Trong nhiều thập kỷ, Nhật Bản đã trở thành tiêu chuẩn vàng của công nghệ và đổi mới. Tuy nhiên, quốc gia này hiện đang phải đối mặt với một cuộc chiến khó khăn. Khi nghĩ về Nhật Bản, bạn sẽ hình dung ra mọi thứ, từ các nhà máy kỹ thuật số đến robot tiên tiến, ô tô tự lái cho đến những khám phá y học tiên tiến. Nhật Bản đã từng là quốc gia đi đầu khi nói đến những công nghệ tiên tiến làm điên đảo thế giới, chẳng hạn như máy tính bỏ túi, Sony Walkman hay đèn LED.
Tuy nhiên, trên thực tế nền kinh tế Nhật Bản vẫn tiếp tục trì trệ, sự phân hóa thành thị và nông thôn ngày càng trầm trọng do người dân nông thôn ồ ạt di cư đến các thành phố chính, dân số thì tiếp tục già đi, và quan trọng nhất là cơ sở hạ tầng của Nhật Bản đã và đang trải qua một thời điểm khủng hoảng nghiêm trọng.
Khi vụ sập hầm khiến 9 người thiệt mạng trong một đường hầm trên đường cao tốc đông đúc ở miền trung Nhật Bản vào năm 2012, chính phủ đã cam kết sẽ kiểm tra và sửa chữa cơ sở hạ tầng cũ kỹ trên khắp đất nước.
Tuy nhiên, một thập kỷ sau các chuyên gia cảnh báo tiến độ còn chậm do hạn chế tài chính và thiếu lao động, với các công trình hầm, cầu và đường trên toàn quốc vẫn cần được quan tâm khẩn cấp. Thật vậy, những phát hiện của chính phủ cho thấy khoảng 40% đường hầm của Nhật Bản cần được sửa chữa quan trọng để đảm bảo an toàn cho người dân và ngành vận tải.
Các chuyên gia đang kêu gọi các cơ quan chức năng đẩy nhanh đầu tư cơ sở hạ tầng, ưu tiên các dự án phù hợp với tình trạng dân số đang giảm của quốc gia, đồng thời thận trọng để tránh chi tiêu lãng phí. Các công nghệ tiên tiến như máy bay không người lái và cảm biến để phát hiện sự xuống cấp của cấu trúc được coi là chìa khóa giúp bảo trì hiệu quả hơn.
Với nhiều đoạn đường được xây dựng kịp thời cho Thế vận hội 1964, hệ thống đường cao tốc Metropolitan của Tokyo vẫn được khoảng 1 triệu phương tiện sử dụng đi lại mỗi ngày và cung cấp một ví dụ sinh động về các loại thách thức mà các quan chức phải đối mặt.
Metropolitan Expressway Co., công ty vận hành mạng lưới cao tốc có kế hoạch xây dựng lại dải đường 1,9 km của đoạn cao tốc đó với chi phí 162,7 tỷ yên (1,41 tỷ USD) vào năm tài chính 2028. Tuy nhiên, cũng đến năm 2040, 65% mạng lưới hạ tầng đường sá sẽ trên 50 tuổi, tăng gấp ba lần so với năm 2020.
Nobuhiro Maeda, chủ tịch công ty Metropolitan Expressway Co cho biết: "Việc quản lý thích hợp và nhiều lần sửa chữa, xây dựng lại quy mô lớn là cần thiết để giữ cho các con đường trong tình trạng tốt".
50 năm thường được coi là tuổi thọ trung bình của hầu hết các cơ sở hạ tầng và cũng theo Bộ Đất đai Cơ sở hạ tầng, Giao thông và Du lịch Nhật Bản khoảng 63% số cầu đường bộ ở Nhật Bản, 62% hàng rào chắn lũ và các công trình sông khác và 42% số đường hầm sẽ bị phá hủy vào năm 2033.
Các cuộc kiểm tra trực quan do chính phủ tiến hành từ năm tài khóa 2016 đến năm 2020 cho thấy. 36% số đường hầm, 9% số cầu và 14% công trình phụ kiện đường bộ như biển báo và đèn chiếu sáng của đất nước đang được tiến hành sửa chữa, phục hồi khẩn cấp.
Yuji Nemoto, giáo sư tại Đại học Toyo cho biết: "Công việc sửa chữa không thể theo kịp với tốc độ xuống cấp của cơ sở vật chất. Việc bảo trì cơ sở hạ tầng có thể sụp đổ vào một lúc nào đó". Một quan chức chính quyền địa phương khác cũng cho biết: "Chúng tôi đang thiếu ngân sách và nhân lực, mặc dù số lượng cơ sở vật chất hạ tầng cần sửa chữa vẫn tăng lên".
Theo Bộ Giao thông vận tải Nhật Bản, trong năm tài chính 2020, chỉ có 20% chính quyền địa phương sử dụng máy bay không người lái và các thiết bị tiên tiến khác để kiểm tra các cây cầu. Một chuyên gia cho biết, việc giới thiệu các công nghệ giúp tiết kiệm lao động mới, bao gồm các cảm biến không dây có khả năng phát hiện sự xuống cấp của cơ sở hạ tầng nên được ưu tiên hàng đầu. Đồng thời, việc bảo trì tốt và phát hiện sớm các vấn đề có thể giúp tiết kiệm một khoản tiền lớn trong dài hạn.