các loại cá quý như cá chình, cá đá, nhưng giờ đây gần như mất dạng. 

Cá bống tượng thì mới xuất hiện nhiều trong một vài năm trở lại đây, thường tập trung từ tháng 9 đến tháng 2 năm sau. Cũng như những nơi khác, cá bống tượng trên dòng Pơ Kơ có thân tròn, dài, đầu to, thân điểm nhiều màu đen, vằn nâu.

Ở đây, có hơn 10 thuyền thường trực đi đánh bắt, có người ở thị xã An Khê vào làm nghề. Thuyền ít thì thả 20-30 cái lờ, thuyền nào nhiều thì thả gần 100 cái.

Ngày nào thời tiết nắng ấm và may mắn thì kiếm được hơn 10 kg các loại cá, tôm, cua, trong đó cá bống tượng là nhiều nhất”.  

Là đầu mối chuyên đi mua cá của các ngư dân, ông Trần Văn Tài (tổ 1, thị trấn Kông Chro) cho biết: “Vài năm trở lại đây, lượng cá bống tượng người dân đánh bắt được khá nhiều, bình quân một ngày tôi thu mua từ 20 kg đến 30 kg. 

Giá trị cá tùy theo trọng lượng và tùy vào thời điểm, nhưng bình quân loại từ 2 lạng đến 4 lạng/con có giá 40.000 đồng/kg, loại từ 5 lạng đến 6 lạng giá 100 ngàn đồng/kg, loại từ 7 lạng đến 1 kg có giá 130 ngàn đồng/kg, loài từ 1,5 kg đến 5 kg thì có giá trị cao hơn...

Cá bống tượng có thể chế biến thành nhiều món ngon độc đáo. Đối với loại cá bống tượng có trọng lượng thấp, phổ biến và ngon nhất là cá bống kho gừng, kho tiêu dùng trong bữa cơm gia đình; với những loại cá trọng lượng lớn có thể chế biến nhiều món như nấu cháo, nấu lá giang, hấp, nướng muối ớt...

Cá bống tượng càng lớn thịt càng săn chắc nên người ta thường chọn những con từ 7 lạng trở lên để chế biến.

Trong chuyến công tác về huyện Kông Chro vào những ngày cuối năm, dưới làn mưa lất phất và tiết trời se lạnh, tôi may mắn được thưởng thức món cá bống tượng có trọng lượng gần 2 kg nấu lá giang mà theo lời người bạn đồng hành là: “Món ngon này phải đặt trước vài ngày mới có để đãi khách phương xa”.

Ngon không chỉ vì thịt cá bống tượng có màu trắng tinh, thớ thịt dày, ít xương dăm mà còn nhờ có sự hòa quyện giữa các nguyên liệu như vị chua dịu của lá giang, vị cay của ớt, mùi thơm của gừng, ngò gai và vị ngọt tự nhiên của thịt cá để giúp kích thích vị giác của thực khách.